‘Doe eens een stofzuiger met astma.’ Die opdracht op de toneelschool deed de deur dicht. De jonge Bart de Groof zocht hulp bij Seth Gaaikema en die was duidelijk: ‘Ga Nederlands studeren.’
Met deze vermakelijke en overigens herkenbare anekdote begint neerlandicus en cabaretier Bart de Groof (Tilburg 1962) zijn nieuwe boek Mijn kapstok ligt in het ziekenhuis, vol liedjes, gedichten en verhalen. Ik herinner me dat ik zelf wel eens een boom heb moeten uitbeelden, gewapend met een ingeklapte paraplu. Prima om mijn mogelijke ambitie in de knop te knakken. De Groof ging wél door en ontwikkelde zich tot ’een schrijver die performt’ zoals hij zelf schrijft: ‘Ik ben geen geboren podiumbeest.’
In zijn nieuwe boek demonstreert hij opnieuw hoe vindingrijk hij met woorden en teksten kan spelen. Alles rijmt en ritselt van de dubbele betekenissen. Zijn versjes, zoals hij ze ook wel noemt, reiken meestal niet diep en klinken lichtvoetig en humoristisch. Ze zullen het ongetwijfeld nog beter doen als hij de woordspelingen ter plaatse lijkt te bedenken op het podium. Toch weet hij met een gedicht soms ook te ontroeren, bijvoorbeeld als hij in Machteloos beschrijft hoe de koningin naar haar overleden zoon Friso kijkt: De wanhoop en het ongeloof voorbij.
Bijzonder aan de nieuwe bundel is dat hij niet alleen theaterteksten bevat, maar op suggestie van de uitgever ook een aantal prozastukken waarin De Groof herinneringen ophaalt. Aan schrijvers als Simon Vestdijk en Godfried Bomans, maar ook aan zijn persoonlijke tegenslagen en aan de zware depressie die hem de afgelopen jaren het werken onmogelijk heeft gemaakt. Na een ondermijnende vechtscheiding belandde hij in een depressie waarvoor hij in therapie is geweest. Over die periode en zijn ervaringen schrijft hij relativerend, op een toon die mij in ieder geval aanspreekt, waarschijnlijk omdat ik die zelf ook zou kiezen. Op de achterflap staat een tekening die hij tijdens zijn therapie maakte: een enorme zee met een ondergaande zon en rechtsonder een zwemmer- in-nood met de armen omhoog, alsof hij schreeuwt: Help ik verzuip. Van links komt een zeilboot.
• Arnold Verplancke
Bart de Groof, Mijn kapstok ligt in het ziekenhuis. Liedjes, gedichten en verhalen. Heeze: Positon Uitgevers 2022, 112 pp., ISBN 97890 830536 77. € 16,90.
Supertrots op jou Bart! Ga t boek zeker lezen. Dapper dat je de zwartste periode uit je leven deelt met iedereen! Je bent een topper met een hart van goud!
heel veel succes met dit zo verdiende cadeau aan jezelf! ik ga het met bewondering en interesse lezen!
Ohh Bart, wat mooi….
Ben super blij dat ik je heb leren kennen in een emotionele tijd. Mooi hoe je het leven weerspiegelt. Met je cabaret in de muziekruimte. Vrolijkheid wek jij bij mij op!!
Nogmaals bedankt voor je boek Bart en vast veel succes en plezier met de boekpresentatie:)