Breda, befaamd om zijn vele muurschilderingen, is een nieuw kunstwerk in de openbare ruimte rijker. Aan de parkeergarage aan de Concordiastraat hangt een gigantische eigentijdse versie van ‘De tuin der lusten’ van Jeroen Bosch. Die is gemaakt met behulp van AI (artificiële intelligentie) door het digitaal kunstcollectief SMACK in samenwerking met Blind Walls Gallery.
Het collectief SMACK bestaat uit Ton Meijdam (Geldermalsen 1973), Thom Snels (Tilburg 1978) en Béla Zsigmond (Boedapest 1975). De drie leerden elkaar kennen op kunstacademie St. Joost in Breda en zij werken sinds 2005 samen. De afgelopen jaren verdiepten ze zich in de mogelijkheden die AI biedt om kunst te scheppen. De opmars van deze technologie in de kunstwereld is onmiskenbaar, maar waar sommigen het einde van het kunstenaarschap zien en daarmee een opdrogende bron van inkomsten, ziet SMACK juist de vele mogelijkheden om tot nieuwe kunstuitingen te komen. Ze wonnen al diverse prijzen met hun werk.
Jeroen Bosch, in zijn tijd ook een vernieuwer, inspireerde het collectief tot het maken van twee kunstwerken. In 2016 voltooide SMACK een digitale, eigentijdse versie van het drieluik ‘De tuin der lusten’. Het is een animatie met als titel ‘SPECULUM’, te zien in een kunstgalerie op een steenworp afstand van het Prado, het museum in Madrid waar de echte ‘Tuin der lusten’ van Bosch hangt. ‘SPECULUM’ bestaat eveneens uit drie panelen, maar in plaats van houten panelen gebruikte het drietal grote digitale schermen met bewegende figuren.
Het tweede kunstwerk is nu te zien als een groot doek van drieënvijftig bij acht meter op de gevel van een parkeergarage. Eveneens gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie. Maar deze keer gingen de drie kunstenaars nog een stap verder. Ze maakten een kunstwerk, geïnspireerd op hun eigen ‘SPECULUM’, maar dan gezien door de ogen van Bosch. De titel van het nieuwe doek is ‘Speculum Reversion’.
Wie denkt dat kunst creëren met behulp van kunstmatige intelligentie een makkie is, heeft het mis volgens SMACK. Het is hard werken, ook omdat er oneindig veel mogelijkheden zijn. Zoals alle kunstwerken van Blind Walls Gallery is ook dit werk gebaseerd op een bijzonder Bredaas verhaal. Zo was de Bredase Nassau Engelbrecht II (1483-1538) waarschijnlijk de opdrachtgever van het originele kunstwerk van Jeroen Bosch. Hij schonk het aan Hendrik III van Nassau en diens vrouw Mencia de Mendoza. Dit koppel bracht de renaissance via Breda, naar de Lage Landen. Met dit kunstwerk laat Breda ook nu zien open te staan voor vernieuwing op het gebied toegepaste technologie en creativiteit. (en)
In het Stedelijk Museum Breda is tot en met 25 augustus 2024 de expositie ‘De Lusten van Engelbrecht’ te zien, met onder meer digitaal werk van SMACK.
Werk van kunstcollectief SMACK
www.stedelijkmuseumbreda.nl
Lees meer over de Tuin der Lusten op Brabant Cultureel