door JACE van de Ven
IK LOOP heet de nieuwe cd van Gerard van Maasakkers. Hij is genoemd naar het eerste nummer op het schijfje, een lied dat al bijna twintig jaar bestaat. Dat wil niet zeggen dat op IK LOOP op gemakkelijke wijze wat oud materiaal nog eens bij elkaar is gezet. De cd is een zorgvuldig werkstuk met twaalf songs, drie bewerkingen van liedjes van anderen, enkele nieuwe uitvoeringen van oude nummers van de zanger zelf en nieuw werk, zoals het mediterende Mea culpa, het vrolijke Zo zit Zjeraar nie in mekaar en het introspectieve Wa moet er allemaol mee.
Van Maasakkers kan het nog, zijn nieuwe liedjes zijn trefzeker en sober in al hun herkenbaarheid en hoe ze op het podium worden gebracht – ik zag het concert dat bij de cd hoort in het Jan van Besouwhuis in Goirle – is klasse. Met zijn drieën zijn Frank Cools (gitaar en ukelele), Mike Roelofs (toetsen) en Van Maasakkers (gitaar en zang) een volwaardig klein orkest. Wat de twee begeleiders allemaal doen met hun instrumenten en met wat ze als instrument gebruiken, is werkelijk fenomenaal. En dat alles niet op een manier van ‘kijk mij nou eens goed zijn’, maar altijd functioneel bijdragend aan de vertolking van een lied.
Van Maasakkers kan het nog, zijn nieuwe liedjes zijn trefzeker en sober in al hun herkenbaarheid.
Toen ik na afloop Gerard van Maasakkers met dit compliment confronteerde, glimlachte hij voldaan en zei: “Het lied is bij ons de baas.” Hij vertelde dat als hij een nieuw liedje heeft hij dat in zijn onaffe versie inbrengt in de groep. “En daarna doen we met ons drieën wat het liedje van ons vraagt.” Klinkt simpel, maar het is de juiste weg die zangers hopelijk gaandeweg hun loopbaan vinden. Weg met alle toeters en bellen, houd je alleen maar bezig met hoe de tekst muzikaal zo goed mogelijk tot zijn recht zou kunnen komen!
Het lied is bij ons de baas.
Net zoals beeldhouwers soms zeggen dat het beeld al in het marmer te zien was voor zij begonnen te kappen, zo zit de melodie al in de tekst. “De teksten roepen de muziek op”, schreef ik in 2003 in het voorwoord van De woorden, een uitgave van de liedteksten van Gerard van Maasakkers in boekvorm. Toen al had de zanger volgens mij “gaandeweg de elementen die hij nodig had om in veranderende tijden én verstaanbaar én integer te blijven” gevonden.
In elk liedje loopt hij een eindje met ons mee en mijmeren we over wat we tegenkomen.
Mijn tekst van toen nog eens teruglezend, stuit ik op de alinea: “Vaak beginnen zijn liedjes met een zintuiglijke ervaring: de avond die heel stilletjes valt, de zomer die verdwijnt, zijn moeder die een lied meezingt in de kerk. In directe bewoordingen legt hij ons dan uit hoe dat zijn gemoedsgesteldheid beïnvloedt. En wij luisteren en herkennen en worden één met die ervaring. Vervolgens vinden we onze eigen waarnemingen en ervaringen, en zelfs onze eigen gevoelswereld, sentimenten en emoties terug bij wat Gerard van Maasakkers zingt. Hij weet te raken aan dat iets wat Bloem in 1915 al benoemde als ‘deel van het eeuwige mysterie, dat om het gansche leven drijft’.”
Gedachten die iedereen wel eens heeft, maar zo raak verpakt in tekst en muziek dat de liedjes regelmatig terloops weer bij je opkomen.
Ik zou dat nu, zeventien jaar later, hopelijk niet meer zo gewichtig noteren, maar in de kern is het wel wat Van Maasakkers ons aanbiedt: in elk liedje loopt hij een eindje met ons mee en mijmeren we over wat we tegenkomen. Dat was al zo in zijn folkperiode eind jaren zeventig en begin jaren tachtig van de vorige eeuw, in de periode daarna toen hij eerst via een band en daarna via een theatershow zijn publiek probeerde te bereiken, en zo is het nu nog, nu zijn liedkunst bezonken in zichzelf keert, maar even verstaanbaar blijft. Het is wat het is, gedachten die iedereen wel eens heeft, maar zo raak verpakt in tekst en muziek dat de liedjes regelmatig terloops weer bij je opkomen. En dat is niet bepaald een straf.
De CD ‘Ik Loop’ is via de reguliere handel te koop of te downloaden via het internet.
© Brabant Cultureel 2020