Schrijver Jasper Mikkers hekelt in deze opiniebijdrage het cultuurbeleid van de provincie Noord-Brabant en van de gemeenten. In het bijzonder richt hij zijn pijlen op Forumpoliticus Hans Smolders die ooit kunstenaars en journalisten afschilderde als criminelen.
door Jasper Mikkers
In een persbericht van 21 januari 2021 schrijft De Kunst van Brabant (dKvB), een belangenorganisatie van kunstenaars en culturele instellingen in Brabant, het volgende: ‘Provincie bezuinigt en reduceert cultuur tot een vorm van vrijetijdsbesteding’ en ‘In het nieuwe beleidskader vrije tijd, cultuur en sport handhaaft de provincie de in het bestuursakkoord aangekondigde bezuinigingen op kunst en cultuur. Dit ondanks dat de cultuursector onevenredig hard getroffen is door de coronacrisis en de vele oproepen om deze sector de rust en ruimte te geven om te kunnen herstellen.’ De provincie voert het bestuursakkoord van het voorjaar van 2020 uit, ondanks de nijpende omstandigheden waarin kunstenaars en culturele instellingen door de corona-epidemie zijn terechtgekomen.
Dit houdt in dat de Impulsgelden vanaf 2021 gehalveerd worden. Waar zijn die impulsgelden voor bedoeld? Op de site van Kunstloc Brabant lezen we: ‘Makers, culturele instellingen, overheden, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen of bedrijven die een bijdrage willen leveren aan versterking van de Brabantse culturele sector en/of het verbinden van de cultuursector met andere domeinen, kunnen een beroep doen op het impulsgeldenprogramma.’ Kunstloc Brabant is door de provincie aangewezen om het Impulsgeldenprogramma uit te voeren.
Geen schrijvers
Welke makers vallen onder de ‘makers’ die als eerste categorie genoemd worden bij de verdeling van de Impulsgelden? Fotografen, componisten, beeldhouwers? Schrijvers ook? Ik heb de proef op de som genomen en een aanvraag ingediend voor de publikatie van een romancyclus. Nee, zo laat Sam Branten van het Kunstloc weten, voor ondersteuning van een publikatie komt een schrijver niet in aanmerking. De provincie ondersteunt geen schrijvers.
Schrijvers worden niet beschouwd als ‘makers’ en krijgen daarom geen subsidie
Misschien kan ik terecht bij het Makersfonds van de gemeente Tilburg. Daarheen word ik verwezen door Kunstloc Brabant. Ik neem opnieuw de proef op de som en vraag een subsidie aan bij het Makersfonds Tilburg. Ik krijg opnieuw nul op het rekest, ondanks het feit dat naar mijn mening mijn aanvraag aan alle gestelde criteria voldoet.
Is het verwonderlijk dat mijn aanvraag wordt afgewezen? Nee, geenszins. De gemeente Tilburg laat mij weten dat voor alle makers in alle categorieën (alle kunsten) er 75.000 euro beschikbaar is terwijl er 69 aanvragen zijn ingediend voor een totaalbedrag van 467.406 euro. Dus minder dan 17 procent van het totale gevraagde bedrag is beschikbaar. Dat er minder geld dan voorgaande jaren beschikbaar is, is te wijten aan het bezuinigingsprogramma van de provincie. Sinds de huidige coalitie aantrad, wordt het bedrag van de gemeente niet meer gematcht met een gelijk bedrag van de provincie, dus wordt er door de provincie niet ook 75.000 euro beschikbaar gesteld.
Gloeiende plaat
Het zal ieder duidelijk zijn hoe onmogelijk weinig geld er beschikbaar is om makers via de makersfondsen van de gemeenten financieel te stimuleren en ondersteunen. Ook al wordt dat bedrag van 75.000 euro tweemaal per jaar door de gemeente Tilburg ter beschikking gesteld. Het is nog minder dan een druppel op een gloeiende plaat. De bedragen die de gemeenten ter beschikking stellen en het beleid dat de provincie Brabant momenteel voert, tonen ook aan dat er in Brabant ontstellend weinig waarde gehecht wordt aan kunst en cultuur.
Ik zal deze laatste bewering nog staven aan de hand van twee voorbeelden. Ruim tien jaar geleden werden er pamfletten verspreid in Tilburg. Daarop waren portretten van ruim twintig journalisten, schrijvers en andere kunstenaars afgebeeld met daaronder de tekst ‘OPSPORING VERZOCHT’. Dit zou als een grap opgevat kunnen worden, maar dat was het niet. De pamfletten werden verspreid door de Tilburgse politicus Hans Smolders en het statement dat hij ermee wenste te maken, was niet mis: kunstenaars en journalisten zijn criminelen en moeten opgesloten worden. Het zijn dieven, oplichters en bedriegers. Frauderende subsidieslurpers, vijanden van volk en land.
Dezelfde politicus staat nu op plaats 4 van de kieslijst van Forum voor Democratie bij de landelijke verkiezingen op 17 maart. Ieder weet inmiddels waar Forum voor Democratie voor staat: racisme, discriminatie, klimaatontkenning, coronaontkenning. En met Forum voor Democratie waarvan Hans Smolders in de Brabantse provinciale staten deel uitmaakt, zitten CDA, VVD en Lokaal Brabant in een coalitie. De leden van Forum voor Democratie lieten zij de kunst- en cultuurparagraaf in het bestuursakkoord dicteren en zich een cultuurvijandig beleid opleggen.
Voorbeelden
Ik beloofde u twee voorbeelden. Dertien jaar geleden stemde de provincie in met de toekenning van een vierjarige subsidie voor Brabant Cultureel, het tijdschrift dat toen tien keer per jaar verscheen en al vele jaren in beeld bracht wat er op cultureel gebied plaatsvond in de provincie. Die toekenning ging in tegen de wens van de toenmalige gedeputeerde voor cultuur Brigite van Haaften. Alle politieke partijen wilden dat het tijdschrift bleef bestaan. Vier jaar later werd Brabant Cultureel alsnog alle subsidie ontzegd. Het blad moest de nek worden omgedraaid. Brabant Cultureel ging door, digitaal, zonder subsidie. Journalisten, schrijvers, beeldend kunstenaars, fotografen en andere criminelen zetten hun schouders onder het voortbestaan van Brabant Cultureel en slaagden erin een prachtig, actueel, cultureel en cultureelhistorisch tijdschrift digitaal te publiceren, in een mooie opmaak en gratis toegankelijk voor alle Brabanders en niet-Brabanders. Deze criminelen zijn pure idealisten, werken pro Deo, investeren veel tijd, liefde voor de cultuur en energie in hun artikelen. Wordt het niet tijd dat de provincie Brabant Cultureel weer financieel ondersteunt, daar zijn talloze mogelijkheden voor?
Is het een nutteloze medeling dat leden van provinciale staten vriend kunnen worden van Brabant Cultureel? – Begunstiger kan ook, of partner – Waarschijnlijk wel. In een eerder ingezonden stuk voor Brabant Cultureel gaf ik aan dat er landelijk en op provinciaal niveau al jaren sterk is bezuinigd op kunst en cultuur. Dit provinciaal bestuur doet er opnieuw een schepje bovenop. Door de corona-epidemie staat bij makers, culturele ondernemers en culturele instellingen het water hoger dan de lippen. De provincie onder aanvoering van Forum voor Democratie, JA21 en Lokaal Brabant in de persoon van gedeputeerde Wil van Pinxteren zet de kraan nog wat verder open. God zegene de greep en ogen dicht.
Jasper Mikkers (Oerle 1948) is ook bekend onder de schrijversnaam Tymen Trolsky. Van zijn hand verschenen de afgelopen vijftig jaar tal van romans en dichtbundels. Van 2013 tot 2015 was hij stadsdichter van Tilburg. In 2018 zond Omroep Brabant een documentaire over de schrijver uit, ‘Dichter bij de tijd’.
www.jaspermikkers.nl
Lees ook op Brabant Cultureel:
Jasper Mikkers: Kunst is machtiger dan een leger tractoren
Dossier coronacrisis en bezuiniging op cultuur in Brabant
Illustraties > Hans Lodewijkx