‘Een slak is een herhaling van zichzelf’ en ‘Remember that you are an animal’. Intrigerende titels op de vijfde editie van de expositie Fresh Cacao waarbij net afgestudeerde kunstenaars uit het hele land een professioneel podium krijgen in de Helmondse Cacaofabriek.
door Anja van den Akker Foto’s • Biek van Bree
Een substantieel deel van de werken die negen startende kunstenaars tentoonstellen in de Cacaofabriek is al verkocht en hangt er in bruikleen. “Dat zegt wel iets over de kwaliteit”, stelt Bert Loerakker, lid van de selectiecommissie die kunstacademies in het hele land afstruinde op zoek naar bijzonder talent. “We wilden dit jaar strenger zijn, de kwaliteit omhoog brengen. Om die reden is het aantal deelnemers van twaalf naar negen gebracht. Daardoor hebben ze meer gelegenheid om zichzelf te presenteren.”
Zodoende kan David Kater (AKI Enschede) zijn volledige installatie Hangende bioscoop van de inversie kwijt, inclusief de ‘slak is een herhaling van zichzelf’. Een surrealistische presentatie van licht en schaduw, visuele vondsten en combinaties daarvan.
HKU Utrecht is dit jaar met vier deelnemers ruim vertegenwoordigd, de andere studenten komen van de academies in Maastricht, Breda, Enschede en Den Haag. Kwam de winnaar van de aan deze expositie verbonden Lucas Gassel Prijs vorig jaar van de kunstacademie in Den Bosch. ditmaal trof de selectiecommissie daar niets opvallends, aldus Loerakker. Niks uit Den Bosch dus. “We hebben geselecteerd op kwaliteit en diversiteit”, licht hij toe.
De expositie voert de bezoeker langs sculpturen met buitenaardse allure, ingetogen schilderingen op hout, kleurrijk canvas van kloek formaat, kunst met een knipoog maar ook beschouwend en diepzinniger werk. Menno Pasveer (KABK Den Haag), die al sinds zijn vijftiende als vloerreiniger werkt, brengt in een serie kleurrijke schilderijen een vrolijke ode aan het vloeren reinigen. Ook Eline Boerma (HKU Utrecht) zoekt het in helder kleurgebruik in groot formaat doeken, waarbij de energie en dynamiek aanvoelen als golven die over je heen spoelen.
Stilte
Wat een contrast met het beschilderde hout van Caroline Sarneel (Maastricht Art Institute), waarin zij de verstilling opzoekt. Ook tijdens het maakproces: dat moet absoluut in volstrekte stilte (‘alleenschap’) gebeuren. Thema is de nietige mens versus de grootse natuur. Benjamin Pompe (HKU Utrecht) komt eveneens uit bij eenzaamheid, maar dan in een virtuele wereld. In zijn digitale bijdrage doolt een eenzame figuur, geïnspireerd op computergames, door een perfect ogend digitaal landschap.
Het zijn kleine, menselijke gedragingen die Eddy Eustache (AKI Enschede) inspireerde tot zijn schilderijen met het thema ‘Remember that you are an animal’. Daarmee houdt hij de toeschouwer een spiegel voor en nodigt uit om zichzelf eens tegen het licht te houden.
Totaal anders werkt schilder Arno Westerberg (HKU Utrecht). Hij heeft bij de schilderijen op deze expositie bewust gekozen voor een laag perspectief zoals hij dat zelf ervaart als hij wandelt in de natuur. De kunstenaar gebruikt daarbij zelfgemaakte transparante verf.
Buitenaards
Bijzonder zijn de sculpturen van Fedrik Vaessen (Sint Joost Breda). Uit een combinatie van allerlei materialen zoals leidingen, hoorns, mystieke ornamenten en dergelijke meer creëert hij sciencefictionachtige, buitenaardse vormen die niet-functioneel zijn.
Ook de sculpturen van Lucas Mergler (HKU Utrecht) verdienen de aandacht. Basis is het menselijk lichaam en de vorm die dat aanneemt in totale rust. Daarmee gaat hij aan de slag en komt hij uiteindelijk tot vormen die associaties oproepen met een doodskist of sarcofaag. Toch blijft het menselijk lichaam duidelijk aanwezig. Mergler werkt met lood, gips, hout en keramiek.
Op zondag 2 oktober 2022 krijgt een van deze kunstenaars de jaarlijkse Helmondse kunstprijs, de Lucas Gassel Prijs. Die is genoemd naar de middeleeuwse Helmondse schilder met die naam. De Stichting Carat, een groep Helmondse ondernemers die de kunst een warm hart toedraagt en talloze culturele projecten financiert, is hiervan de initiatiefnemer.
‘Fresh Cacao’, tot en met 2 oktober 2022 in de Cacaofabriek, Helmond.
© Brabant Cultureel 2022