Hoe verbeter je de wereld? Of: als de oude wereld vergaat, hoe zou je dan een nieuwe laten beginnen? Vragen waar de vrouw mee worstelt in het nieuwe toneelstuk Blue Hour, geschreven door Jibbe Willems. Alejandra Theus speelt de toneelsolo.
door Arnold Verplancke • scènefoto’s > Karin Jonkers
Nog een paar gehavende zijmuren staan overeind van het huis waarin de vrouw met haar baby schuilt. Buiten klinken soms nog harde explosies van inslaande bommen. Ze wil er blijven met haar kind, maar beseft ook dat ze er weg moet. Als ze alleen was, zou ze misschien naast haar dode man gaan liggen, maar voor het kind moet ze doorgaan.
Het telt allemaal niet meer
De Vlaams-Colombiaanse actrice Alejandra Theus speelt bewonderenswaardig de tachtig minuten durende toneelsolo. In het begin staat ze nog met één been in de oude wereld. Ze is trots op wat ze er bereikt heeft: afgestudeerd historica, gepromoveerd op de geschiedenis van de verwoeste stad Pompeï, het hoogleraarschap binnen handbereik. Maar dat telt allemaal niet meer. Al snel moet ze zich zien aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid van de verwoeste wereld na een soort Apocalyps. ‘Hele beschavingen kunnen met één klap verdwijnen’, realiseert ze zich.
De tekst van Blue Hour is geschreven door Jibbe Willems. Voor de regie tekent Liliane Brakema. Haar Brakema Producties en het Bossche Theatergezelschap Matzer brengen het in een coproductie. Het spel van de actrice wordt soms begeleid door composities van Helge Slikker. Zij zoekt en baant zich onzeker een nieuwe weg in het verwoeste landschap. Het tasten naar nieuwe inzichten en uitgangspunten doet ze met taal, maar ook met haar lijf. De invloed van regisseur Brakema is ongetwijfeld te herkennen in het soms spastische bewegingsspel van Alejandra Theus. Alsof ze niet alleen de controle over haar gedachten dreigt te verliezen, maar ook over haar lichaam.
Zo moet de nieuwe wereld eruitzien
Zo tegen het einde ontmoet ze een ander levend wezen. Een vrouw. Ze besluit geen geweld te gebruiken om zich te verdedigen, maar maakt een ontwapenend vredesgebaar met de hand. Zo moet de nieuwe en betere wereld eruitzien. Mensen die elkaar vertrouwen, die zich geblinddoekt laten leiden, zelfs door onbekenden. Een paar toeschouwers van de eerste rij worden uitgenodigd mee te doen en voeren elkaar vredig en vol vertrouwen over het podium.
De actrice heeft het ondertussen over elkaar warm houden, samen een kudde vormen, mensen die meer als dieren worden en hun plek kennen midden in de dierenwereld en zich niet superieur voelen. Een wolf nadert de baby die onbeschermd ligt en drukt er slechts zijn neus tegen. Het doet me denken aan de Bijbelse profetie van Jesaja: ‘Dan zal een wolf zich neerleggen naast een lam, een panter vlijt zich bij een bokje neer; kalf en leeuw zullen samen weiden en een kleine jongen zal ze hoeden’ (Jesaja 11:6 in de NBV 2004).
Naar huis lopend dacht ik aan de vele kapotgeschoten huizen die ik dagelijks op het journaal zie in Oekraïne en Gaza. Inderdaad is er zeker sprake van liefdevolle hulp en medemenselijkheid als de nood het hoogst is. Maar op een vriend en vijand die gezamenlijk neerliggen kan ik alleen maar hopen, net als de makers van deze voorstelling.
Toneelstuk Blue Hour. Regie Liliane Brakema. Spel: Alejandra Theus. Tekst: Jibbe Willems. Gezien: première Verkadefabriek, ’s-Hertogenbosch, 1 maart 2024.
Deze voorstelling is nog te zien:
12 april • Nijmegen > Lux
25 april • Tilburg > De Nieuwe Vorst
16 mei • Waalwijk > Theater De Leest
24 mei • Breda > Chassé Theater
Blue Hour: Teaser, Blog Jibbe Willems, interview met Liliane Brakema, etc
© Brabant Cultureel 2024