Arthur Japin en Eric J. Coolen hebben een prachtige poging gedaan om het raadsel op te lossen hoe Antoon Coolen in 1961 uit de trein kon vallen. De beroemde Brabantse schrijver vloog zijn verbeelding achterna…
door Peter van Vlerken • tekeningen > Eric J. Coolen
Er wordt nog maar bar weinig aandacht besteed aan Antoon Coolen (Wijlre 1897-Waalre 1961). Dat is geheel ten onrechte, want in zijn hoogtijdagen was hij een beroemd auteur. Nu niet meer, maar blaas het stof weg van boeken als De goede moordenaar, Peelwerkers en Dorp aan de rivier, prik door het dialect heen en verplaats je in zijn tijd, en je houdt een grootmeester over in het tekenen van karakters.
De enkele keer dat er nog wel over Coolen wordt geschreven, eindigt – of zelfs begint – het artikel steevast met zijn val uit de trein op 11 oktober 1961. Aan de gevolgen daarvan zou hij een paar weken later overlijden. Hoe hij in Godsnaam uit de trein kon vallen, is tot op de dag van vandaag een raadsel. Zat de deur niet goed dicht toen hij er tegenaan leunde? Of was het misschien zelfmoord? Geen mens die het weet. Dat laat alle ruimte voor speculatie. Striptekenaar Eric J. Coolen is een ver familielid van de schrijver en heeft van die speelruimte dankbaar gebruik gemaakt bij het bedenken van zijn tamelijk briljante idee voor een ‘spoortocht’ naar de vraag ‘hoe valt een schrijver uit de trein?’
Onder die titel is een graphic novel verschenen waarvoor Arthur Japin het verhaal heeft geschreven. Om te beginnen verbaast Japin zich erover dat er niet meer schrijvers uit een trein zijn gevallen. Schrijvers, zo luidt zijn theorie, zijn immers dromers. Ze leven zodanig in hun verbeelding dat ze nogal eens vergeten dat er ook een harde werkelijkheid bestaat.
Omdat hij zelf ook een schrijver is, en niet de eerste de beste, laat Japin zijn verbeelding de vrije loop omtrent de val van Coolen en trekt hij zich van de werkelijkheid weinig aan. Het verhaal komt erop neer dat Japin als jonge jongen nauw betrokken is bij het ongeluk. Als u wilt weten hoe het precies zit, moet u het verhaal maar lezen. Het is prachtig verzonnen door Japin. De tekeningen van Eric J. Coolen zijn al even prachtig, in dramatische zwart-wit tinten waar het moet, en in feestelijke kleuren waar het kan.
Arthur Japin & Eric J. Coolen, Hoe valt een schrijver uit de trein? Een spoortocht. Amsterdam: De Arbeiderspers 2023, 80 pp., ISBN 978902955054, pb., € 22,99.
© Brabant Cultureel 2023
Veel gelezen de werken van Antoon Coolen. Zelfs nu heb ik nog Peelwerkers online weten te vinden. Een ware kunstenaar die met zijn verteltrant mij kon meenemen in de brabantse sfeer/ de mensen uit een dorp/ leefwijze/ religie. Ook het natuurgebeuren per seizoen beschreef hij op zo’n manier dat ik dat zo goed kon indenken. Zoals een warme zomeravond / windstil maar een naderende onweersbui.
De Antoon Coolen keuromnibus staat tussen de boeken. De goede moordenaar/ Hun grond verwaait/ de man met het Jan Klaassenspel/ De vrouw met de zes slapers.
Nooit geweten dat hij uit een trein is gevallen en dat zet mij te denken.