Art in Oisterwijk haalt kunst uit haar comfortzone

Het groene hart van Oisterwijk is het decor voor de tweede editie van ‘Art in Oisterwijk’, een expositie in de openlucht met werk van vierendertig internationaal bekende beeldend kunstenaars. Onder meer Jef Koons, Joep van Lieshout, Panamarenko, Jeroen Henneman en David Černy. Het initiatief beoogt het grote publiek kennis te laten maken met hedendaagse kunst.

Tekst en foto’s Emmanuel Naaijkens

Een echtpaar loopt geïnteresseerd om de Waterwagon heen, een werk van Joep van Lieshout. Man en vrouw citeren uit de beschrijving van het object in het informatieboekje en voorzien het van commentaar. Waterwagon is een combinatie van realistische en fantasiekunst, gemaakt uit polyester en glasvezel. Het is een van de blikvangers op de tweede editie van ‘Art in Oisterwijk’, een expositie van beeldende kunst in, zoals dat in jargon heet, de openbare ruimte. In casu op de groene De Lind en directe omgeving. De organiserende stichting wil op deze manier een groot publiek dat doorgaans geen musea bezoekt, kennis laten maken met diverse uitingen van moderne kunst. In die zin behoort het echtpaar dat Waterwagon bewondert zeker tot de doelgroep.

‘Waterwagon’ van Joep van Lieshout, tussen de marktkramen. Dichterbij kun je de kunst niet brengen naar het publiek. Het beeld ‘Waterwagon’ is onderdeel van het concept ‘Slave City’ waarin Van Lieshout mensen reduceert tot radertjes.

Diezelfde man en vrouw laten even later onbedoeld een andere kant van de kunstmanifestatie zien. In een marktkraam, pal tegenover het kunstwerk, snuffelen zij naar leuke kleding. Kunst en het gewone leven gaan hier vloeiend in elkaar over en dat zal kunstenaar Van Lieshout deugd doen, want die beoogt de kloof tussen kunst en het leven van alledag te verkleinen. Deze donderdag is er op De Lind ook de weekmarkt en een deel van de kunstwerken komt daardoor in de verdrukking. Het beeld Thilap van de Belgische kunstenaar Nick Ervinck moet bijvoorbeeld concurreren met een viskraam. Of de vaste bezoekers van de markt oog hebben voor deze fraaie, ranke sculptuur lijkt twijfelachtig.

Links ‘Thilap’ van Nick Ervinck, rechts ‘Heaven is so close’ van Tom Haakman. Dat beeld is een toren van Babel, opgebouwd uit afgietsels van mobiele telefoons.

Maar dat maakt ‘Art in Oisterwijk’ tegelijk ook spannend, want de kunstwerken zijn uit hun beschermende comfortzone gehaald. In een museum is de schijnwerper per definitie op het object gericht. In alle rust kan de kunstliefhebber de tentoongestelde werken tot zich nemen en er zijn gedachten over laten gaan. Dat geldt ook voor kunst die normaliter een plek in de openbare ruimte heeft zoals een plein of een park. Want hun vaste locatie is uitgekozen als een plek waar het kunstwerk het best tot zijn recht komt.

In Oisterwijk parkeren automobilisten als het zo uitkomt hun voertuig voor een kunstwerk, is er lawaai van brommers, winkelend publiek en klinkt er vanaf de vele terrassen geroezemoes. Maar dat is all in the game wanneer je de kunst naar de mensen toe wilt brengen, ze gaat op in het gewone leven. Dan zal blijken welke kunstwerken ook buiten hun biotoop tot de verbeelding spreken.

‘Guns’ van David Černy is een aanklacht tegen wapengeweld.

‘Art in Oisterwijk’ biedt voor de geïnteresseerde burger een mooie staalkaart van hedendaagse kunst van gerenommeerde namen. Abstract, figuratief, street art, hyperrealisme, popart, videokunst en divers materiaalgebruik. De Tsjechische kunstenaar David Černy is met meerdere werken terecht prominent vertegenwoordigd. Spectaculair is zijn werk Guns, een werk dat bestaat uit vier metershoge pistolendie op elkaar zijn gericht. Het hangt hoog in de bomen aan de rand van De Lind. Het werk is een aanklacht tegen wapengeweld en hoewel al bijna dertig jaar oud is, is het onderwerp bitter actueel. Tegelijk laat de plaats van het kunstwerk tussen het bladerdek van de bomen ook zien dat de omgeving de ervaring van een kunstwerk beïnvloedt. De dreiging die van het wapentuig uitgaat, is door de vriendelijke uitstraling van het bladerdek minder confronterend dan in een kale ruimte waar je je als bezoeker wel moet verhouden tot het kunstwerk.

Černy’s werk Fuck the president overstijgt dan weer de oorspronkelijke boodschap. Hij maakte dit meterhoge, paarse beeld van een opgestoken middelvinger uit woede tegen de controversiële Tsjechische president Miloš Zeman. Het kreeg een opvallende plek in Praag, in de buurt van het presidentieel paleis. In Oisterwijk staat een kleinere versie van Fuck the president, opgetrokken uit roestvrij staal. Waarschijnlijk hebben maar weinig bezoekers in Oisterwijk weet van de daden van Miloš Zeman, maar er zijn meer dan genoeg machthebbers in de wereld die in hun ogen eenzelfde vinger verdienen.

‘Life’ van Ronald Westerhuis op de Lind. Onder het genot van een hapje en drankje naar kunst kijken is ook ‘Art in Oisterwijk’.

Voor wie kunst nog een ver-van-mijn-bedshow is, is ‘Art in Oisterwijk’ een laagdrempelige manier om kennis te maken met de kunst van nu. Voor de gevorderde liefhebber kan het zien van kunst in een vreemde context tot een andere blik leiden. En voor wie na de openluchttour nog niet genoeg heeft, zijn er de kunstgaleries die ook verrassend uit de hoek komen. In MPV Galery zijn er bijvoorbeeld confronterende sculpturen van de Britse kunstenaar Thom Puckey. Levensechte beelden van jonge vrouwen in kwetsbare posities met een wapen in hun hand. De expositie in Oisterwijk, die duizenden bezoekers trekt, duurt tot en met zondag 26 juni. De volgende editie is, ijs, weder en corona dienende, over twee jaar.

Art in Oisterwijk met onder meer werk van Jef Koons, Panamarenko, Jeroen Henneman, David Černy, Nick Ervinck, Tom Haakman, Francesca Marti, Joep van Lieshout en Ulrike Kessl. Organisatie: Stichting Art in Oisterwijk. Concept en organisatie Bert Huls en vrijwilligers. Bij het informatiepunt is een gratis boekje verkrijgbaar met een toelichting op de kunstenaars en hun creaties.