‘Hendrik IV’ is een theatervoorstelling die wordt aangeprezen als ‘Ongeschikt voor kinderen’. Niets is minder waar, zo blijkt tijdens een wervelende opvoering voor kinderen uit de bovenbouw van de basisschool. Gezelschap House of Nouws neemt in het stuk de nieuwe preutsheid op de korrel. De tere kinderziel mag niet worden gekwetst!
door Emmanuel Naaijkens • foto’s > Bart Grietens
Het eeuwenoude toneelwerk van William Shakespeare inspireert theatermakers tot op de dag van vandaag. Niet alleen de serieuze gezelschappen, maar ook theatermakers in de categorie absurde komedie. Meestal blijft er in dat laatste geval van het oorspronkelijke stuk niet veel over, maar dat mag de pret doorgaans niet drukken.
House of Nouws toert nu door het land met Hendrik IV, vooral voor een publiek van schoolkinderen. Shakespeare schreef eind vijftiende eeuw ook een Henry IV, maar of dit verhaal de makers van deze Hendrik IV voor ogen stond is niet duidelijk. Wat beide voorstellingen gemeen hebben, zijn anarchistische, komische scenes. Op de vlakke vloer van theater De Nieuwe Vorst rijgen op deze maandagmiddag doldwaze taferelen zich aaneen tot een hilarische geschiedenis waarin veel niet is wat het lijkt.
Een serieuze boodschap
Maar achter alle gekkigheid gaat wel degelijk een serieuze boodschap schuil. Niet zozeer gericht aan de kinderen, als wel op de volwassenen. Ouders, verzorgers, maar ook politici die zich bemoeien met (seksuele) opvoeding in de klas. Zie de publieke verontwaardiging over het lesprogramma Lentekriebels over ‘relationele en seksuele vorming’. House of Nouws ontwaart een nieuwe preutsheid of nieuwe truttigheid in de samenleving. Generaliserend: kinderen mogen zich niet meer met vallen en opstaan ontwikkelen. Ouders nemen elk mogelijk obstakel weg voordat een kind erover kan struikelen. Er is een term voor dit soort opvoeders: curlingouders.
Een tikje provocerend heeft het Tilburgse theatergezelschap de titel van het stuk voorzien van een disclaimer. ‘Ongeschikt voor kinderen’. In de voorstelling dollen de spelers met de veronderstelde tere kinderziel die vooral niet gekwetst mag worden. Ze nemen een loopje met opvoedregels die voorschrijven wat kinderen wel en niet mogen zien en horen.
De koning krijgt autoritaire trekken
Hendrik IV gaat over een maffe koning met een opgeblazen ego die de Grote King Henry Show gaat opvoeren. Hij is niet echt een koning, maar hij gaat zo op in zijn rol dat hij op een gegeven moment gelooft dat hij werkelijk de baas is van zijn land. Hendrik heeft autoritaire trekken, zijn wil is wet. En als de wet in de weg staat, nou dan past hij toch gewoon de regels wat aan. Een subtiele verwijzing naar de actualiteit die natuurlijk is bedoeld voor de oren van de volwassen toeschouwers.
Het verhaal kantelt als een mevrouw van Het Bureau ten tonele verschijnt om te controleren of de voorstelling inderdaad wel geschikt is voor kinderen. Wat volgt is een lachwekkende toetsing aan behoorlijk rare regels. Mag er eigenlijk wel worden gezoend op het toneel? En wie bepaalt trouwens wat goed of slecht is?
Op het oog is het vooral spektakel wat de toeschouwers te zien krijgen, maar er zitten wel degelijk diepere lagen in het stuk. Bijvoorbeeld als het gaat over geweld, in dit geval twee boksers die tegenover elkaar staan. Zou dat in een komische scène niet vertoond mogen worden? Maar zijn de beelden die kinderen op hun smartphone te zien krijgen niet veel verontrustender? En waarom zou je als kind niet zelf het heft in handen willen nemen. Wees niet bang om dat te doen, houdt de koning de kinderen voor.
Stof om na te denken
Het verhaal wordt met veel vaart gebracht, met spelers die zo nu en dan hun registers flink opentrekken. Een voorstelling met stevige muziek, ook die staat als een koningshuis. Er zit humor in, maar ook stof om na te denken. Voor de kinderen is er lesmateriaal waarmee ze later in de klas aan de slag kunnen. Een mooie technische vondst zijn mensgrote letters die in verschillende kleuren oplichten. Samen vormen ze het woord Hendrik IV (of 4), maar als de laatste twee letters apart komen te staan vormen ze het woord ‘ik’. Ook iets van deze tijd.
Voorstelling voor 8+: Hendrik IV. Ongeschikt voor kinderen. Spel: Femke Arnouts, Lottie de Bruijn, Joep van der Geest en Julius Schraven. Tekst en regie: Sanne Nouws, geïnspireerd op Hendrik IV van Luigi Pirandello. Vormgeving: Sanne Lips en Liesje Knobel. Muziek: Niels Kuiters. Lichtontwerp: Wilfred Loopstra. Gezien in Theater De Nieuwe Vorst in Tilburg maandag 23 september 2024.
Speellijst
Lees meer over jeugdtheater op Brabant Cultureel
www.houseofnouws.nl
© Brabant Cultureel 2024