Enkele weken geleden was Léanne van Deurzen van Coupe de Théâtre nog druk bezig met het laatste kostuum voor de opera Aida. Begrijpelijk dat ze toen geen tijd had voor een interview. Wel jammer natuurlijk, want nu staat de paspop er bloot bij. Maar er valt nog genoeg te zien en te vertellen in haar atelier in Breda.
Atelierbezoek door Irma van Bommel • foto’s > Joep Eijkens
Vanaf de zomer van 2023 is Léanne van Deurzen (1964) continu bezig geweest met de ene opdracht na de andere. Nu is het eindelijk even rustig. Voor de opera Aida mocht zij de kostuums maken voor de vijf mannelijke solisten, onder andere voor de rollen van de hogepriester en de farao. De kostuums waren vorig jaar al af, op één na. Voor de rol van de farao was nog geen zanger gevonden en dus ook nog geen kostuum op maat gemaakt. ‘Maak maar een kostuum in maat vijftig voor een man van één meter tachtig’, kreeg ze als opdracht. Net voor de première in Hamburg bleek de zanger twee meter lang te zijn. En moesten er dus stukken stof worden toegevoegd aan het proefmodel.
Tekeningen kreeg ze aangereikt van kostuumontwerper
Deze opdracht voor Das Arena Opern Spektakel kreeg Van Deurzen via kostuumcoördinator Marieke Hendriks waarmee zij vaker grote projecten uitvoert en die de opdrachten voor de kostuums verdeelde over verschillende ateliers. Van Deurzen mocht zoals gezegd de kostuums voor de mannelijke hoofdrolspelers maken. Tekeningen kreeg ze aangereikt van kostuumontwerper Ilka Rönitz-Leyh die onderzoek had gedaan naar de kleding in de tijd van de farao’s. Op de tekeningen was aangegeven of er zachte of harde materialen gebruikt moesten worden en wat voor uitstraling de materialen moesten hebben. De opera Aida maakt nu een tournée door Duitsland. In maart 2025 is de productie te zien in Ahoy in Rotterdam.
Voor deze opdracht was Van Deurzen uitvoerder. Voor andere opdrachten, zoals voor het televisieprogramma ‘The Masked Singer’ van RTL4, werd zij niet alleen gevraagd de kostuums te maken, maar ook te ontwerpen. Voor de eerste vijf afleveringen leverde zij een aantal kostuums. Binnenkort hoort ze of het programma wordt gecontinueerd. “Ik vind dit heel leuk om te doen, omdat het een totaalontwerp is. Niet alleen het pak, maar ook het masker, de handschoenen, de schoenen en de attributen.” Ze stuurde tekeningen in, waar dan een keuze uit werd gemaakt. Ook kreeg ze wel aanwijzingen als ‘we willen een piraat’. “Het ontwerpen voor theater doe ik al heel lang, maar nu met televisie bereik ik een groter publiek. Dat de camera kan inzoomen betekent dat alles tot in detail moet worden afgewerkt. Bij theater zit het publiek verder weg, hoewel ook daar wordt gewerkt met beeldschermen.”
Na haar opleiding eerst aan de slag met breisels
Léanne van Deurzen groeide op in Veghel. Na de opleidingen MBO Kostuumnaaien en MBO Couture volgde zij de studie Modevormgeving aan ABK St. Joost in Breda. En na haar studie is ze in Breda gebleven, terwijl veel studiegenoten naar Amsterdam vertrokken. Na haar opleiding ging ze eerst aan de slag met breisels. Even later kreeg ze de aanbieding om in het buitenland voor resorts theaterkostuums te gaan maken. “Dat paste meer bij mij dan mode en zo maakte ik mijn eerste theaterkostuums. Ik ben meer een maker. Als je ontwerper bent, ben je vooral veel aan het tekenen”, legt ze uit.
In 1996 startte Van Deurzen haar eigen theaterkostuumatelier ‘Coupe de Théâtre’ en sindsdien maakt ze kostuums op maat voor musicals, theater, ballet, opera en evenementen. Ook maakt ze mascottes. Ze heeft een eenmanszaak, maar in drukke perioden huurt ze vaak oud-stagiair Joris Roosen in. Ook heeft ze vaak hulp van stagiaires. Nu lopen stagiaires Manon en Joep rond die studeren aan respectievelijk de opleiding MBO Theatervormgeving in Rotterdam en de opleiding MBO Fashion Tailor in Tilburg. Van Deurzen is al vaak verhuisd, maar nu is haar atelier gehuisvest in een gebouw op een bedrijventerrein in het noordoosten van Breda waar kunstenaars en cultureel ondernemers ruimte kunnen huren.
Vroeger ontwierp en maakte zij ook wel kostuums voor Prins Carnaval in Eindhoven. “Eindhoven zet daar altijd een ontwerper op.” De hippe kostuums vormen een groot contrast met de doorgaans traditionele pakken van de prinsen en hun gevolg.
Het borduurwerk op het achterpand was de grootste inspiratiebron
Voor de tentoonstelling ‘Gedragen verhalen’ in Stedelijk Museum Breda maakte zij het ‘Zoeavisch wandelkostuum’, geïnspireerd op de kledingstukken rond negentienhonderd die ze aantrof in het depot. Het borduurwerk op het achterpand van het zoeaven officiersjasje dat in de tentoonstelling is te zien, was de grootste inspiratiebron voor het fantasiekostuum.
In opdracht van De Efteling en in samenwerking met Marieke Hendriks en beeldhouwer Pieter Muller maakte Van Deurzen Nikkelen Nelissen. De poppen waren er al, die zijn te zien in de attractie Symbolica. De opdracht was om met kostuums gedragen door acteurs de poppen tot leven te wekken. De acteurs zijn nu tijdens de Winter Efteling te zien op het plein voor de attractie. De kunst was om het harde, metaalachtige effect te verkrijgen. Pieter Muller ging aan de slag met hard schuim gegoten in mallen. Dat breekt niet gauw en is toch nog een beetje flexibel, wat natuurlijk nodig is om te kunnen bewegen. Voor het volume werden borduurringen gebruikt. “Het was veel werk, maar erg leuk om te doen. Het was ook een fijne samenwerking, zo met een beeldhouwer en een collega kostuumontwerper.”
In het halletje voor het atelier staat een krijtbord met een actielijst. Daarop staan de opdrachten van de afgelopen tijd, alles is afgevinkt. Daar staan ook de namen op van Madonna en Diana Ross. Van Deurzen vertelt dat ze regelmatig wordt ingehuurd als ‘seamstress & wardrobe assistence’ bij optredens van popsterren als Madonna, Diana Ross en Beyoncé. Achter de schermen zijn soms wel tien mensen aan het werk, ook voor de kostuums van de achtergronddansers en zangers. Soms moet er kort voor de show nog van alles nieuw of passend worden gemaakt. Maar de sterren zelf heeft zij niet ontmoet. Er wordt gepast met ‘body doubles’ die exact dezelfde maat hebben. De echte sterren worden afgeschermd.
Een oude leerstik-naaimachine als redder in nood
In haar atelier heeft Van Deurzen een reeks machines staan waarvan ze de werking demonstreert. Er staat een professionele stoomstrijkijzer dat bij het strijken automatisch stoom afzuigt zodat de stof niet vochtig wordt. Ze heeft een oude leerstik-naaimachine, haar redder in nood. Als niets meer lukt, kan deze machine er altijd nog doorheen naaien. Daarnaast heeft ze diverse lockmachines voor de afwerking van stoffen, die snijden meteen de stof af, een industrie naaimachine voor zigzag, een industrie naaimachine voor recht stikken, die automatisch aan- en afhecht en het garen afknipt. Haar trots is de Bernina, een naaimachine met een borduurmodule. Ze legt uit dat je zelf op de computer een borduurontwerp kunt maken, dit naar de machine kunt sturen en door de machine kunt laten uitvoeren. Bijvoorbeeld de borduursels op de kostuums voor Aida zijn hiermee vervaardigd.
© Brabant Cultureel 2024