Theatre of Dreams, de tiende editie van BredaPhoto Festival, is toegankelijker dan voorgaande edities. Er is veel documentair werk, meer jonge fotografen zijn uitgenodigd om werk te laten zien. In de tentoongestelde projecten gaat het vaak over menselijk contact, hoop, veerkracht en verbinding.
door Corien Ligtenberg
Theatre of Dreams, is dit jaar de intrigerende titel van BredaPhoto. Verwijst dat naar de wereld als schouwtoneel of wil het zeggen dat in dromen alles mogelijk is? Fleur van Muiswinkel, de nieuwe festivaldirecteur, licht het toe: “Theatre of Dreams gaat over hoop, verandering en mogelijke toekomsten. We hebben voor deze editie een nieuw curatorenteam samengesteld, meer jonge fotografen uitgenodigd en ook gekozen voor een bredere programmering en meer visueel prikkelend werk.” Resultaat is een festival dat, inhoudelijk gezien, toegankelijker is dan voorgaande edities.
Het internationale, tweejaarlijkse festival toont werk van meer dan zestig fotografen uit bijna dertig landen, verspreid over zo’n vijftien Bredase locaties. BredaPhoto 2022 waaiert meer dan voorgaande edities uit over de stad en is haast te veel om in een keer tot je te nemen. Een deel van de tentoonstellingen is dit jaar te zien in wijk de Belcrum, het creatieve deel van de stad, en verder onder meer in de Grote Kerk, het Chassé Park, de Stadsgalerij en in het NS station dat als een schakel tussen de twee tentoonstellingsgebieden ligt. Zoals gebruikelijk is het werk dat in de openbare ruimte hangt vrij toegankelijk, voor de binnenexposities is een ticket nodig. Behalve exposities zijn er rondleidingen, workshops, fietstours en artist talks.
‘We willen werk laten zien dat hoopvol en positief is ten opzichte van de huidige uitdagingen’
Vertoond wordt werk van interdisciplinaire installaties en videokunst tot vintage prints en documentairefotografie. Met dit geëngageerde werk hopen de curatoren het publiek te inspireren en aan het denken te zetten. Die curatoren zijn de gastcuratoren Denise Camargo uit Brazilië, Tanvi Mishra uit India, de Tanzaniaanse Mohamed Somji, die woont en werkt in de Emiraten, en Reinout van den Bergh, sinds 2006 curator van BredaPhoto.
Curator Mohamed Somji: “Bij het kiezen van het thema van deze editie, eind 2020, besloten we dat we werk wilden laten zien dat hoopvol en positief is ten opzichte van de huidige uitdagingen. Proberen om hoopvol te zijn is de enige genade die we hebben. We tonen werk van over de hele wereld, veel projecten zijn in samenwerking met de plaatselijke gemeenschap ontstaan. Ook in het klein kan je van de wereld een betere plek maken.”
Desolaat
Een deel van de locaties – de Worstenbroodloods, de Stokvishallen, Brack, MotMot gallery en Backer en Rueb – ligt bij de haven in de wijk Belcrum. Dat is een bewuste en logische keuze. Dit gebied, dat in de toekomst ontwikkeld wordt tot een nieuw stadsdeel, is een van de creatieve hotspots van de stad. In en rond de verlaten bedrijfs- en fabriekspanden en terreinen hebben zich door de jaren heen kunstenaars, galerieën, brouwers en andere creatieven gevestigd. Het winderige, desolate terrein, een lege bedrijfshal met zaagtanddak, het water, vormen een bijzonder decor. De meer dan manshoge foto’s bijvoorbeeld van het project Five Hundred Years Dungeon van Ilmari Pylvänäien, met zijn naïeve, zelfgemaakte monstermaskers, staat verweesd tussen het onkruid op het braakliggende terrein bij Brack, een voormalige fabriekshal, en doet daardoor nog meer vervreemdend aan.
Grote Kerk
Gastcurator en Magnum-fotograaf Newsha Tavakolian maakt met haar indrukwekkende tentoonstelling Space tot Breathe de Grote Kerk tot het hart van BredaPhoto. In de kerk geeft zij een podium aan zestien fotografen die in haar vroege carrière een belangrijke rol hebben gespeeld en met de camera persoonlijke verhalen vertellen. Het levert heel diverse werk op.
Space to Breathe benut het volume, het licht en de sfeer van de kerk optimaal. Het tentoongestelde werk krijgt alle ruimte en wordt er in de beste gevallen door versterkt, zoals bijvoorbeeld gebeurt met de metershoge, gedrapeerde doeken van fotograaf Tim Hetherington, met foto’s van slapende Amerikaanse soldaten, vredig en sereen. Hetherington volgde het peloton in 2007/2008 op missie in Oost-Afghanistan.
Meteen bij binnenkomst springt Firefly van fotograaf Yael Martínez in het oog, een fotografisch essay over het geweld in Mexicaanse drugskartels en de vele onopgeloste vermissingszaken. Grimmig, maar o zo esthetisch. Door de geperforeerde foto’s, sombere, verstilde beelden die als een installatie direct op de kerkvloer zijn geplaatst, schijnt een gouden licht; zo wil de fotograaf symbolisch onthullen wat niet zichtbaar is en de families van de vermisten een stem geven.
Liefde
De Stadsgalerij aan de Oude Vest is het decor voor het werk van de Duitse fotograaf Marc Ohrem-Leclef. Zijn serie Zameen Aasman Ka Farq verbeeldt de genegenheid tussen Indiase mannen: vriendschap, samenzijn, (verboden) liefde. Hij fotografeert hun (terloopse) aanrakingen en stelt er vragen over. De antwoorden hangen uitgetypt op A4’tjes naast de foto’s. Het project laat zich haast lezen als een documentaire. Wat liefde eigenlijk is? vraagt hij een van hen. Het antwoord is ontwapenend en vat het gelaagde project mooi samen: ‘Liefde is liefde. Alle liefde is hetzelfde.’
Ontroerend is het project Transaprências de lar van de Braziliaanse fotograaf Ilana Bar in het Chassé park. Zij legt voor dit project het dagelijks leven vast van haar twee ooms en haar broer, die alle drie het syndroom van Down hebben. De liefde en vertrouwdheid spat er vanaf.
Een mooie tegenhanger voor al die lieflijkheid is Theatre of Authenticity van Natacha de Mahieu, ook in het Chassé park. Op basis van het aantal geotags selecteerde zij de populairste natuurlijke plekken op sociale media en voegde de foto’s, die ze in een bepaald tijdsbestek op die plekken maakte, steeds samen tot één beeld. Zo legt ze genadeloos en met spot het kuddegedrag van de mens vast, als om te zeggen: zo zijn we ook.
BredaPhoto Festival loopt tot en met 23 oktober 2022 op diverse locaties in Breda.
Foto voorpagina > Grupo Ewé > Bori-2
Podcast GrensGeluiden
René Oomen maakt voor het Bredase culturele programma GrensGeluiden podcasts over BredaPhoto. Het eerste deel gaat over fotograaf Kevin Osepa.
Luister hier naar de podcast
© Brabant Cultureel 2022