Verrassingen op de beeldbuis en in een boek

Ik heb ‘Flikken Maastricht’ gezien. Misschien ben ik wel de laatste Nederlander die dat overkomt, want de serie draait al vijftien jaar. Maar wat leuk: wat zag ik veel oude bekenden terug! En ik ontdekte ook nog een goed boek.

door Arnold Verplancke

Natuurlijk kende ik de naam Flikken Maastricht wel, maar ik was er nooit toe gekomen te kijken. Nu, met alle theaters en musea gesloten vanwege corona, moet een mens toch wat. Al zappend via NPO Plus stuitte ik op wat oude afleveringen. Geweldig, ik was helemaal terug in de vorige eeuw. Helmert Woudenberg van het Werkteater zag ik terug, wijlen Wil van Kralingen van De Appel, Wim van den Heuvel van de Haagsche Comedie, Han Kerckhoffs, die onlangs nog Spinoza speelde bij Het Zuidelijk Toneel, Jules Croiset, Gijs Scholten van Aschat, Piet Römer, teveel om op te noemen. En dan heb ik alleen nog maar snel wat oude afleveringen bekeken.

Gecumuleerd

Tegelijk heb ik weer een vooroordeel bij het grof vuil moeten zetten. Er wordt namelijk helemaal niet zo beroerd geacteerd in die serie. Een collega definieerde ‘vooroordelen’ ooit als ‘gecumuleerde ervaring’. Wel, de optelsom van mijn kijkervaring had mij ooit tot het definitieve oordeel gebracht dat ze in Nederlandse tv-series ongeloofwaardig acteren en onnatuurlijk spreken. Maar dat blijkt een al te gemakkelijke generalisatie. Oké er zitten wel wat veel Hollandse klanken in de Limburgse bijrollen, maar dat zal een groot deel van Nederland niet opvallen. De zachte g klinkt ook soms wat geforceerd, maar die van mij deugt al helemaal niet. Kortom, ik heb weer een wat ruimer blik gekregen dankzij corona.

Natuurlijk, het script is uitermate onrealistisch. Voor de moeilijkste beslissingen hebben ze maar twee zinnen nodig . Iedereen begrijpt elkaar. Met lastige procedures hebben de rechercheurs nauwelijks te maken en met vergaderingen al helemaal niet. Papierwerk komt vrijwel niet voor. Maar dat kan ook niet anders als in vijftig minuten minstens twee moeilijke misdaden moeten worden opgelost. De hoofdpersonen vormen een aimabel duo en herstellen wonderlijk snel van al hun vreselijke verwondingen. Traumatische ervaringen glijden van hen af. Althans in de afleveringen die ik heb gezien. Maar dat is in buitenlandse politieseries niet anders.

Keuzes

Ook andere tv-serietjes heb ik bekeken, nu ik toch niet naar schouwburg of concertzaal kan. Zoals Het Dorp van onze Brabander Wim Daniëls en Huub Stapel. Wat een lief programma! Als je dat moet geloven, heb ik mijn hele leven de verkeerde keuzes gemaakt.

Het schijnt zo fijn te zijn in die kleine dorpjes waar iedereen iedereen kent en waar Wim met zijn Zuidoost -Brabants accent overal met open armen wordt ontvangen. Tot in Friesland toe. Nee, mijn kleinste woonplaatsen zijn Uden, Best en Berkel-Enschot geweest. De eerste was toen al flink in de groei met veel allochtonen voor de vliegbasis Volkel en de groeiende industrieterreinen. Berkel-Enschot, een rustige buitenwijk van Tilburg. Best een rare randgemeente van Eindhoven. Ik heb daar dertien jaar gewoond, maar ik bewaar er nagenoeg geen enkele herinnering aan. Nee, geef mij maar de stad met al haar voorzieningen. Niettemin heb ik met tedere bewondering gekeken naar Het Dorp.

Chinezen

Mijn belangrijkste tv-ontdekking is toch wel Ruben Terlou. Ook hij gaat kennelijk al een paar seizoenen mee op de beeldbuis, maar ik heb nu enkele afleveringen van De Wereld van de Chinezen gezien. Knap hoe hij al die Chinezen in zoveel verschillende landen aan het praten krijgt. Natuurlijk, zijn voordeel is dat hij hun eigen taal beheerst. Maar hij kan ook met een vlotte lach op zijn gezicht de meest lastige vragen stellen zonder hen in verlegenheid te brengen door al te ver door te prikken.

Hij laat zien hoe Chinezen zich vestigen in allerlei landen, van Afrika tot Oost-Europa. Als radertje van Chinese staatsbedrijven of als zelfstandig ondernemer. De moeite om de taal van het land te leren, nemen ze niet. Ze laten gewoon gezin en familie achter in hun vaderland, voor onbepaalde tijd als het moet. Werken dag en nacht, of ze nou armoedig gehuisvest blijven of het helemaal maken in den vreemde. Hun belangrijkste drijfveren lijken: zoveel mogelijk geld verdienen, een betere toekomst opbouwen voor zichzelf en hun nageslacht en de collectieve Chinese staatsideologie verwezenlijken. Ze veronderstellen dat de landen waar zij zich vestigen er zelf ook op vooruit gaan door hun inzet en dat ze een goed voorbeeld vormen voor de autochtone bevolking, waarmee ze overigens bitter weinig contact zoeken. Cultuur en taal van het gastland blijven hen vreemd. Bizar, intrigerend en leerzaam.

Aanslagplegers

Voor een echte tv-recensent mis ik natuurlijk voldoende kijkervaring vanuit mijn luie stoel thuis, gewend als ik ben om ‘s avonds de regenjas aan te trekken en voor de zoveelste keer nieuwsgierig naar het theater te gaan. Wel kan ik nog een interessante leestip uitdelen. Namelijk het boek Het moois dat we delen van schrijver Ish Ait Hamou.

Ook dat blijkt al anderhalf jaar oud, maar het blijft hoogst actueel. Het boek speelt zich af in een soort wijk zoals Molenbeek van Brussel, waar indertijd enkele aanslagplegers vandaan kwamen. Hoofdpersonen in het boek zijn een jonge vrouw van Marokkaanse afkomst en een oudere Vlaamse man. Het zou zonde zijn teveel te verklappen van het verhaal dat zich langzaam ontwikkelt, maar mij als lezer steeds meer aangrijpt.

Het boek bestaat uit vier delen, getiteld Zij, Hij, Hij & Zij, Wij. Knap is hoe deze Vlaams-Marokkaanse schrijver erin slaagt de lezer te laten meeleven met de zeer uiteenlopende ervaringen en gevoelens van beide hoofdpersonen. Ish Ait Hamou schijnt in ons land bekend te zijn als choreograaf en jurylid van het tv-programma So You Think You Can Dance en in Vlaanderen als theatermaker. Zijn boek is een aanrader en is leerzamer dan Flikken Maastricht, maar samen zijn ze ‘ter leering ende vermaeck’ in deze rare tijd.

Luister naar ‘een intiem gesprek van Eva De Groote met Ish Ait Hamou over het verhaal, de personages, de nood en drang om dit verhaal te vertellen.’

Of luister naar Wim Daniëls te gast bij OVT waar hij vertelt over Aarle-Rixtel (Laarbeek) en zijn boek Het Dorp.
https://www.nporadio1.nl/ovt/onderwerpen/24562-2019-10-06-wim-daniels-over-zijn-boek-het-dorp

© Brabant Cultureel 2021