BredaPhoto werkt samen met verschillende Bredase culturele partners die tijdens het festival elk een eigen programma hebben. Zo is in de Chassé Parking een opmerkelijke expositie te zien met werk van aanstormend talent Baroem over de oorlog in Oekraïne.
door Joep Eijkens
Breda heeft de eer de enige stad in de wereld te zijn met een ‘drive-by gallery’. Deze dag en nacht geopende tentoonstellingsruimte, 3sec.gallery geheten, bevindt zich bij de inrit van de Chassé Parking. Ze is opgezet door Graphic Matters, een organisatie die mensen wil laten ‘stilstaan bij het belang en de impact van beeldcultuur in onze maatschappij’. Ook aandacht voor zogenoemde Urban Arts hoort daarbij.
“Urban Arts is de verzamelnaam voor kunstenaars/artiesten die actief zijn op het gebied van de stedelijke cultuur”, legt curator Jasper van Es desgevraagd uit. “Bij Urban Music gaat het vooral om hiphop, bij Urban Dance moet je denken aan bijvoorbeeld breakdance. Ook spoken word, graffiti en streetart vallen eronder.”
Van Es, genomineerd voor de Eindhovense Cultuurprijs, is betrokken bij het Eindhovense talentontwikkelingstraject UC Masters. Als coach begeleidt hij drie van de twaalf deelnemers, onder wie een jonge fotograaf die werkt onder de artiestennaam Baroem. Tijdens BredaPhoto is van hem een fotoserie te zien in de 3sec.gallery. Het is een opmerkelijke serie die je zou kunnen omschrijven als een combinatie van documentaire, geëngageerde fotografie en beeldende kunst. Erase & Confuse is de titel.
Graffitischrijvers
Dit voorjaar, kort na de invasie van Rusland in Oekraïne, besloot Baroem met een bus vol hulpgoederen af te reizen naar het aangevallen land om daar hulp te bieden. Via een internationaal netwerk van graffitischrijvers – hij is er zelf ook een – kwam Baroem onder meer terecht in Lviv en in Kiev waar hij hielp bij de distributie van medische goederen en het verzorgen van achtergelaten honden.
Aldus rondreizend viel hem al snel op dat op tal van plekken de wegwijzerborden overschilderd of weggehaald waren. Verzetswerk van moedige burgers om de Russische troepen in hun opmars te hinderen en in verwarring te brengen. Baroem maakte ruim honderd foto’s van de onleesbaar geworden wegwijzerborden, wat na selectie resulteerde in een vervreemdende serie die de kijker confronteert met deze minder bekende kant van de oorlog in Oekraïne.
Styling
Baroem (Amersfoort 1997) woont momenteel in een caravan in Driebergen maar wil graag weer terug naar Londen waar hij een jaar of zes geleden verzeild raakte. “Ik deed er mode styling en ben van daaruit begonnen met fotograferen”, vertelt hij. “Maar na een jaar was ik klaar met fashionshoots en ben me gaan focussen op documentatie van straatcultuur – van graffitici tot mensen die op straat hangen.” Andere onderwerpen die hem boeiden en nog altijd boeien zijn tatoeëerders en bondage. “Visueel een interessante scene om vast te leggen”, zegt hij over dat laatste.
Hij werd geboren als Bram Wildenburg. “Baroem is de naam die anderen me gegeven hebben. Ik ben niet happy om mijn eigen naam te verbinden aan wat ik doe. Bij graffiti werk je ook met verzonnen namen of anoniem. Het gaat niet om de naam van de maker maar om het werk.”
Analoog
Hij werkt het liefst met analoge camera’s, vaak tweedehands materiaal. “Bij digitaal maak je twintig beelden per seconde en wordt alles voor je gedaan, bij analoog moet je echt leren nadenken over wat je doet. Ik heb ADHD en door analoog te fotograferen kom ik in een hyperfocus.”
Wat dreef je om naar Oekraïne te gaan?
“Ik wilde al heel lang oorlogsfotografie doen en toen die Russische invasie kwam dacht ik: dit is het moment om de stap te zetten.” Dat was mede mogelijk dankzij het eerder genoemde netwerk van graffitikunstenaars waarvan Baroem deel uitmaakt. “We hebben eerst geld ingezameld – onder meer door verkoop van graffitiprints en tatoeëren – om medische goederen te kunnen kopen en daar heen te brengen. Bepaalde dingen die ik zelf nodig had, bijvoorbeeld een kogelvrij vest en een kevlar helm, heb ik zelf betaald.”
Aandacht
Van eind maart tot eind april reisde hij met anderen rond in Oekraïne en legde de verwoesting op diverse plaatsen vast. En zo stuitte hij ook op de onklaar gemaakte verkeersborden. “Overal zag je die, terwijl het in het nieuws nauwelijks aandacht kreeg.” Een mooi onderwerp voor een serie dus. “De doden heb ik met rust gelaten”, zegt hij, doelend op de lijken die hij ook gezien heeft.
Niet op de laatste plaats werd hij daarnaast gegrepen door de vele achtergelaten, vaak getraumatiseerde honden die ze onderweg tegenkwamen. “Met bakken vol honden- en kattenvoer reden we rond.” De jonge herdershond die hij meegenomen heeft naar het interview, blijkt afkomstig uit een Oekraïens asiel. Smiley is de mooie naam die hij haar gaf.
De foto’s in de 3sec.gallery gaan vergezeld van een korte inleidende tekst in het Nederlands, Engels én Oekraïens. Baroem is heel tevreden over de hele presentatie. Of er veel mensen bij het binnenrijden of verlaten van de parkeergarage naar zullen kijken? “Ik hoop het. Er zijn ook mensen die er langs lopen. Ik denk wel dat het helpt dat het te zien is tijdens BredaPhoto.” Voor wie meer werk van hem wil zien, gaat naar Instagram > @ogbaroem. Het eerste wat daar opvalt is een soort openingsmotto: ‘who lives life in fear, lives half a life’.
‘Erase & Confuse’ is tot en met 23 oktober 2022 te zien in de 3sec.gallery bij de inrit van de Chassé Parking, dag en nacht geopend.
Lees op Brabant Cultureel meer over BredaPhoto:
Visueel prikkelend werk van jonge fotografen op breder opgezet BredaPhoto Festival
Tiende editie BredaPhoto in teken van hoop
© Brabant Cultureel 2022