De expositie World Press Photo biedt, zoals altijd, een grimmig beeld van hoe de wereld er momenteel voor staat. Klimaatcrisis, milieuproblemen en sociale ellende in vooral Azië en Zuid-Amerika zetten de toon. En de oorlog in Oekraïne natuurlijk, al speelt die een kleinere rol dan je verwacht. De hele maand juli te zien in Willem Twee in ’s-Hertogenbosch.
door Henk van Weert
De vraag is altijd hoeveel je absorbeert van de foto’s die je ziet op een World Press Photo-expositie. Welke beelden blijven je, na pakweg een paar uren, bij van de milieurampen, drugsoorlogen, gewone oorlogen en sociale misère die aan je voorbijtrekken? Deze keer is het een foto van de Iraanse fotograaf Ahmad Halabisaz van een jonge vrouw op een plein in Teheran. Achter haar schuifelen zwaar gesluierde vrouwen in de richting van een moskee. De jonge vrouw is westers gekleed en draagt het haar los. Ze kijkt wezenloos voor zich uit. Intens treurig en gelaten. Er is geen actie te zien op de foto, geen protest, geen gevecht, maar deze foto zegt meer over de benarde positie van Iraanse vrouwen dan een beeld met twintig gebalde vuisten. Halabisaz kreeg er een eervolle vermelding voor.
Reddingswerkers die een jonge vrouw op een brancard meezeulen
De oorlog in Oekraïne is ook een beeldenoorlog. Kregen we ooit eerder zoveel foto- en filmmateriaal te zien van een gewapend treffen dan nu uit Oekraïne? De Foto van het Jaar is deze keer, allesbehalve onverwacht, een beeld van Evgeniy Maloletka dat we al vaak gezien hebben afgelopen jaar. Bij de luchtaanval op de kraamkliniek in Marioepol fotografeerde hij hoe reddingswerkers een jonge vrouw op een brancard meezeulen. Haar baby was al dood, zij stierf een half uur later. Van Maloletka is ook nog een kleine serie te zien.
Wie geïnteresseerd is in veel meer beelden uit de Oekraïne-oorlog kan terecht op Fotofestival Pelt in het Belgische Overpelt. De organisatie vlocht twee weken geleden een speciale expositie van 79 oorlogsbeelden uit Oekraïne in de lopende tentoonstelling. Maloletka heeft daar ook een grote rol in. Het is geen gemakkelijk behapbare expositie. De organisatie in Pelt waarschuwt zelfs voor de gruwelijkheid van een aantal foto’s.
De teloorgang van de bijenteelt in Arizona
Opvallend in Willem Twee is de grote rol die de klimaatcrisis gekregen heeft in de tentoonstelling. M’hammed Kilito fotografeerde de verdroging van een oase in Marokko, Jonas Kakó de teloorgang van de bijenteelt in Arizona door hitte en droogte, Musuk Nolte een olieramp in Peru, Allessandro Cinque bracht in beeld hoe alpacas te lijden hebben van de verwoesting van hun biotoop en Anush Babajanyan nam de problemen rond de watervoorraad in Centraal Azië als thema.
Bijzonder is het werk van de Australiër Chad Ajamian. Hij fotografeerde de overstromingen in zijn land met een speciale Leica infraroodcamera. Infrarood verandert kleuren in een foto. Zo wordt vegetatie niet groen, maar roze. Ajamian geeft zo een vervreemdende twist aan zijn beelden.
De gewelddadige strijd van president Rodrigo Duerte
Is het dan allemaal kommer en kwel op World Press Photo? Het antwoord is: bijna. En dat is onvermijdelijk in de persfotografie. De cynische paradox luidt dat er schoonheid schuilt in het buitenissige, het akelige, het gewelddadige. Neem de serie van de Filipijnse Kimberley de la Cruz, die in beeld bracht hoe de gewelddadige strijd van president Rodrigo Duerte tegen de drugshandel ook het leven van achterblijvende gezinnen verwoest. Het is sterke, sociale fotografie. ‘De dood van een land’ heet haar negendelige serie waarin vooral de eerste foto opvalt van een piepjonge moeder, met een piepjong kind bij de kist van haar piepjonge doodgeschoten man.
En o ja, er is ook één foto waar de vreugde vanaf spat. Tomás Francisco Cuesta zag hoe de massa in Buenos Aires de WK-winst van Argentinië vierde. Niet veel anders dan in andere jaren, deze World Press Photo-expositie, maar het bekijken waard.
World Press Photo, tot 30 juli te zien in Willem Twee, ’s-Hertogenbosch. Daarna in Noord-Brabant nog te zien in Eindhoven, van 5 september tot 26 september, Atlas Building TU/e Eindhoven.
willem-twee.nl
worldpressphoto.org
fotofestivalpelt.be
Lees ook op Brabant Cultureel:
Mensen in vele soorten en smaken te zien op fotofestival Pelt [2023]
Drie keer is scheepsrecht voor expo World Press Photo in Helmond [2022]
© Brabant Cultureel 2023
Reacties (1)