De finale van de Grote Prijs van Nederland in de categorie hip-hop telde zaterdag 30 januari twee Brabantse acts, die op het podium van De Melkweg in Amsterdam het achterste van hun tong mochten lieten zien en horen. De Tilburgse NanahDae (23) won zelfs. Zij laat zich inspireren door grote namen uit de Amerikaanse scene als Missy Elliot en Tupac Shakur.
door Joep Trommelen
Waalwijker Djé-Rimo Holle (26) blijft iets dichter bij huis en worstelt in zijn teksten met zijn eigen afkomst en Molukse achtergrond. Zijn ouders en grootouders groeiden op in het het Molukse woonoord in Vught, en dat heeft bij Djé-Rimo zijn sporen achtergelaten. Hij hoopt over enkele maanden af te studeren aan de Herman Brood Academie. Deelname aan de Grote Prijs ziet hij als een opstap naar grotere bekendheid. Tijdens de finale liet hij zich begeleiden door zijn producer en dj Alan Mascott, die hem ook op de gitaar van Djé-Rimo’s vader gitaar terzijde stond. In de zaal veel vrienden en familie, veelal Molukkers. Djé-Rimo Holle blikt vooral nuchter terug op die grote dag. “Het was spannend, maar ik heb er vooral van genoten. Ik wilde niet té nerveus zijn, wat me in de halve finale overkwam. Ik kon voor dat optreden nauwelijks op mijn benen staan! Dit keer wilde ik het anders doen. Niet denken, geen zorgen maken… En dat is gelukt.”
Rapper Djé-Rimo met de gitaar van zijn vader. Foto Joep Eijkens.
Hij dichtte zich vantevoren evenveel kansen toe als de andere finalisten. Uiteindelijk won NanahDae. “Een klasgenootje van me! Als ik het iemand gunde, was zij het wel…” Dat hij niet heeft gewonnen, deert Djé-Rimo niet. “In de twee jaar dat ik hier naartoe heb gewerkt, ben ik ontzettend gegroeid, als artiest en als mens. Daarom voelde dit al als een overwinning, op mezelf vooral. Twee jaar geleden werd ik nog van school getrapt omdat ik niet goed genoeg zou zijn. Dat heb ik nu rechtgezet. Ik heb het publiek, de docenten en mezelf laten zien dat ik het wél kan.” De jury van de Grote Prijs zei onder andere dat hij een gevoelige snaar had weten te raken. Hij had een nummer gebracht over zijn overleden vader. Ik en mijn pa, omdat zowat zijn hele familie erbij was. Ik wilde dat nummer als een cadeautje aan mijn familie schenken.”
Gibson Les Paul
Tijdens dat nummer speelde Alan Mascott op de Gibson Les Paul gitaar van Djé-Rimo’s vader, die hij eigenlijk pas na diens dood goed heeft leren kennen. “Mijn moeder heeft mij alleen opgevoed nadat hij haar verlaten had. Ik kende mijn vader wel maar er was weinig contact. En als puber ga je ook niet voor de moeilijke gesprekken. Nadat hij zes jaar geleden overleed, leerde ik veel over hem door naar mezelf te kijken. Ik lijk veel op hem naar het schijnt. Het is erg jammer dat hij dit niet meer heeft mogen meemaken.”
Djé-Rimo tijdens de finale van de Grote Prijs van Nederland in de Melkweg. foto Wieke Hoeke
Zijn vader overleed op 50-jarige leeftijd. Hij was verslaafd aan drugs, zat al sinds Djé-Rimo zeven jaar oud was in een rolstoel. “Hij was op, zijn lichaam was op”, vertelt de zoon. “Hij heeft ook vaak in het ziekenhuis gelegen. Ik denk dat hij dat op een gegeven moment wel welletjes vond. Hij moet hebben gedacht: ik heb zó veel meegemaakt, het is genoeg zo. Ik vond zijn dood ook niet zo heel erg, al besef ik dat dit misschien raar klinkt. Natuurlijk was er verdriet, maar je moet ook los kunnen laten als er al meer dan genoeg ellende is geweest. Dat nummer over hem gaat dan ook over het ‘mooie’ van zijn overlijden. Ik heb hem pas leren kennen na en door zijn dood. Door alle pijn heen, dáár gaat dat nummer over.”
Djé-Rimo heeft in zijn leven een paar stiefvaders gehad. Een daarvan, ook een gitarist, zette hem op het spoor om de muziek in te gaan, al stamt Djé-Rimo sowieso uit een zeer muzikale familie. Maar ook die stiefvader overleed, aan kanker. “Ook bij zijn dood heb ik een dubbel gevoel. Ik ben erg blij dat ik zo door hem geïnspireerd ben.” De dood van zijn biologische vader heeft hem erg veranderd. “Ik ben gegroeid en zit nu zelf gelukkig ook in de muziek. Dat was voor mij de grootste overwinning, daarom maakt het niet uit dat ik de Grote Prijs niet gewonnen heb.”
Woonoord Vught
Djé-Rimo’s moeder is in het Molukse woonoord in Vught geboren en opgegroeid. Zijn opa en oma hebben daar ook altijd gewoond nadat ze gedwongen in Nederland waren gearriveerd. Hijzelf is in een ‘gewone’ Vughtse straat opgegroeid. “Maar ik ken het kamp wel. Daar woonde mijn familie, mijn vriendjes. Daar heb ik geleerd over onze geschiedenis. In mijn nummers gebruik ik het kamp dan ook symbolisch: wij Molukkers komen daar eigenlijk allemáál vandaan. Dat bindt ons.” Niet voor niets heet de eerste eepee van Djé-Rimo Kota Inten, de naam van een van de schepen waarmee de Molukkers naar Nederland werden gebracht. Niet alleen het tragische verhaal van zijn vader, ook zijn Molukse identiteit heeft hem gevormd, beseft hij. “Die betekent veel voor me. Onze geschiedenis heeft ons gemaakt tot wie we zijn. Als die Knillers toen hier niet naartoe waren gekomen, was ik niet eens geboren!”
“Mijn eigen generatie, de derde, heeft in mijn ogen een nieuwe kans gekregen om te laten zien dat wij het wél kunnen”. foto Joep Eijkens.
Zijn ouders werden ‘de verloren generatie’ Molukkers genoemd, legt Djé-Rimo uit. De eerste generatie Molukkers in Nederland, zijn opa en oma, konden hun kinderen in Nederland niet goed begeleiden in een voor hen totaal vreemd land. Zij kampten met het trauma van het gedwongen vertrek uit Indonesië en de niet nagekomen belofte dat zij ooit terug mochten keren naar een vrij Ambon. “Sommigen van die verloren generatie maakten daardoor verkeerde keuzes, met alle gevolgen vandien. Mijn vader bijvoorbeeld raakte aan drugs verslaafd. En toen kwamen daar in de jaren zeventig nog eens die treinkapingen bij. Mijn eigen generatie, de derde, heeft in mijn ogen een nieuwe kans gekregen om te laten zien dat wij het wél kunnen. En als ík het kan, zijn mijn ouders alsnog geslaagd in hun leven, zo zie ik dat. Ik maak hun verhaal af. Mijn vader was gitarist, Alan speelde in de finale tijdens dat nummer over hem op zíjn gitaar! Het was een beetje alsof mijn vader er bij was. De cirkel was rond.”
Wat bedoelt Djé-Rimo als hij zegt dat ‘wij het wél kunnen’? “Het gaat om het waarmaken van je dromen, wat die ook mogen zijn. Mijn ouders en hun generatiegenoten konden dat niet. Mijn overleden stiefvader studeerde aan het conservatorium en is daarmee gestopt in de tijd van de treinkapingen. Hij wilde niet meer meedoen aan de maatschappij, was verbitterd. Maar wie weet hoe ver hij had kunnen komen? En mijn biologische vader was niet de allergrootste gitarist, maar mijn familie is wel erg muzikaal. In de jaren vijftig en zestig hadden ze een eigen band, met allemaal ooms en tantes. Laatst kwam ik in een bak met tweedehands lp’s nog een plaat tegen waar mijn opa op stond. Die heb ik natuurlijk meteen meegenomen!” Hij zoekt even in zijn platencollectie en tovert een verzamel-lp met de titel Pasar Malam tevoorschijn. “Kijk, nummer 10, dat zijn ze, de Amboina Serenaders!” In het nummer Molukker Mo’problems spreekt Djé-Rimo over een ‘reis’ die zijn volk aan het maken is sinds de Molukkers per boot in Nederland arriveerden. “Ik maak die reis zelf ook. Ik wil de allerbeste rapper van Nederland worden”, lacht hij. “Ik begin aan die reis en dan zie ik wel waar ik kom. Ik kan niet meer doen dan mijn best.”
Djé-Rimo tijdens de finale van de Grote Prijs van Nederland in de Melkweg. foto Wieke Hoeke
Politieke strijd
In de loop der jaren is de politieke strijd voor een onafhankelijk Ambon in de Molukse gemeenschap wat naar de achtergrond verschoven. Ook Djé-Rimo houdt zich niet met politiek bezig. “In plaats van in woede en frustratie kun je je energie beter in jezelf stoppen om succesvol te worden in het leven. Dan schep je een stem voor jezelf. Ik ben zelf niet met politiek bezig, maar als iemand zegt ‘ik wil vechten voor de Molukse zaak’, zeg ik: ga de politiek in! Ik vind dat jongeren zichzelf zo goed mogelijk moeten ontwikkelen. De Molukse zaak leeft nog wel, maar ik vind het jammer als mensen nog steeds boos zijn of wrok koesteren. De strijd voor onafhankelijkheid en de gevoelens daarover binnen onze gemeenschap is een hele complexe zaak. En heeft ook effect gehad op wie ik ben geworden. Hoe we naar Nederland zijn gehaald, in kampen zijn gestopt… In de videoclip van Molukker Mo’problems zit een video-opname van een demonstratie, waarin mijn moeder mij als jongetje op haar arm draagt. En het doet me nog steeds veel als ik een demonstratie zie en merk dat onze mensen nog steeds verdriet hebben over onze geschiedenis.” Zijn vriendin luistert mee en vult zijn woorden plots aan: “Djé is heel vergevingsgezind, legt de nadruk op het positieve. Dat vind ik heel krachtig aan hem.”
Wat heeft meedoen aan de Grote Prijs hem opgeleverd? “In elk geval een schat aan ervaring! Ik ben gegroeid. Je moet als je serieus meedoet echt het uiterste uit jezelf halen. Ik weet nu dat ik dóór wil in de muziek. Dat ik nu wél goed genoeg ben. En wat je daar voor over moet hebben, dat besef had ik twee jaar geleden nog niet toen ze mij van school wilden trappen.”
Zalen uitverkopen
En wat gaat de toekomst hem brengen? “Ik hoop dat ik weer een album mag maken, zalen uitverkopen en iets moois in Nederland mag neerzetten. En dat ik mijn verhalen kwijt kan. Want ik heb veel te vertellen. Nu die Grote Prijs en al het gedoe er omheen voorbij is, gaan we gewoon weer lekker muziek maken.”
In maart en april gaan de finalisten van de Grote Prijs in de categorie hip-hop samen toeren door Nederland. Ze spelen onder andere in de De Pul in Uden en Mezz in Breda.
De link naar de videoclip van Molukker Mo’Problems:
youtu.be/Mo’Problems
© Brabant Cultureel – februari 2016
Ohh dat is erg! Zeg hopelijk gebeurd het nooit meer