Bosschenaar John Rabou maakte de illustraties voor een bijzonder verzorgd ‘klein overzicht van mythische figuren’. De wonderwezens uit oudheid en middeleeuwen zijn nog steeds fantasievoller dan ‘Darth Vader’ of ‘Mr. Spock’. Rabou tekent graag historische figuren, zowel gefantaseerd als historisch. Als tekenaar bepaalde hij ook het ‘gezicht’ van het Land van Ooit.
door Lauran Toorians
De klassieke oudheid kende tal van mythische wonderwezens waarvan er een aantal ook in de middeleeuwen en daarna ‘voortleefden’. Denk maar aan de eenhoorn en de zeemeermin. Bovendien zijn lang niet al deze wezens ook bedacht door Grieken en Romeinen, maar kent het oude Nabije Oosten – inclusief natuurlijk Egypte – een traditie op dit gebied die door de moderne science fiction nog lang niet is geëvenaard. Ingrid Biesheuvel werkt aan de Universiteit Utrecht en is gespecialiseerd in Middelnederlandse literatuur, die zij ook vertaalt. Hierdoor is zij goed bekend met draken, al dan niet eenogige reuzen, eenhoorns en mensen die rondhoppen op één voet die ook als parasol dient, of die enorme oren hebben die ze tegen de kou als een mantel om zich heen slaan.
John Rabou, Sater. Illustratie uit besproken boek
Vermakelijk
Samen met tekenaar en illustrator John Rabou, maakte zij hier een vermakelijk boek over. Het is geen encyclopedisch naslagwerk, maar zoals de ondertitel zegt een ‘klein overzicht van mythische figuren’. De wezens worden gekenmerkt en in hun mythologische context geplaatst, maar ook ruim voorzien van anekdotes uit andere periodes, tot en met het heden. Dat laatste overigens met name bij de hermafrodiet die in strikte zin natuurlijk wel een verwonderlijk, maar geen wonderwezen is. Hermafrodieten bestaan door een speling van de natuur echt. Dat onze westerse cultuur die zo graag in streng gescheiden categorieën denkt daar problemen mee heeft, is een heel andere kwestie dan de vraag of zeemeerminnen bestaan. (Nee, maar in Zeist kun je met een siliconenstaart wel leren zwemmen alsof, leert dit boek ook.)
John Rabou (1955) woont en werkt in ’s-Hertogenbosch en maakte eerder al illustraties voor de vertaling/bewerking die Biesheuvel maakte van de Middelnederlandse Ferguut, de ridder met het witte schild. Rabou is een traditionele – in positieve zin – tekenaar met een grote belangstelling voor geschiedenis. Al vijfendertig jaar illustreert hij boeken, met een voorkeur voor historische jeugdromans en voor het onderwijs. Daarnaast is hij gespecialiseerd in anatomisch tekenwerk (ook voor onderwijsdoelen) en maakt hij illustraties in opdracht voor overheden, bedrijven en musea. Zestien jaar lang was hij ook ‘Opperhoftekenmeester’ van het Land van Ooit in Drunen.
John Rabou, Cynocefaal ofwel Hondenhoofdige. Illustratie uit besproken boek
Goud
Voor dit boek maakte Rabou tekeningen in potlood, met accenten in goud, waarmee hij stijlvol nieuwe gedaantes schiep voor onder meer Medusa, Arachne, Polyphemus (de eenogige reus), het Alruinmannetje, de Minotaurus en de Centaur. De tekeningen en de tekst in deze fraai verzorgde uitgave zijn zowel inhoudelijk als naar de vorm goed op elkaar afgestemd. Het boek vormt daarmee een mooie eenheid. Dat laat de vraag open voor wie dit boek eigenlijk is bedoeld. Voor liefhebbers, uiteraard, en daar is helemaal niets op tegen, maar een meer specifieke doelgroep kan ik mij zo snel niet voorstellen. Voor middelbare scholieren, en dan niet alleen gymnasiasten, kan dit een aardig brok algemene ontwikkeling bieden. Maar lezen die nog boeken?
Hoe dan ook. Hopelijk bereikt dit boek lezers die open staan voor het samengaan van lering en vermaak en die de moeite willen nemen de tekeningen even veel aandacht te geven als de tekst. Imme Dros, bekend van haar Homerusvertalingen, schreef een enthousiast voorwoord en ook dat kan gelden als een aanbeveling.
Ingrid Biesheuvel & John Rabou, Wonderwezens. Klein overzicht van mythische figuren. Amsterdam: Athenaeum – Polak & Van Gennep 2017, 96 pp., ISBN 978-90-253-0732-5, hb., € 19,99 (E-book: ISBN 978-90-253-0733-2, € 11,99.
© Brabant Cultureel – 2017