Zowel landelijk als in de provincie Noord-Brabant genieten geschiedenis en erfgoed een warme belangstelling. Die wordt gevoed door onderzoek dat resulteert in publicaties, lezingen, tentoonstellingen en veel meer. Een bloeiende ontwikkeling dus, maar op een terrein dat steeds meer onder druk staat door gebrek aan financiën. De zorg daarover bleef lang binnenskamers, maar nu treden de organisaties naar buiten met een oproep om steun.
door Lauran Toorians
Het gaat goed en niet goed in de wereld van erfgoed en geschiedenis in Noord-Brabant. Het gaat goed, omdat er ‘van onderaf’ veel gebeurt door zowel professionals als liefhebbers in heemkundekringen en andere verbanden en ook individueel. Er wordt prachtig onderzoek verricht en er worden allerlei publieksactiviteiten georganiseerd. Het ‘historische veld’ is levendig en vernieuwt en verjongt zich op alle fronten. En dat voor een groot deel spontaan door de belangstelling die bij velen leeft.
De keerzijde is dat instellingen en overheden het in toenemende mate laten afweten. Gemeenten, de provincie, sommige (niet alle!) archieven, subsidiegevers en sponsors gaan er steeds meer van uit dat al die onderzoekers en geïnteresseerden zichzelf kunnen bedruipen. Subsidieregelingen zijn afgeschaft en het benodigde geld voor de uitgave van boeken, de organisatie van activiteiten en het gaande houden van onderzoek moet nu komen van particuliere fondsen en sponsors. Die fondsen raken overvraagd en het is nu eenmaal vaak onmogelijk om historisch onderzoek – of de presentatie daarvan – winstgevend te maken. Deze situatie begint steeds meer te knellen, zeker nu de ’traditionele’ achterban snelt afkalft. Want wie wordt er nog lid van een vereniging of abonnee van een boekenreeks of tijdschrift? Steeds minder mensen committeren zich op deze manier aan de goede zaak.
Structureel
Hiermee komen activiteiten onder druk staan: voor het Noordbrabants Historisch Jaarboek (NHJ), In Brabant, de Historische Vereniging Brabant (HVB) en de boekenreeks van de stichting Zuidelijk Historisch Contact (ZHC) dreigt binnen enkele jaren een roemloos einde als zich geen nieuwe begunstigers en abonnees melden. De belangstelling is er. Het publiek neemt toe in aantal en in mate van betrokkenheid, bij activiteiten zit de zaal vol en de waardering is hoog. Maar doordat steeds minder mensen zich structureel vastleggen als abonnee of donateur verdwijnt de noodzakelijke basis voor onderzoek, publicaties en activiteiten. En zonder die basis zijn ook deze activiteiten gedoemd te verdwijnen.
Vandaar dat nu de gezamenlijke organisaties de noodklok luiden. Zij roepen geïnteresseerden gezamenlijk op om lid te worden van de HVB en/of abonnee van ZHC. Voor 50 respectievelijk 75 euro per jaar dragen die mensen er dan aan bij dat het werk kan doorgaan. Voor die relatief kleine bedragen krijgen zij het neusje van de zalm in huis als het gaat om historische en erfgoedpublicaties over Noord-Brabant en over het oude hertogdom Brabant.
Zo staan er bij ZHC op de rol: een boek over de geschiedenis van de Kamers van Koophandel (november 2017); over de jaargeboden en het beheer van de gemene gronden in Peelland (eind januari 2018); de zoetwatervisserij in Brabant; de vijftiende-eeuwse wereldkroniek van de Eindhovenaar Nicolaas Clopper; en een boek over nostalgie in Noord-Brabant. Voor elk wat wils, zoals ook het Noordbrabants Historisch Jaarboek elke keer weer een gevarieerd aanbod aan artikelen bevat en de Historische Vereniging Brabant lezingen en excursies organiseert. Bovendien is van belang dat deze provinciebrede activiteiten naast de vele actieve heemkundekringen bestaan en daarbij een verbindende rol vervullen en een podium bieden aan publicaties en activiteiten die het puur lokale overstijgen.
Klik hierboven om de folder te bekijken.
Uitgeverij Zuidelijk Historisch Contact
Historische Vereniging Brabant
© Brabant Cultureel 2017