‘De Bellende Engel’ laat kinderen de filosofie in het dagelijks leven zien

‘De Bellende Engel’ is een theaterstuk voor kinderen over emoties en filosofie. Een prachtige, gelaagde productie van het Bossche gezelschap Pelgrim Maakt. Op een speelse wijze maken de spelers grote levensvragen zoals ‘wie ben ik’ voor kinderen inzichtelijk. Ook voor volwassenen, want het is een echte familievoorstelling. Begin 2025 gaat de voorstelling op toernee.

door Emmanuel Naaijkens

Van de zeventiende-eeuwse Franse denker René Descartes is de beroemde stelling ‘cogito, ergo sum’ – ik denk, dus ik besta. Boekenkasten zijn erover volgeschreven om deze diepzinnige filosofische gedachte, verpakt in slechts drie woorden, te duiden. Kun je dit idee, waar zoveel wetenschappers hun tanden al in gezet hebben, wel delen met kinderen? Is dat niet te hoog gegrepen?

René Descartes

Wis en waarachtig niet, toont de voorstelling ‘De Bellende Engel’ van het Bossche theatergezelschap Pelgrim Maakt, vernoemd naar artistiek leider Rowdy Pelgrim. In deze theaterproductie voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool is de stelling van Descartes min of meer de rode draad. Wat wetenschappers in complexe verhandelingen verwoorden, is in deze voorstelling teruggebracht tot iets alledaags waarmee jongeren in hun weg naar jonge volwassenheid te maken hebben. De eeuwige vraag: wie ben ik eigenlijk.

Gewoon onder de K van kwijt

‘De Bellende Engel’ gaat over twee oude mannen genaamd Peter en Cornelis (gespeeld door John Buijsman en Bart de Rijk) en de zeventienjarige Case (Anne-Chris Schulting). Het duo, gekleed als pandjesbazen, runt een bedrijf waar je telefonisch vragen aan kunt stellen over allerhande zaken. Ze beheren een enorm archief met vreemdsoortige attributen, gesorteerd van A tot Z. In dat rariteitenkabinet zijn volgens hen alle antwoorden te achterhalen. En als iets onverhoopt niet te vinden is dan kijken ze gewoon onder de K van kwijt.

John Buisman (links) en Bart de Rijk, een fraai gespeeld duo.

Op een dag komt het superbegaafde meisje Case binnenstappen met een grote container. Zij komt als nieuwe baas (‘ik ben jullie CEO’) grote schoonmaak houden, want zo’n archief is hartstikke ouderwets. Op een smartphone kun je dankzij Google toch alle antwoorden vinden? Wat moet je dan met zoiets raars als een archief? Efficiëntie, economisch nut en ruim baan voor de vooruitgang is het credo van Case.

Anne-Chris Schulting komt als de zeventienjarige Case de beide mannen vertellen dat ze hopeloos ouderwets zijn.

Google heeft ook niet overal het antwoord op

Gaandeweg blijkt echter dat Google niet overal het antwoord op heeft. Want achter de tomeloos ambitieuze Case blijkt een heel onzeker meisje schuil te gaan dat worstelt met haar gevoelens, met hoe ze in het leven staat. De twee mannen helpen haar die knoop te ontwarren door hun wijsheid en levenservaring met haar te delen, door haar te bemoedigen. Het is geen schande om iets niet te weten.

Case haalt halsbrekende toeren uit in het ronddraaiend archief.

In ‘De Bellende Engel’ botsen de oude en nieuwe wereld. Case personifieert de huidige generatie jongeren. Bang om iets te missen dat haar toekomst kan schaden. De twee mannen, door Case ‘boomers’ genoemd, begrijpen niets van dat jachtige bestaan van de jeugd van tegenwoordig. Niet elke innovatie is in hun ogen per se ook een verbetering.
De ogenschijnlijke tegenstelling tussen twee generaties komt in de voorstelling goed uit de verf door het overtuigende spel van de drie spelers. De twee archiefbeheerders bedachtzaam en relaxed tegenover de hyperactieve Case. Dat geeft de voorstelling dynamiek.

Bart de Rijk speelt in zijn rol als archiefbeheerder enkele fraaie liedjes.

Je kon een speld horen vallen in de Bellende Engel

De tekst is rijk aan creatieve taalvondsten. Met de geur van een appeltaart wordt bijvoorbeeld het begrip heimwee (of weemoed) uit de doeken gegaan. Een pareltje is wat het woord ‘niks’ betekent in filosofisch opzicht. Er zit doordachte humor in de voorstelling, aangename luisterliedjes en visueel spektakel.

Foto > Bart Grietens

Brabant Cultureel kent niet het systeem om recensies te voorzien van sterren, anders zou deze voorstelling de hoogste score hebben gekregen. Het is een fijne, complete theaterproductie met veel oog voor detail. Een betere graadmeter zijn natuurlijk de kinderen zelf, het publiek. Een uur lang zaten die in het Theater aan de Parade geboeid te kijken naar wat zich op het podium afspeelde. Je kon een speld horen vallen.

De voorstelling is afgelopen weken opgevoerd voor kinderen van de basisschool. In het najaar trekt het gezelschap met deze voorstelling het land in, maar dan onder de titel ‘Kan een dodo vliegen?’ Acteur René Groothof neemt de rol van John Buijsman over.

De titel van de voorstelling is ontleend aan een beeld aan de zuidkant van de Sint-Janskathedraal van een engel met een mobiele telefoon aan het oor. De engel kan ook echt gebeld worden en is een doorgeefluik tussen hemel en aarde. ‘De Bellende Engel’ is ook meer dan een theaterstuk. De kinderen hebben op school in een ouderwetse groene telefooncel vragen kunnen stellen over onderwerpen die hen het meest bezighouden. Volwassenen, met ieder een eigen deskundigheid, hebben die vragen beantwoord. 501 Vragen van kinderen uit ’s-Hertogenbosch en omgeving zijn gebundeld in een klein boekje.

Voorstelling: De Bellende Engel, door theatergezelschap Pelgrim Maakt. Spel: John Buijsman, Bart de Rijk en Anne-Chris Schulting. Concept en regie: Rowdy Pelgrim. Tekst: Glenn Markesteijn en Roel Meijvis. Muziek: Bart de Rijk. Scenografie: Tim Vermeulen. Productieleiding: Martine van de Ven, Lysanne van Esch. Regie-assistente: Sara Robben. Geluidstechniek: Jaron van Dongen. Techniek: Jurrien Grabijn. Gezien maandag 27 mei 2024 in Theater aan de Parade in Den Bosch. Op toernee vanaf begin 2025.

Foto > Annemieke van der Togt

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *