Tussen juli 2009 en oktober 2013 verscheen in Brabant Cultureel een zestal literaire bijdragen van de hand van Willem Witteveen (1952-2014), de eerste vijf op papier en de laatste digitaal. Soms gebeurde dat met eigen illustraties, zoals de twee houtsneden waarvan er een nu ook de achterkant siert van het vriendenboek dat verscheen ter herinnering aan Willem Witteveen. Herinnering, want Willem Witteveen, zijn vrouw Lidwien en dochter Marit vonden op 17 juli 2014 de dood bij de moordaanslag op vlucht MH17.
Droom, rivier et cetera
De droom is een rivier die
achter
de tuin van de gedachten
stroomt.
Goed, het is een droom, ik weet het.
Toch is het of ik iets hoor ruisen
voorbij
de takken van de appelboom.
Iets dat geen wind is en geen straatlawaai
op afstand tot een zucht gecomprimeerd.
Iets als het draaien van het wiel der eeuwen.
Willem Witteveen
Het boek is vrijdagmiddag 30 augustus 2019 gepresenteerd tijdens een bijeenkomst in het Cobbenhagengebouw van de Universiteit van Tilburg. Collega’s en vrienden belichtten daar aan de hand van persoonlijke herinneringen het leven en werk van Witteveen. Overduidelijk werd hierbij dat dit een bijzonder rijk en productief leven en werk was, van een haast onvoorstelbare veelzijdigheid. Want Witteveen schreef gedichten en korte verhalen, maakte tekeningen, etsen en houtsneden, verslond literatuur en schreef daarover.
Maar dat was allemaal ‘hobby’, al past die term hier niet echt. Hij was opgeleid als politicoloog en werd in Tilburg hoogleraar in de rechten (encyclopedie van het recht). Hij was gedurende twee periodes lid van de Eerste Kamer en bewoog zich ook in de politiek. Duidelijk geen man van ivoren toren, maar iemand die de overtuiging dat democratie een werkwoord is met al zijn vele talenten in de praktijk bracht.
De dagenraad voorafgaan aan de daad
Hoe de droom zich voortbewoog:
op stelten,
hangend aan een zijden draad,
naar adem happend onder water zwemmend,
getallenreeksen toetsend uit de losse pols,
virtueel,
langs eindeloos vertakte wortelstelsels
water dragend
naar die ene cel.
Willem Witteveen
Het vriendenboek is in hoge mate een academisch ‘liber amicorum’, maar volledig in de geest van Witteveen met veel aandacht voor kunst en cultuur, taal en het belang van het debat dat zoekt naar de nuance. Literair werk van Witteveen is ook opgenomen en tijdens de middag werden twee gedichten en een verhaal voorgedragen. In de bijdragen in het boek ook veel citaten uit het academische werk van Witteveen, zoals: ‘De rechtsstaat heeft (…) haar verankering in de democratie, want wat is democratie anders dan het openbare debat over publieke aangelegenheden?’ Dat is een retorische vraag, een constatering, waar niet alleen de jurist of de politicoloog iets mee moet, maar die ook de recensent op zichzelf kan betrekken. Het openbare debat is noodzakelijk en moet doorgaan, niet om gelijk te krijgen, maar om te komen tot begrip van de ander. (lt)
‘WEGEN DER VRIJHEID‘
Liber Amicorum voor Willem Witteveen
Carinne Elion-Valter, Bart van Klink en Sanne Taekema (red.)
Den Haag: Boom Juridisch 2019, x+396 pp.
ISBN 978-94-6290-549-8, pb., € 59,00
Lees terug op Brabant Cultureel:
AMBASSADEURSBRIEF UIT EEN STAD
DIE MET TERUGWERKENDE KRACHT
UIT DE GOLVEN OPDUIKT
© Brabant cultureel 2019