Brabantse uitvindingen het thema van Brabantsedag 2023: Eureka!

Zondagmiddag 27 augustus 2023 trekt de theaterparade van de Brabantsedag weer door de straten van Heeze. Het thema is Eureka! (‘Ik heb het (gevonden)’, een bekende uitroep van de Griekse wiskundige Archimedes) en behandelt allerlei uitvinden die in het verleden zijn gedaan in Brabant of door uit Brabant afkomstige mensen. De regio Eindhoven-Helmond staat nu bekend als brainport, een van de slimste regio’s ter wereld. Maar in het verleden was Brabant kennelijk ook al een slimme regio.

Frank van Lierop, hoofd Themacommissie van de Brabantsedag, licht toe: “Als we terugkijken naar ons verleden zijn er binnen de grenzen van het Hertogdom Brabant geniale uitvindingen gedaan en briljante theorieën ontstaan. Ook zijn er geboren Brabanders die zich ergens in de wereld onsterfelijk hebben gemaakt door briljante momenten. Wat hen bindt is hun ‘eureka-moment’.”

Zestien groepen wagenbouwers kozen elk een ontdekking als inspiratie voor hun wagen en hun theaterspel. Want dat is het unieke van de Brabantsedag: het is modern straattheater op en rondom de wagens. Terwijl het publiek langs de weg zit of staat, trekt de optocht voorbij en verbeeldt iedere groep in een paar minuten tijd een verhaal. En die verhalen gaan dit keer over uitvindingen gedaan door mensen uit Nederlands en Belgisch Brabant.

De onderwerpen zijn verrassend. Want wist je dat het gipsverband in Brabant is ontwikkeld? Groep De Lambrekvrienden koos deze uitvinding van Antonius Mathijsen tot onderwerp. En wist je dat het asfaltbeton een Brabantse uitvinding is? Vriendenkring Haisjô belooft met deze vondst door chemicus Edward J. De Smedt alles plat te walsen. Groep Bloed, Zweet & Tranen onderzoekt de waarde en waanzin van Body Mass Index, een uitvinding van Lambert A.J. Quetelet. En wist je dat de grondlegger van de oerknaltheorie een Brabander is? Groep De Rijten belooft een waar spektakel te maken over de door priester en kosmoloog Georges Lemaître bedachte theorie van het oeratoom.

Uitvindingen van vroeger en nu

En wist je dat de Atlasraket die de eerste Amerikanen in een baan om de aarde bracht, is uitgevonden door de in Brabant geboren Karel Jan Bossart? Vriendenkring Ietskes Schif gaat met het onderwerp ruimtevaart aan de slag. En natuurlijk mag het Natlab van Philips niet ontbreken bij de in Brabant gedane uitvindingen. Groep Het Zij Zo koos niet voor een voor de hand liggende uitvinding als het cassettebandje, maar voor de minder bekende uitvinding van Johan van Leer, het zogenaamde MD-element, een onderdeel van de platenspeler dat ervoor zorgt dat de naald minder druk uitoefent op de muziekplaat zodat die plaat een langer leven beschoren is. Maar ook onderwerpen uit het verre verleden worden vertolkt. Wist je dat de moderne atlas, in boekvorm met kaarten op hetzelfde formaat en in dezelfde lay-out, een zestiende-eeuwse uitvinding is van Abraham Ortelius? Vriendenkring De Oude Ambachten gaat daarmee aan de slag.

Podcast van de Brabantsedag, aflevering 7 *De jeugd heeft de toekomst*. Maarten van der Velden (met pet) in gesprek met jonge wagenbouwers Levi van der Linden (De Oude Ambachten) links en Bram Langenhuijsen (Haisjo) en Henk van Stipdonk (Wagenbouwersgroep Bloed, Zweet & Tranen) rechts.

Momenteel wordt er nog volop gebouwd aan de wagens. Aan de kostuums wordt de laatste hand gelegd en het spel wordt geoefend. Wie benieuwd is naar wat er allemaal komt kijken bij de organisatie en uitvoering van de Brabantsedag, kan luisteren naar de podcast Paradepraat. En wie alvast een glimp wil opvangen van de bouwactiviteiten van de vierenzestigste editie van de Brabantsedag kan éénmalig, tijdens de Open Tenten Tocht op zaterdag 19 augustus tussen 11.30 uur 15.30 uur langs de zestien bouwtenten fietsen. De optocht begint zondag 27 augustus om 13.30 uur, maar vanaf tien uur is er al muziek en straattheater op verschillende locaties in Heeze. (ivb)