Met gesprekken aan de keukentafel brengt Vincent Koreman kunst en publiek tot elkaar

Drie dagen per week mag Vincent Koreman (Dongen, 1972) stadscurator zijn voor het Stedelijk Museum Breda. Zijn project heet In Samenwerking Met Breda (ISM Breda). Die naam dekt de lading perfect: Koreman legt overal in de stad zijn oor te luister om er achter te komen wat Bredanaars graag geëxposeerd zouden zien. Dat moet leiden tot zes tot tien korte exposities van beeldende kunst in de voormalige winkel van het MOTI in de Boschstraat.

door Joep Trommelen

Het Breda’s Museum en het MOTI (Museum of the Image) zijn gefuseerd tot het Stedelijk Museum Breda en dat is niet zonder slag of stoot gegaan. Zoals altijd en overal in dit soort processen, is er al dan niet zichtbaar sprake van ‘bloedgroepen’ die het al dan niet goed met elkaar kunnen vinden. “In dat opzicht ben ik de juiste man: ik heb geen verleden bij een van de twee, ben dus onbesmet. Ik denk en hoop dat dit mijn taak wat makkelijker maakt. Ik heb geen historie in Breda, kan dus met iedereen een open gesprek aangaan. En dat is precies de bedoeling van het stadscuratorschap.”

Incubate
Koreman was tot vorig jaar de drijvende kracht achter Incubate, het multidisciplinaire festival in Tilburg. “Ik ben daar gestopt toen duidelijk werd dat de gemeente Tilburg niet structureel subsidie wilde verlenen aan de nieuwe opzet die we hadden ontwikkeld. Het ging niet om de hoogte van het bedrag. Ik vond dat we nadat we ons dertien jaar lang bewezen hadden recht hebben op een structurele ondersteuning.”

Dit jaar komt er in ieder geval geen Incubate. Koreman weet dat er diverse andere steden in Nederland zijn die het festival graag naar zich toe willen halen. ”De jonge garde die zich nu met Incubate bezighoudt heeft wat mij betreft alle reden om daar op in te gaan. Ik hoop dat het de redding van Incubate kan worden.”

De geboren Dongenaar richtte na alle tumult rond Incubate zijn blik naar het westen. De opdracht die hij van Breda kreeg: participatiegesprekken aangaan met de bevolking. “Iedereen met een goed idee voor een expositie kan bij mij koffie komen drinken. En dan zien we wel of we tot iets moois kunnen komen.”

Kruisbestuivingen
De basisgedachte achter het stadscuratorproject is volgens hem ‘dat de uitkomst door de deelnemers wordt bepaald’. “Dus niet op enige manier van bovenaf wordt opgelegd. En ook niet alleen door de betrokken kunstenaar of kunstenaars. Altijd samen met de andere mensen die bij zo’n project betrokken willen zijn. Kunstenaars gaan de dialoog aan met een wijk, een straat, een beroepsgroep, allerlei clubs die zich betrokken willen voelen. Ik ga op zoek naar overlappende gedachten van waaruit kruisbestuivingen kunnen plaatsvinden.”

Dat heeft al tot een in Koremans ogen fraai project geleid, wat hem betreft een voorbeeld voor wat volgen gaat. Op 16 juni 2017 moet in de voormalige museumwinkel de opening plaatsvinden van een expositie die in samenwerking met de buren van het museum in de Boschstraat tot stand is gekomen. Dit project kreeg de naam De buren en bestaat uit video-opnames van zes gesprekken met directe buren uit de straat over beeldende kunst, het museum en hun verwachtingen daarover. De video’s worden aangevuld met zes grote foto’s op de muren.

En de voorbereidingen voor een tweede expositie zijn al bezig. Het voormalig zelfstandige dorp Princenhage hoort al vijfenzeventig jaar bij Breda. Het koestert zijn eigen verleden onder andere in een eigen museum. Koreman ging er in een buurthuis praten. “Princenhage heeft heel veel eigen verenigingen, de bevolking is erg betrokken bij het wel en wee in het ‘dorp’. Iedereen is erg enthousiast om bij dat vijfenzeventigjarig jubileum iets te doen. Al koffiedrinkend is het idee ontstaan om samen de vijf mooiste plekjes van ’t Hoagje door de bevolking te laten kiezen. Er is al een longlist van vijftien tot twintig plekken gemaakt. Van de vijf favoriete locaties worden videoportretten gemaakt. Die presenteren we dan in Princenhage en die worden daarna een tijdje in de Bosschstraat vertoond.”

Betekenis
Het gaat er volgens Koreman vooral om “om samen tot iets te komen dat verder gaat dan alleen maar het idee van de kunstenaar. Ik wil in gesprek met de mensen over wat kunst voor hen betekent. En ook wat het nieuwe museum voor de mensen moet gaan betekenen. Dat zijn onderwerpen die jaren lang in de cultuurwereld zijn blijven liggen. De kloof tussen het grote publiek en de kunstwereld is niet vanzelf ontstaan. Dat kwam enerzijds doordat er vanuit een bepaalde hoek in de politiek steeds werd geroepen dat cultuur een linkse hobby was waar zo min mogelijk geld naartoe zou moeten gaan. Onterecht in mijn ogen. Maar tegelijkertijd stel ik vast dat de cultuursector zich veel te lang afgesloten heeft voor wat gewone mensen er nou eigenlijk van vonden.”

De autonomie van de kunst stond voorop, daar mocht je niet aankomen. Koreman: “Er was te weinig goede communicatie tussen publiek en kunstenaars. Dat wil ik herstellen met die participatiegesprekken. De dialoog op gang brengen. Ik vind dat een schitterende opdracht.” De stadscurator wil ook de samenwerking met al bestaande evenementen aangaan. Met het Graphic Design Festival dat in september plaatsvindt. En met het alternatieve BUT Film Festival een maand eerder.

“Ik wil daarnaast ook vooral Breda leren kennen. Op een zo breed mogelijke manier. Zo ben ik op bezoek geweest bij de Vrijmetselaars in het Ginneken. Hartstikke leuk! Ik heb er veel nieuwe dingen geleerd. Ze willen graag iets met hun gebouw doen, naar buiten treden met hun verhaal. Daar zijn we nu over aan het nadenken. Ik ben ook al bij veel buurthuizen op bezoek geweest om te horen wat daar aan ideeën leeft. En bij het Filosofisch Café. Ik ontmoet overal veel enthousiasme. En dan word ik zelf ook enthousiast.”

http://stedelijkmuseumbreda.nl

 

Vincent Koreman (geboren in Dongen) was eerder onder andere docent film en nieuwe media aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten, heeft een weblog over wereldmuziek (Generation Bass) en ontwikkelde educatieve programma’s voor grote evenementen als het Rotterdam Film Festival. Ook was hij popmuzikant in bands als The Travolta’s, House of Destructo en The Spades.
© Brabant Cultureel – 2017