Bas-bariton Frederik Bergman: ‘Opera zie ik als het vertellen van een verhaal’

De Nederlandse Reisopera toert met Beethovens enige opera, Fidelio, door het land. De Brabantse bas-bariton Frederik Bergman gooit daarbij hoge ogen. In alle recensies wordt hij geroemd voor zijn indrukwekkende optreden. Binnenkort te zien in Breda.

door Camiel Hamans

“Concoursen zijn niet mijn ding. Zangers moeten daar hun ziel en zaligheid op tafel leggen, zo’n competitie is een showcase, terwijl ik opera veel meer zie als het vertellen van een verhaal. Dat vraagt een ander soort zanger. Mijn streven is niet mijn carrière te lanceren, maar om die langzaam en duurzaam op te bouwen. Om die reden ben ik erg blij met de kans die de Nederlandse Reisopera me nu biedt.”

Bas-bariton Frederik Bergman (Berkel-Enschot 1990) laat er geen twijfel aan bestaan dat hij zich in het stadium bevindt van ervaring opdoen en zich zo wil ontplooien. De rol van Don Fernando in Beethovens Fidelio die hij nu met succes bij de Nederlandse Reisopera zingt, past uitstekend in deze opzet. Don Fernando is de verlichte minister die de gevangene Don Florestan – in een diepe kerker geworpen vanwege kritische uitlatingen – officieel in vrijheid stelt. Hij maakt pas tegen het einde van de opera zijn opwachting op de bühne, maar Bergman doet dat zo indrukwekkend dat hij in alle recensies wordt geroemd. Deze Fidelio is niet zijn eerste kennismaking met de Reisopera. Eerder heeft hij al de rol van de oude geilaard Alcindoro gezongen in de pocketversie van Puccini’s Bohème, maar dit is zijn eerste grote productie bij het gezelschap.

Bergman indrukwekkend in Fidelio

“Hiervoor ben ik voornamelijk in Amsterdam actief geweest. In 2018 heb ik de rol van Abraham mogen spelen in de kameropera Clemency van James Macmillan die werd opgevoerd in het Opera Forward Festival, een initiatief van De Nationale Opera, DNO. In het jaar daarna werd ik toegelaten tot de DNO Studio onder leiding van Rosemary Joshua (zie video onder dit artikel). Met de Studio hebben we de wereldpremière kunnen brengen van Willem Jeths Ritratto.” Die laatstgenoemde opera geeft het leven en de ondergang weer van de flamboyante en scandaleuze high society dame Luisa Casati, die zichzelf als een levend kunstwerk zag. Bergman had de rol van Jacob Epstein, een Amerikaanse beeldhouwer die een buste van haar heeft mogen maken. Met de Studio heeft hij ook Rossini’s Petite Messe Solenelle uitgevoerd.

Frederik Bergman (midden, met opgeheven onderarmen) in Ritratto. Foto > Ruth Walz

Er staan drie rollen op het programma

“Na mijn twee Studiojaren heeft DNO me gelukkig niet uit het oog verloren. Ik heb veel aanbiedingen van ze gehad en rollen gezongen in Don Giovanni, Salome, Anna Bolena, Dido en Aeneas, Carmen, Operetta Land, Guilio Caesare en nog maar pas geleden speelde ik in de goed ontvangen opera van Alexander Raskatov, Animal Farm.” Voor het volgend seizoen staan drie rollen bij DNO op het programma: de eerste in Innocence, een nieuwe opera van de Finse componiste Kaija Saariaho die net met veel succes in Londen in première is gegaan, en de tweede een meer tot het standaardrepertoire behorende Zauberflöte. “Inmiddels is ook bekend dat ik de rol van Don Fernando, die ik nu bij de Reisopera zing, ook bij DNO zal zingen. Bij de ZaterdagMatinee zing ik binnenkort de rol van Eerste officier in John Adams’ The Death of Klinghoffer.”

Frederik Bergman in Animal Farm. Foto > Ruth Walz

“Ik had me voorgenomen mijn vleugels wat wijder uit te slaan en te gaan auditeren in Duitsland en misschien ook Frankrijk, maar ik was dit jaar zo druk met acht producties dat ik daar niet aan toe ben gekomen. Misschien lukt het volgend jaar.”

Je moet je koppie erbij houden, hard studeren en een goede conditie hebben

“Aan specialisatie ben ik nog niet toe. Misschien komt dit nog wel eens, maar ik voel er nog geen behoefte toe. Ik heb tot nu toe veel verschillende dingen gedaan, van barok tot operette en van de hartstochtelijke Italiaanse romantiek van Donizetti tot eigentijds werk. Ik probeer me tot generalist te ontwikkelen. Niet alleen omdat je dan ruim inzetbaar bent en dus veel kans op werk hebt, maar ook omdat het aansluit bij mijn bereik. Ik vind het bovendien leuk om veel verschillende dingen te doen. Dit seizoen heb ik bijvoorbeeld heel snel na elkaar in drie volstrekt andere producties gestaan bij DNO: Operetta Land, Guilio Caesare en Animal Farm. Om de overgang te maken van operette naar barokopera en daarna naar een moderne compositie is niet eenvoudig. Je moet je koppie erbij houden, hard studeren en een goede conditie hebben. Het vergt discipline en techniek. Dat vind ik leuk. Ik heb een grote stem, dus misschien dat ik later wel zal kiezen voor het romantische repertoire, maar voorlopig voel ik me uitgedaagd door de diversiteit.”

Ik hoop in de toekomst op grotere rollen in de grote operahuizen in het buitenland

“Waar ik over tien jaar zal staan, durf ik niet te voorspellen, maar ik hoop dat ik dan gevraagd word voor grotere rollen door de grote huizen. In Duitsland bijvoorbeeld, want daar ligt een grote markt voor opera, of in Frankrijk of Spanje. Ik hoef niet per se in een vast ensemble, maar ik wil wel graag geëngageerd worden door huizen van niveau, waar discipline en kwaliteit voorop staan. Ik houd ervan om hard te werken en bij zulke gezelschappen kan dat. Ik zet in op een freelance carrière, want dat staat mij als persoon erg aan. Mijn vriendin heeft bovendien haar werk in Nederland. Dus hou ik mijn thuisbasis graag hier.”

“Maar zover is het nog lang niet. Nu eerst een goede Fernando neerzetten. Het is een prachtige voorstelling waarin ik sta, een moderne setting, maar niet gedrongen in een keurslijf van een actuele interpretatie. Het bevrijdingsverhaal blijft universeel. Alle gesproken teksten zijn geschrapt en daarom hebben dirigent Otto Tausk en regisseur John Fulljames hier en daar de volgorde wat aangepast om het verhaal logischer te maken. Als ouverture is gekozen voor die van Leonore, een eerdere versie van Fidelio. Wie dus denkt Fidelio te kennen en daarom deze voorstelling te kunnen overslaan, vergist zich.”

Fotoblok hieronder > scènebeelden van Beethovens enige opera, Fidelio door de Nederlandse Reisopera. Fotografie > Marco Borggreve