Een teruggetrokken schrijfster begint te lijden aan Alzheimer. Haar veel jongere hulp wil haar uitdagen en assisteren om haar levensverhaal op te tekenen. Dat is het uitgangspunt van ‘Kruimels’, het nieuwe stuk van Toneelgroep Maastricht. Een creatieve en knappe voorstelling.
door Arnold Verplancke • scènefoto’s > Ben van Duin
Gewild en soms ongewild zoekt schrijfster Alida samen met haar hulp Beth, die haar stimuleert, naar herinneringen. Woorden zijn voor haar broodkruimels die de weg terug moeten wijzen naar het verleden. Ze komen van alles op het spoor. De lastige relatie van Alida met haar frivole moeder die in de ban is geraakt van een zekere Harry. Dochterlief heeft vroeger zelfs brand gesticht om van die man af te komen.
Maar is dit allemaal echt gebeurd? In het begin van het stuk moet schrijfster Alida voor een diagnosetest een verhaaltje navertellen. Maar dat wordt dan een volstrekt ander verhaal. Ongetwijfeld construeert zij ook nu een eigen levensverhaal uit de losse herinneringen die zij nog heeft. Hulp Beth vertelt in flarden zelf ook over de moeizame verhouding met haar vriend. Zij smeekt zelfs om onderdak bij de schrijfster.
De overgangen zijn voor de kijkers goed te volgen
Vaak speelt zij ook de moeder van de Alida, die dan als jong meisje acteert. Omdat de belichting verandert en de ‘moeder’ specifieke sierlijke bewegingen maakt, zijn de overgangen voor de kijkers goed te volgen. Bovendien spelen Sylvia Poorta en Alidtcha Binazon de twee personages heel genuanceerd. Op het laatst zijn de woorden en de fragmenten uit het verleden niet eens meer zo relevant omdat ze elkaar als mens hebben leren kennen.
‘Kruimels’ speelt zich af in een decor van hoge stapels kleine kratjes die waarschijnlijk de losse reeksen herinneringen verbeelden waarin Alida rondloopt. Tegen het einde groeit er een reusachtig traumatisch opblaasbeest op het podium, als de jeugdige Alida met haar moeder Disneyland bezoekt en daar door haar wordt achtergelaten. De melodie van ‘Once upon a dream’ klinkt dan ook.
Samengevat is ‘Kruimels’ is een creatieve voorstelling die knap wordt gespeeld in de regie van Jouman Fattal. Echt ontroeren doet ze niet. De ziekteverschijnselen van dementie en Alzheimer zijn vaker en indringender in beeld gebracht op het toneel en in de film.
Kruimels, door Toneelgroep Maastricht. Tekst: Jennifer Haley. Vertaling: Timen Jan Veenstra. Regie: Jouman Fattal. Spel: Sylvia Poorta en Alidtcha Binazon. Gezien: première Bordenhal Maastricht, 12 oktober 2023.
Kruimels is nog te zien:
26 oktober Maaspoort • Venlo
27 oktober Lux • Nijmegen
2 november ’t Speelhuis • Helmond
8 november Munttheater • Weert
11 november Theater De Bussel • Oosterhout
© Brabant Cultureel 2023