Altijd op weg naar een mooiere wereld

door Arnold Verplancke

Tweemaal is voor mij ook al scheepsrecht. Als ik voor de tweede keer onverwacht tegen De Andersons aan loop en bovendien hoor dat dit leuke theaterduo binnenkort verhuist naar Zweden, wil ik de Zweedse Anna Ågren en de Bosschenaar Roel Dullaart wel even in de schijnwerper zetten. Met hun huidige programma Een mooiere wereld zijn ze deze maanden ook nog op een paar plaatsen in onze provincie te zien.

De Andersons kwam ik voor het eerst tegen in Hilvarenbeek. Het zal 2015 zijn geweest. Ik was aan het kijken wat er te doen was in De Flierefluiter, een uitspanning en theatertje dat ik al fietsend had ontdekt. Op de speellijst prijkte de naam van dit duo met hun show Stockholm sneeuwt. Zeker geen doorsnee programma, want het ging over de moord op de Zweedse premier Olof Palme en de zoektocht naar diens moordenaar. Maar liefst honderddertig mensen hadden de moord inmiddels ‘bekend’. Het script bleek geschreven door Arjen Lubach, een naam die mij toen nog niet zoveel zei. Het bleek een intrigerende avond, zowel muzikaal als wat inhoud betreft. Zingen kunnen die twee wel! (luister naar de titelsong van Stockholm sneeuwt > www.youtube.com/watch?v=UjY70_-omNk

En afgelopen zaterdag was ik toch in Amsterdam, waar ik ’s middags een balletrepetitie had bijgewoond voor Verdi’s Messa da Requiem door de Nationale Opera en Het Nationale Ballet. Even kijken of er toevallig nog iets aardigs te zien is in Theater Bellevue, dacht ik. En ja hoor: in de kleine zaal traden De Andersons op. Dus voor de tweede keer.

Op voorstellingen van De Andersons passen etiketten als muziektheater en kleinkunst prima

Anna Ågren (1980) en Roel Dullaart (1979) kennen elkaar al meer dan twintig jaar. Het begon op het conservatorium in Tilburg waar ze alle twee zang studeerden. Nee, geen musical. Hij was op slag verliefd op haar, zo vertellen ze in Een mooiere wereld, waarvan de tournee vorig jaar al is begonnen. Zij niet op hem, die ‘Brabantse macho’ die ‘alles durft’. Ze had toen een andere vriend. Maar Roel liet zich niet uit het veld slaan. Het verhaal wil dat hij elke avond onder haar raam zong met zijn gitaar. En waar of niet, uiteindelijk koos zij toch voor hem. Naast het conservatorium volgden ze ook dramalessen in Eindhoven en studeerden ze vervolgens nog twee jaar aan het Koningstheater in Den Bosch. Inmiddels vieren ze een jubileum: ze treden al tien jaar op als De Andersons met voorstellingen waar etiketten als muziektheater en kleinkunst prima op passen.

In dit nieuwe programma vertellen ze hoe zij proberen de wereld, waarin van alles mis is, toch beter achter te laten. Het steunt op drie pijlers: het werk van de beroemde progressieve Zweedse schrijfster Astrid Lindgren, hun nu vierjarige zoon Noah Ramses en hun liefde voor elkaar. Anna leest een speech voor van Lindgren, die ook Pipi Langkous heeft bedacht. Volgens Lindgren begint wereldvrede in de kinderkamer. Houd kinderen vooral ver weg van geweld.

Hun andere teksten zijn voor ’t merendeel van de kinderboekenschrijver Sjoerd Kuyper en klinken soms lekker cabaretesk en dan weer gevoelig. En ze lenen een oude wijsheid van de Apaches die vinden dat wij de wereld niet hebben geërfd van onze voorgangers, maar eigenlijk te leen hebben van onze kinderen. En dat we die mooier moeten teruggeven aan hen. Kortom veel te doen.

Vertaald

In de coronatijd hebben ze ook de basis gelegd voor een nieuw boek, of beter gezegd een soort totaalkunstwerk met muziek, video, tekst en illustraties. Dat is vorig jaar gepresenteerd. Nu werken ze aan een Zweedse EP geïntegreerd in een driehoekig kunstwerk, met afbeeldingen van de Zweedse kunstenares Charlotte L8 Winberg. Nederland heeft een zeer rijke kleinkunsttraditie, vinden ze, en die willen ze in Zweden laten horen. Daarom hebben ze liedjes van onder anderen Ramses Shaffy en Bram Vermeulen vertaald in het Zweeds. Op de EP staan QR-codes waarmee je die liedjes kunt beluisteren. Als toegift zongen ze in Amsterdam al de Zweedse versie van ‘Laat me’, bekend van Ramses Shaffy. Voor de EP loopt trouwens nog een crowdfunding, hielden zij het publiek voor.

Een mooiere wereld is nog te zien op 25 februari 2023 in Podium Kloosterhof in Hoogerheide, op 12 maart CC Myllesweerd in Mill en op 26 maart in de Garnizoenskerk in Ravenstein. Daarna volgen op 14 en 15 april Uitzwaaiconcerten in de Verkadefabriek in ’s-Hertogenbosch. Na tien jaar toeren in Nederland zoeken zij hun Zweedse roots op: samen in een Volkswagenbus naar Uppsala. In haar thuisstad wil Anna Ågren het publiek eerst nog trakteren op de mooiste liederen van al die jaren. Maar in Amsterdam beloofde het tweetal al dat ze regelmatig zullen terugkomen voor optredens in Nederland.

Kurt Weill

Een mooiere wereld was ook waar componist Kurt Weill (1900-1950) naar streefde. Samen met toneelschrijver en dichter Bertolt Brecht schreef hij beroemde muziektheaterwerken als Die Dreigroschenoper en Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny. Dat laatste stond een paar jaar geleden in de regie van Ivo van Hove nog op het repertoire van De Nationale Opera, maar sneuvelde helaas in de coronatijd. In het najaar konden we in Antwerpen en Gent wel kennismaken met deze regie van Van Hove bij Opera Ballet Vlaanderen. Mahagonny laat zien wat er van komt als mensen niet streven naar een betere wereld, maar juist alleen genot nastreven als doel en geld als enig middel gebruiken.

Veel minder bekend is dat Weill ook een bijzondere Tweede Symfonie heeft geschreven. Die hoorde ik vorige week voor het eerst, bij philharmonie zuidnederland in Tilburg (maar het orkest speelde dit ook in Eindhoven en Breda). Op het programma stond tevens het veel bekendere Vioolconcert van Mendelssohn en het bijna gloednieuwe Gamut van Bram Kortekaas uit 2020. Mooi allemaal, maar het meest werd ik getroffen door Weills symfonie waarin de luisteraar toch soms de sfeer van zijn theaterwerk kon herkennen en bijna aanzetten tot liederen waarvan hij er zoveel heeft geschreven. Met als bekendste wellicht ‘Mackie Messer’ en de Engelse versie ‘Mack the Knife’.

Weill componeerde de symfonie toen hij nazi-Duitsland al was ontvlucht. In 1933-1935 verbleef hij in Parijs, op weg naar de Verenigde Staten waar hij nog succes zou krijgen met Broadwaymusicals. Het zou mooi zijn als zijn Tweede Symfonie in Nederland vaker op de lessenaars van de orkesten zou komen.

www.deandersons.nl

© Brabant Cultureel 2023