tekst & foto’s > Arnold Verplancke
Je moet er iets voor over hebben, om na ruim vier maanden voor het eerst weer naar een live concert te kunnen. Je minder dan veertig uur van tevoren laten testen. Dat betekent (voor het eerst) zo’n vervelend staafje in de neus. En dan angstig wachten op de uitslag. Ja, je hebt weliswaar een eerste vaccinatie binnen en je voelt geen covid-verschijnselen, maar je weet maar nooit. Je zou zomaar a-symptomatisch besmet kunnen zijn, zoals we als amateur-virologen tegenwoordig allemaal weten.
Gulden
Het oorspronkelijk programma van de philharmonie zuidnederland in het Eindhovense Muziekgebouw is al aangepast. Op de lessenaars staat nu Beethovens zesde symfonie. Normaal geen werk waarvoor ik een kaartje koop – ten onrechte, zoals later zal blijken. Maar ik ken die symfonie zo goed dat ik liever een programma kies met minder bekend werk. Bij mijn eerste klassieke langspeelplaten zit al die zesde, bijgenaamd de Pastorale. Voor acht gulden gekocht in de uitverkoop bij V&D, uitgevoerd door de Wiener Philharmoniker onder leiding van Karl Böhm, zo’n halve eeuw geleden. Die bestaan alle drie niet meer: V&D, de gulden en dirigent Böhm (1894-1981).
Maar goed, toch maar geboekt voor dat proefconcert met de zesde van Beethoven. Met een vriendin uit Eindhoven heb ik nog de nodige vouchers na eerder afgelaste concerten. Het klinkt overigens vreemd, een proefconcert met de uitvoering van een symfonie die al meer dan tweehonderd jaar oud is en haar proeffase al glansrijk heeft doorstaan.
Evoluon
Niettemin: op naar de testlocatie, zaterdag eind van de middag, bij het Evoluon. Dat is de vliegende schotel van Eindhoven, vlakbij de rijksweg en even weinig mobiel als de huizen op een woonwagenkamp. In woonplaats Tilburg heeft Lead Healthcare namelijk (nog) geen testplek. Er zijn in de tent naast het Evoluon weinig andere gegadigden en je kunt zo doorlopen. Vriendelijke vrouw, staafje in de neus, nog even een praatje en je staat al weer buiten op het vrij lege parkeerterrein.
Dan begint het lange wachten. Eenmaal thuis een half uurtje later: geen bericht. Weer een uur verder: nog steeds niet de beloofde sms of mail. De test zal toch niet positief zijn? Zo tegen zeven uur ’s avonds maar eens bellen naar het nummer van Healthcare. Een bandje: gesloten, alleen bereikbaar tot zes uur. Mailtje gestuurd: automatisch antwoord dat het berichtje goed is ontvangen. Dan maar zondagochtend vroeg bellen.
Tegelijk bedenk je dat dit nooit de toekomst kan worden. Gaat een testsamenleving er zo uitzien? Voor elk concert, theatervoorstelling, museumbezoek een test afleggen die maar kort geldig is? Dan telkens wachten of er een goede (negatieve) uitslag komt? In normale tijden bezoek ik wel drie keer per week een concertzaal, schouwburg of museum. Dat gaat toch niet werken! Misschien komt er straks als de tweede prik in de arm zit wel een betere regeling. Een soort vaccinatiebewijs waarmee je kunt aantonen ingeënt te zijn en je maandenlang als een vrije vogel weer culturele uitstapjes kunt maken. Totdat een hervaccinatie nodig is. Liefst een Europees bewijs, zodat je ook minstens naar de opera in Antwerpen of een voorstelling van NT Gent kunt.
Wachtrij
Zondagochtend om acht uur onmiddellijk gebeld. Nee hè, dan blijkt er al een wachtrij te zijn. Maar gelukkig niet lang. Een vriendelijke damesstem helpt daarna efficiënt. De uitslag uit Eindhoven heeft ze nog niet, maar ze komt in actie en een kwartiertje later rolt het testresultaat per mail binnen: NEGATIEF! Geen virus ontdekt dus.
Bij het Muziekgebouw blijkt alles perfect geregeld. Er mogen tijdens het proefconcert maximaal driehonderdvijftig bezoekers naar binnen, hoewel de grote zaal 1250 stoelen telt. De bezoekers hebben één van de drie tijdslots op hun entreebewijs staan en dringen dus niet allemaal tegelijk binnen. Bij een eerste balie checkt een medewerker de corona-app en als die geldig blijkt, checkt een volgende pas het toegangsbewijs en wijst ze je een tafelnummer in de foyer toe. Bezoekers kunnen één voor één koffie of een andere consumptie halen en die aan de ‘eigen’ tafel nuttigen. Daarna begeleiden medewerkers de mensen naar hun plaatsen in de grote zaal. Links en rechts van iedereen blijven minstens vier stoelen vrij. Vóór en achter je zitten ook geen anderen.
Op het podium stemmen de ongeveer vijfenveertig musici van philharmonie zuidnederland hun instrumenten en dan is het zover. De lichten dimmen, de mobiele telefoons gaan uit en de jonge dirigent Emmanuel Tjeknavorian komt onder applaus binnen. De eerste bekende klanken van de Pastorale verrassen je volledig. Wat een prachtige volle klank dat orkest, hoe helder de solo-instrumenten, wat een heerlijke akoestiek heeft de zaal toch. Als je zo lang geen live symfonieorkest hebt gehoord, ontdek je weer de pure klank van de hobo, fluit, piccolo, fagot, strijkers, bassen, pauken en koperblazers. Teveel om op te noemen. Daar kan geen lp of cd , Youtube of stream tegenop, hoe goed je geluidsinstallatie thuis ook is. Alsof je deze Beethoven opnieuw ontdekt!
Enthousiast
Na pakweg vijftig minuten is het helaas alweer voorbij. De Oostenrijkse dirigent dwingt na de laatste tonen even stilte af voordat het publiek in een enthousiast en dankbaar applaus mag losbarsten. Zonder de Nederlandse staande ovatie, want die nationale gewoonte moeten de bezoekers gelukkig onderdrukken dankzij de coronaregels.
De les van dit proefconcert? In een concertzaal zijn strenge coronaregels gemakkelijk te handhaven, maar dat hebben we vorig jaar ook al geconstateerd. Het was zeker de moeite waard om voor dit proefconcert eenmalig een test te ondergaan, zelfs al moet je daarvoor naar een andere stad rijden. Maar dit proces van testen en wachten op de uitslag – met een geldigheid van maximaal veertig uur – is veel te omslachtig en tijdrovend voor het ‘nieuwe normaal’. Zeker voor mensen die gewend zijn vaak naar culturele evenementen te gaan. Laten we deze proef maar zien als een eerste stap in de goede richting.
© Brabant Cultureel 2021