Een jaar geleden overleed Fons van Iersel, die van grote betekenis is geweest voor de ontwikkeling van de popmuziek in Brabant en daarbuiten. Hij was een van de grondleggers van het Pophuis. Bij wijze van eerbetoon is er op zondag 6 oktober 2024 in Tilburg een festival waaraan popartiesten uit Noord-Brabant hun medewerking verlenen.
door Joost Goutziers
Een popfestival met talentvolle Brabantse bands, hiphoppers en singer-songwriters, een beetje naar het voorbeeld van Noorderslag in Groningen. Dat was de wens van gedreven popanimator Fons van Iersel (Loon op Zand 1950) die in 2023 bij het klussen op tragische wijze om het leven kwam. Het plan van de grondlegger van Noorderligt (later 013), Rockacademie en het Pophuis krijgt binnenkort gestalte in de Tilburgse Hall of Fame met festival Pop Up. Daar zijn optredens van bands en solisten die door coaches van het Pophuis zijn begeleid. Zo staan Heath, Ara Abrahamian, Viiiks, EDLP en Changing Lanes op het podium.
Een intensief begeleidingstraject
Het Pophuis is ontstaan in 2022. Fons van Iersel zette met muzikant Paul Zoontjens de schouders onder een intensief begeleidingstraject voor bands en muzikanten. Zoontjens is zowel toetsenist bij The Kik als singer-songwriter onder de naam Simon Keats. De twee werden bij elkaar gebracht door Peer IJpelaar, beheerder bij de Hall of Fame. Van Iersel richtte zich op de zakelijke kant van het Pophuis: Kamer van Koophandel, banken, facturen, daar was hij goed in. Paul Zoontjens regelt het contact met de coaches en geeft richting aan het intensieve programma dat bands wordt aangeboden.
Samen legden zij contact met partners in het veld, denk aan podia als Cul de Sac, Kim’s Kroeg, Heyhoef Backstage, maar ook de Rockacademie en Rock City in Eindhoven. Twee jaar op rij zijn door het Pophuis telkens acht bands, producers, hiphoppers en singer-songwriters wegwijs gemaakt in de jungle van de muziekindustrie.
“Fons en ik stonden er hetzelfde in”, zegt Paul Zoontjens. “Er is een groep muzikanten die niet bediend wordt, de jonge twintigers. Die vinden geen plekje op de Rockacademie, maar hebben ook nauwelijks podiumervaring. Ze zitten overal tussenin. Wij richten ons met het Pophuis op muzikanten uit Brabant, vooral uit Tilburg en omgeving, maar we ondersteunden ook bands uit Den Haag en Zeeland. Dat die bij ons kwamen, was voor ons ook een verrassing. Jaarlijks krijgen we veertig aanmeldingen, dit jaar ook al veertig. We werken met vier coaches, die gaan met de bands en muzikanten in gesprek en kijken wat het best bij hen past. Daar komen acht bands of singer-songwriters uit. Voor 2025 mogelijk minder, omdat we buiten de boot vallen bij de verdeling van cultuursubsidies in de gemeente Tilburg.”
Breed georiënteerd en weet veel
De coaches hebben een gevarieerde achtergrond. De ene begeleider weet veel over punk en garagerock, de tweede is singer-songwriter en schrijft poppy songs, een ander is producer en de vierde is breed georiënteerd en weet veel van Nederlandstalige muziek.
“Coaches gaan met de bands in gesprek over hun doelen”, zo beschrijft Paul Zoontjens het traject bij het Popuis. Dat kan divers zijn: optredens, een tour, een EP. De coaches hebben wekelijks contact met muzikanten om de voortgang te bespreken, dat kan live of via de telefoon of app. Zo werken ze toe naar een eindresultaat.” Coaches bezoeken ook repetities om te praten over het repertoire en presentatie. Het Pophuis beschikt bij de Hall of Fame over vier repetitieruimten.
Daarnaast zijn er elk jaar vier kennissessies. Daarin behandelt het Pophuis wat elke muzikant moet weten als hij de muziekwereld ingaat. Tijdens de eerste sessie is er een bespreking van de rechten en plichten van een muzikant, dat gaat onder meer over BUMA/Stemra, KvK, gageverklaringen en facturen. Ook wordt een tipje van de sluier over de muziekindustrie opgelicht. Daarna volgen twee sessies over het werkveld en de persoonlijke plek van elke muzikant of band in de muziekindustrie.
We verkennen de infrastructuur
Zoontjens: “Stel je bent een garageband, welke partijen doen ertoe? Dat zijn andere partijen dan als je hiphopper bent of een metal-artiest. We verkennen de infrastructuur, Welke boekers horen daarbij, welke labels, welke managers, welke podia richten zich op het specifieke genre. Ook werken we aan een goede presskit. De foto’s moeten goed zijn, zowel liggend als staand, de bio moet top zijn, de links naar online ook.” Die persmap wordt naar een contact in het veld gestuurd die om een inhoudelijke reactie wordt gevraagd.
De vierde sessie is een presentatie in de Hall of Fame. “De bands presenteren zich aan elkaar, acht sets van twee, drie liedjes, een dag lang. Muzikanten reageren op elkaar en geven elkaar feedback. Dat is kwetsbaar. We creëren een relaxte sfeer, er mag gelachen worden. Zo ontstaat een community. Dat heb ik zelf op de Rockacademie geleerd. Van docenten heb ik veel opgestoken, maar vooral ook van andere studenten.”
Uiteenlopende muzieksoorten
Bands en muzikanten die door het Pophuis zijn begeleid, zijn onder anderen: Mieks (een Tilburgse singer-songwriter met veel power), Heath (band met psychedelische muziek), Ara (singer-songwriter uit Tilburg, oorspronkelijk Albanië), The Remnant Dukes (rock uit ’s-Hertogenbosch), EDLP (punkrock) en Frankie Fuzz uit Eindhoven (freak folk). Ook Jacques Mees, de Tilburgse Bob Dylan, klopte aan bij het Pophuis en kreeg steun.
Paul Zoontjens is beretrots dat zijn organisatie de band Heath aan een label, een managent en een boeker heeft kunnen helpen. Singer-songwriter Ara Abrahamian is ook in contact gebracht met een label. “We bouwen bruggen tussen bands en het werkveld, dat onderscheidt ons. Het Pophuis gelooft in het ervaren van obstakels, dat bands en muzikanten proactief hun pad vorm geven. De muziekindustrie is moeilijk, het romantische beeld van de muzikant die op de radio of tv is geweest en dan rijk en succesvol wordt, is niet de werkelijkheid. Het land in, veel optreden, praten met die fotograaf, met die artworker, praten met boekers, praten met labels, praten met managers. Dat kan soms confronterend zijn, maar dat is wel de weg om heel goed te worden. Dat faciliteren wij.”
OT-sessies uitgezonden op de stads-tv
De organisatie van het Pophuis regelt ook optredens voor bands, onder meer bij Kim’s Kroeg, in het voorprogramma bij Heyhoef Backstage, het bluespodium in Reeshof, en in de openlucht. Zo was tijdens het evenement ‘Wilhelminapark viert de zomer’ in Tilburg het muziekpodium een avond vrijgemaakt voor bands van het Pophuis. Muzikanten doen ervaring op en komen in contact met publiek. Omroep Tilburg biedt eveneens een podium met de OT-sessies, dat zijn korte optredens van muzikanten die op de stads-tv worden uitgezonden.
Ervaring opdoen, zichtbaar zijn, dat is ook het doel van Pop Up, de eerste editie van het festival in de Hall of Fame. Het is de wens van Fons van Iersel die uitkomt, een jaar na zijn overlijden. Zoontjens: “Fons was fan van Noorderslag in Groningen, Dat muziekfestival vond hij prachtig. Elk jaar was hij erbij, hij was een livebeest en wilde nieuwe bands ontdekken. ‘Waarom kan dit niet in Brabant, in het klein’, zei Fons. Het is natuurlijk ambitieus om je met Noorderslag te vergelijken, maar ik snap waar het idee vandaan komt. Wij hebben in Brabant veel bands die niemand nog kent en die steengoed zijn. Er valt veel te ontdekken. We denken bij het Pophuis met nostalgie, verdriet en weemoed terug aan Fons, maar we kijken ook vooruit en organiseren het festival waar hij zich hard voor heeft gemaakt.”
Gesprek over de toekomst van muziek
Het festival Pop Up is op zondag 6 oktober in de Hall of Fame. Op het podium staan Heath, Viiiks, EDLP en Changing Lanes, maar ook bands van organisaties met wie het Pophuis goede contacten heeft, zoals de meidenband Crybabies van de Rockacademie. Daarnaast zijn er nevenactiviteiten, vaak ludiek van karakter. Paul Zoontjens: “Bij Stoom is er die dag een studiootje waar elke muzikant live een opname kan laten maken. Ga zitten met je gitaar en spelen maar. De opname wordt uitgegeven: The Stoomtapes.”
Bij de Hall of Fame is tijdens het festival ook een demopanel waar een band een demo kan inleveren. Die wordt dan beluisterd en er wordt op gereageerd. Zoontjens: “We gaan ook in gesprek over de toekomst van muziek, over de consumptie van muziek, hoe muziek wordt gemaakt? Is dat met AI? Welke stromingen zijn er, hoe ziet de muziekwereld eruit, welke subsidiestromen zijn er?”
Op het festival is ook een elevator pitch. In die lift kan een muzikant zich profileren met een intiem één-op-één optreden. Bovendien is er aandacht voor het prille plan voor een kunstwerk midden in Tilburg als waardering voor de vele mensen die zich in de stad vol enthousiasme inzetten voor popmuziek. “En we maken een speciaal hoekje voor Fons”, zegt Paul Zoontjens. “We willen hem in het zonnetje zetten.”
Festival Pop Up. Organisatie: Het Pophuis. Locatie: Hall of Fame (Burgemeester Brokxlaan 6, Tilburg). Zondag 6 oktober 2024, van 13.00 tot 23.00 uur.
Meer over popmuziek op Brabant Cultureel
© Brabant Cultureel 2024
Heel goed dat Fons van Iersel een speciaal hoekje krijgt. Hij heeft enorm veel betekend in / voor Tilburg. Hij verdient een ereplek !!!
Fantastisch, dat Fons zijn droom uitgedragen wordt. Hij wordt gemist alsook geëerd en had nog zoveel plannen. Helemaal TOP..