Kunstenaarsportretten Internationals Art Channel. Onder die naam werken Jan Doms en Tom Pijnenburg aan een ‘oneindige’ serie videoportretten. Die zijn te zien op een website en bieden verrassende ontmoetingen met heel diverse kunstenaars. Zes afleveringen staan al online. De presentatie van de volgende drie is gepland op donderdagavond 14 september 2023.
door Joep Eijkens
Het moet in 1987 zijn geweest dat ik voor het Nieuwsblad van het Zuiden een interview had met de Tilburgse kunstenaar Wijnand van Lieshout, vermoedelijk naar aanleiding van zijn tentoonstelling ‘Villa Kabinetten’. Het werd voor mij een hele belevenis waarvan maar een deel is terug te lezen in het resulterende artikel. Want alleen al zijn onnavolgbare manier van vertellen en zijn aanstekelijke lach waren niet vast te leggen op papier. ‘Over zo’n bijzondere mens’, zo dacht ik, ‘zou je een film moeten maken zodat je hem niet alleen hoort vertellen maar ook zijn lichaamstaal ziet, de wisselende uitdrukkingen op zijn gezicht.’ En eigenlijk denk ik dat nog steeds.
Van Lieshout zou een heel mooie kandidaat kunnen zijn voor een door Jan Doms en Tom Pijnenburg gemaakte serie videoportretten van kunstenaars die sinds eind 2022 is te zien op de site www.int-artchannel.nl. Al moet daar meteen bij worden gezegd dat een langere documentaire waarschijnlijk beter zou passen bij deze beeldende kunstenaar.
Kunstenaars van alle denkbare disciplines
Kunstenaar, ontwerper en publicist Jan Doms (Tilburg 1949) en filmer Tom Pijnenburg (Tilburg 1963) riepen vorig jaar de Stichting Internationals Art Channel in het leven. ‘Deze stichting heeft tot doel een ‘oneindige’ serie kunstenaarsportretten te produceren en deze wereldwijd te distribueren vanuit Tilburg – Hart van Brabant, Nederland’, zo melden zij op hun website. De stichting richt zich op ‘kunstenaars van alle denkbare kunstdisciplines’ zowel afkomstig uit de regio als daarmee verbonden vanuit de rest van de wereld. ‘Ons kunstmotto is: een pleidooi voor het onbekende.’
Desgevraagd licht Doms toe: “Daarmee bedoelen we dat we gericht zijn op het ontsluiten van artistieke inhouden die onzes inziens wereldwijd van betekenis (kunnen) zijn. Wij hebben daarbij gekozen voor een focus op de voorhoede van de kunsten. Voor velen, zowel in de eigen omgeving als wereldwijd, is dat (nog) onvoldoende bekend.” En hij voegt daar als een soort noot aan toe: “Tegenwoordig wordt veel bepaald, ook in de kunsten, door de ‘terreur’ van de verdienmodellen. Daar willen wij niet aan meedoen.”
Zes portretten met verve geïntroduceerd
Inmiddels hebben zes videoportretten hun première beleefd in een overvolle Zaal 1 van het Tilburgse filmtheater Cinecitta, met verve geïntroduceerd door gastheer Jan Zobel. Op 15 december 2022 waren gefilmde portretten te zien van het componisten- en geluidskunstenaarsduo Strijbosch en Van Rijswijk, multimedia kunstenaar Chikako Watanabe en schilder Marjolein Landman. Op 23 maart volgden gitarist, componist en beeldend kunstenaar Jacq Palinckx , danser en choreograaf Ulrike Doszmann en multimedia kunstenaar Sanne Bax.
Hoe financieren jullie het maken van de serie en alles wat daarbij komt kijken?
Doms: “Tot dusver hebben wij van het Tilburgs Mediafonds een bijdrage gehad van 7500 euro voor de eerste serie van drie kunstenaarsportretten en de stichting is voornemens een vervolgaanvraag in te dienen bij dat fonds.” Wat kosten voor andere zaken betreft, bijvoorbeeld het gratis entree bij de premières, heeft hij het over ‘goodwill’ en ‘steun van derden’. Zelf verdienen ze er niets aan.
Tot nu toe variëren de videoportretten in lengte van 8 min 28 s (Landman) tot 17 min 10 s (Palinckx). De opbouw is steeds een combinatie van enerzijds de toelichting die de geportretteerde geeft op zijn of haar werk en anderzijds het door derden gemaakt video- en ander beeldmateriaal van voorstellingen, exposities, concerten en dergelijke meer, plus opvallend veel achtergrondinformatie in de aftiteling.
Hier is nog heel veel te ontdekken
De portretten zijn alleen al interessant omdat zij het karakter hebben van een persoonlijke ontmoeting. Het boeiendst vond ik tot nu toe het portret van Jacq Palinckx. Niet alleen omdat hij goed kan verwoorden wat hem drijft en bezighoudt, maar ook omdat hij zo veelzijdig is. Zo verraste hij mij met mooie tekeningen die – voor zover ik het begrijp – kunnen leiden naar een graphic novel en/of animatiefilm. “ Ik ben eigenlijk dingen aan het doen waar ik ooit mee begonnen ben als vijfjarige”, laat hij zich aan het einde van het videoportret ontvallen, “en dat is één van die dingen dat ik zeg, hee, hier is nog heel veel te ontdekken.”
Het volgende drietal videoportretten is al aangekondigd. De hoofdrollen zijn ditmaal weggelegd voor dichter/performer Nick J. Swarth, musicus Dyane Donck en illustrator Chuan Ming Ong. De premièreavond is gepland op donderdagavond 14 september 2023, aanvang om half acht in Zaal 1 van Cinecitta in Tilburg.
De kandidatenlijst is nog lang niet uitgeput. “We hebben nu negenentachtig kunstenaars en ontwerpers van allerlei generaties en disciplines op onze lijst staan”, zegt Doms. “Maar het is een lijst in ontwikkeling, dus komen er zeker nog veel meer bij.”
Niet bang dat iemand over het hoofd wordt gezien
Op de vraag of ook Wijnand van Lieshout op zijn lijstje staat, wil Doms vooralsnog niet ingaan. “Maar je hoeft niet bang te zijn dat iemand als Wijnand van Lieshout over het hoofd gezien wordt.” Hij wijst daarbij op de tentoonstelling ‘Villa Kabinetten’ die hijzelf in 1987 organiseerde met werk van Van Lieshout. De inmiddels drieëntachtigjarige kunstenaar exposeert overigens tot en met 25 juni 2023 recent werk onder de titel L’Érotique du Regard in het Metropolitan Museum Tilburg, dag en nacht te bezichtigen aan de straatzijde van het pand Stedekestraat 15.
In een eerdere versie van dit artikel is gemeld dat de presentatie van de nieuwe serie videoportretten op donderdag 6 juli zou zijn. De presentatie is verzet naar 14 september. Dat is hierboven aangepast.
© Brabant Cultureel