In het Vincent van GoghHuis in Zundert is een expositie te zien met werken van vier kunstenaars die zich hebben laten inspireren door Van Goghs laatste schilderij ‘Boomwortels’. Robert Zandvliet, Sabina Timmermans, Emmy Bergsma reisden daarvoor naar Auvers-sur-Oise om de echte wortels te aanschouwen. Diana Roig maakte haar werk eerder.
door Emmanuel Naaijkens
Het verhaal is inmiddels overbekend, want het nieuws ging de hele wereld over. Vier jaar geleden ontdekte Van Gogh-kenner Wouter van der Veen in Auvers-sur-Oise de plek waar Vincent van Gogh, gestorven op 29 juli 1890, zijn laatste werk ‘Boomwortels’ had geschilderd. Van der Veen kreeg bij toeval een meer dan honderd jaar oude ansichtkaart in handen waarop die wortels duidelijk zijn te zien. Tot dan toe had men geen idee waar Van Gogh zijn inspiratie vandaan had. ‘Boomwortels’ stond ook niet zo hoog in aanzien bij de kunstkenners, maar dat is inmiddels radicaal veranderd. Nu is het een topstuk. Dat geldt trouwens ook voor de locatie van de boom in Auvers-sur-Oise, die uitgegroeid is tot een toeristische topattractie die tienduizenden bezoekers trekt als was het een bedevaartsoord.
Wouter van der Veen deed vrijdag 29 maart 2024 tijdens de opening van de expositie ‘Vincents Boomwortels’ in het Vincent van GoghHuis het verhaal nog eens dunnetjes uit de doeken. Zijn ontdekking werd niet meteen wereldkundig gemaakt, want eerst volgde een diepgaand onderzoek of zijn waarneming wel klopte. Ja dus. Interessanter is dat zich daarna nieuwe interpretaties van het schilderij ontwikkelden, mede gevoed door wat Van Gogh in zijn brieven schreef.
Apostels van de nieuwe kleuren
Van der Veen merkt op dat Vincent en zijn broer Theo zich in Parijs als ‘apostels van de nieuwe kleuren van het impressionisme konden opstellen’. Maar hoe Frans Vincent ook werd, zijn Brabantse wortels heeft hij nooit vergeten of verloochend. “Vincent wortels liggen ontegenzeggelijk hier, in het dorp en de natuur eromheen. In het kleine kerkje waar de overtuiging heerste dat het ware geloof daar te zoeken was.” Zijn laatste wortels waren een verwijzing naar zijn eerste wortels in Zundert.
De nieuwe expositie in het Vincent van GoghHuis, legde conservator Ron Dirven uit, is de eerste in reeks van thematische tentoonstellingen gerelateerd aan Vincents leven en werk. “In het najaar volgt Vincent en de Zonnebloemen, volgend jaar gaan we door met Vincent en Antwerpen, Vincent en de vogels. En zo kunnen we nog jarenlang doorgaan. Het is een manier om het erfgoed van Van Gogh en de sterke kant van Van GoghHuis – het programma van kunstenaars die zich laten inspireren door Van Gogh – nog dichter bij elkaar te brengen.” Het Zundertse museum exposeert geen originele werken van Van Gogh, maar biedt hedendaagse kunstenaars de kans hun ideeën, opgedaan door leven en werk van de schilder, om te zetten in eigen creaties.
Studies in Auvers-sur-Oise
Nu zijn er werken te zien van vier kunstenaars, te weten Robert Zandvliet (1970), Sabina Timmermans (1984), Emmy Bergsma (1960) en Diana Roig (1982). De eerste drie zijn vorig jaar naar Auvers-sur-Oise afgereisd om op de plek van de boomwortels studies te maken. Zij werden daar hartelijk ontvangen door het echtpaar Selinger, eigenaar van de tuin waar de inmiddels wereldberoemde boom (Robinia pseudoacacia) met de grillige, bovengrondse wortels staat. Het echtpaar was daarom als speciale gast uitgenodigd voor de opening van de tentoonstelling in Zundert.
Zandvliet vervaardigde een monumentaal, wandvullend vierluik in gekleurde monotype. Bovendien is van hem een schilderij te zien dat hij al in 1999 maakte en dat in bruikleen is verkregen van de AkzoNobel Art Foundation. Sabina Timmermans tekende grote detailstudies. Emmy Bergsma werkte in juli 2022 in het gastatelier van het Van GoghHuis en verwerkte haar impressies in monumentale tekeningen van houtskool. Van Diana Roig hangt op de expositie een schilderij dat ze vervaardigde voor de expositie ‘Vanwege Vincent’ in 2021 in het Stedelijk Museum Breda.
‘Vincents Boomwortels’, tot met 2 september 2024 in het Van GoghHuis in Zundert.
Uitgelichte foto: bewerkte ansichtkaart van de weg in Auvers-sur-Oise waar de oorspronkelijke boomwortels zijn te zien die Van Gogh in 1890 heeft geschilderd.
Lees meer over Vincent van Gogh op Brabant Cultureel
© Brabant Cultureel 2024
Schitterende tentoonstelling. Als aanvulling en als annex, van deze grote tentoonstelling, exposeert Ron Dirven op uitnodiging van Robert Zandvliet, zijn eigen eerste, weliswaar kleine tentoonstelling.