Fotograaf Michel Szulc Krzyzanowski is zowel bekend door zijn langjarig Henny-project als door zijn conceptuele ‘Sequenties’, fotoseries die visuele evenementen laten zien. Onlangs verscheen een boek met nieuwe sequenties, maar ditmaal in 3D.
door Joep Eijkens
Michel Szulc Krzyzanowski (Oosterhout 1949) is bekend geworden door enerzijds zijn conceptuele ‘Sequenties’ die hij zelf kort omschrijft als uit twee of meer foto’s bestaande ‘fotoseries die visuele evenementen laten zien’, en anderzijds door zijn documentaire Henny-project waarvoor hij meer dan drieënveertig jaar lang het leven van een Brabantse vrouw volgde.
Internationaal gezien heeft de fotograaf vooral naam gemaakt met zijn in de jaren zeventig begonnen sequenties of ‘sequences’. Diverse nationale en internationale musea, waaronder het Rijksmuseum en het MoMA in New York, bezitten zijn sequenties. Maakte hij de meeste daarvan in zwart-wit, de driedimensionale sequenties die hij sinds een jaar of drie, vier creëert, zijn in kleur.
Print on demand in vier talen
Onlangs bracht zijn Parijse galeriehouder Baudoin Lebon het boek 3D Sequences op de markt. Het dertig bij dertig centimeter metende hardcoverboek bevat ruim zestig driedimensionale sequenties en wordt in vier talen uitgegeven volgens het print on demand-systeem waarbij boeken pas worden gedrukt wanneer er vraag naar is.
De driedimensionale sequenties in het boek zijn gemaakt tussen 2020 en 2023. En wel op diverse plekken aan de Stille Oceaan in Mexico, het favoriete werk- en leefgebied van de fotograaf. Wie een indruk wil krijgen van de inhoud kan terecht op zijn website: www.szulc.info/3-d-sequences-2023.html. De presentatie die daar te zien is, wordt begeleid door New Age-achtige, muziek die je – zo ervaar ik het althans – ontvankelijker maakt voor de sequenties waarin zulke elementen voorkomen als zon, zee, maan, cactussen en het eigen lichaam van de fotograaf of diens schaduwen. Soms hebben de beelden iets psychedelisch, soms doen ze denken aan rituelen en de dromerige, enigszins melancholische muziek lijkt dat te versterken.
Voor de ware ervaring moet je ze in werkelijkheid zien
In het Engelstalige intro van de presentatie wordt onder meer opgemerkt: ‘For the real experience of seeing these 3-dimensional works they must be undergone in reality’.
Op de (schriftelijk gestelde) vraag of hij hiermee bedoelt dat je het driedimensionale karakter alleen ervaren kunt als je oog in oog staat met de fotowerken, bijvoorbeeld in een tentoonstelling, antwoordt Szulc Krzyzanowski: ‘Er is pseudo 3-dimensionaliteit en echte 3-dimensionaliteit. Dus, inderdaad, voor de ware ervaring moet je ze in werkelijkheid zien. Wat niet wil zeggen dat de pseudo 3-dimensionale sequenties niet ook een opvallende kijkervaring opleveren. De bedoeling is om in een museum in grote zalen de foto’s van een 3-dimensionale sequentie enorm groot te maken en deze op te hangen zodat ze kunnen bewegen en de bezoeker eromheen kan lopen.’
Beeldmateriaal in een boek is per definitie tweedimensionaal. Komt het driedimensionale karakter van het werk dan wel tot zijn recht?
‘Jawel, maar op een andere manier die ook een boeiende kijkervaring kan zijn.’
Ben je trouwens nog steeds bezig met je Henny-project?
‘Er zijn zeven boeken over Henny gepubliceerd en elke keer was er een aanleiding om weer een nieuw boek te maken. Sinds het zevende boek zijn er geen ontwikkelingen in Henny’s leven die een boek zouden kunnen rechtvaardigen.’
Michel Szulc Krzyzanowski, 3D Sequences. Het boek bevat een essay over de relatie tussen wetenschap en driedimensionale sequenties door professor Clayton Dickson van de Universiteit in Alberta, Canada. De Nederlandse versie van 3D Sequences is te bestellen via 3D-sequences-the-book@szulc.info. De prijs is € 60,00.
Foto voorpagina: Campo Esmeralda, Baja California, Mexico > Hands pushing beaches. (Iets horizontaal uitgerekt om in het voorpagina-format te passen, origineel te zien in bovengenoemde presentatie op ± 5.50 minuten)
Meer over Michel Szulc Krzyzanowski in Brabant Cultureel:
Fascinerend: In 43 jaar zeven fotoboeken over het turbulente leven van Henny
Autobiografie over het veelbewogen leven van aparte fotograaf Szulc Krzyzanowski
© Brabant Cultureel 2024