Blote Keien van Adri Verhoeven langs de Maas

In recreatiegebied de Zandmeren, langs een struinroute, aan de oevers van de Maas, liggen zeven bijzondere groepen stenen. Beeldend kunstenaar Adri Verhoeven realiseerde de zeven steenformaties in dit natuurgebied.

door Lauran Toorians • Fotografie > Adri Verhoeven

Ten noordoosten van ’s-Hertogenbosch liggen aan de Maas drie grote zandwinningsputten die sinds 1984 zijn ingericht als recreatiegebied De Zandmeren. Ze liggen in de gemeente Kerkdriel, dus in Gelderland, en de Maas is hier de provinciegrens. De plassen worden slechts door een smalle strook land – een lang schiereiland – gescheiden van de rivier. Over deze strook loopt een ‘struinroute’ waaraan nu zeven bijzondere groepen stenen liggen. Ze doen denken aan natuurlijke steenafzettingen en de stenen liggen bij elkaar zoals stenen kunnen liggen. Achter die schijnbare terloopsheid gaat echter wel degelijk een idee schuil. Deze groepen keien vormen samen het kunstwerk Blote Keien en het zijn kunstwerken van natuursteen die in de natuur liggen.

Passie

Blote Keien is een kenmerkend werk van Adri Verhoeven (Berkel-Enschot 1952). Hij woont en werkt al lang in Kerkdriel en werkt veel met combinaties van (schijnbaar) ruwe en bewerkte, gepolijste keien. In Noord-Brabant is werk van hem te zien in onder meer Etten-Leur, Heusden, Sint-Oedenrode en Tilburg. Verhoeven werd van 1969 tot in 1975 opgeleid tot beeldhouwer aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in ’s-Hertogenbosch.

Op zijn website schrijft hij over Blote Keien in termen die ook op zijn andere werken betrekking kunnen hebben: ‘De strak gevormde en glanzend gepolijste stenen zijn mysterieus, het is alsof ze een verborgen innerlijk hebben. De stenen zoeken gezelschap bij elkaar, ze vormen een groep of een cluster. Twee gelijksoortige stenen die dicht bij elkaar liggen tonen intimiteit. Op een andere plaats moedert een grote ruwe kei over een gave geronde steen.’

De fascinatie voor mooi gevormde of gladde stenen en steentjes lijkt in het DNA van de mens te zitten. Al in de verre prehistorie raapten mensen steentjes op om ze te bewerken tot gereedschap of een sieraad en jonge kinderen kunnen met een paar steentjes uren zoet zijn. Verhoeven zet die fascinatie om in kunst. Zonder al te zweverig te worden vraagt hij zich af of stenen een verborgen innerlijk hebben en waarom ze vaak zo aaibaar zijn. Zijn werken zijn uitdrukking van de zoektocht naar een antwoord op die vragen.

De Zandmeren

Na de winning van zand en grind in de jaren 1960 ontstonden langs de Maas bij Kerkdriel, maar ook aan de Noord-Brabantse kant van de Maas grote zandgaten. De drie in Kerkdriel werden door die gemeente aangekocht en ontwikkeld tot openlucht-recreatiegebied De Zandmeren. Er zijn een jachthaven, een scheepswerf, een watersportwinkel, horeca en, uiteraard, een strand. Ook een duikvereniging kreeg een plek in de plas. Dankzij een trekpontje is het nu ook mogelijk de twee zuidelijke zandplassen helemaal rond te lopen. De keien van Verhoeven zijn te vinden op de smalle landtong die deze plassen scheidt van de Maas.

Verhoeven werkt inmiddels al veertig jaar met steen in het landschap. In zijn werk blijven de stenen steen en naar eigen zeggen doet hij niet meer dan hun eigenschappen versterken. Hij laat de steen ‘zelf’ aan het woord, maar voert wel de regie door de stenen te groeperen en in het landschap in te passen. Enerzijds is er de steen die de eeuwigheid lijkt te hebben en ongenaakbaar is, anderzijds is er de kunstenaar die de steen kiest, bewerkt en een plek geeft en zo die eeuwigheid aanraakt en een wending geeft.

De route langs de Blote Keien is permanent en is bereikbaar via het trekpontje aan het einde van de Zandstraat. Aan de Zandstraat is parkeergelegenheid. Het hek naar het trekpontje is open vanaf 8.00 uur ’s morgens en sluit bij zonsondergang. De landtong waarop de kunstwerken staan is anderhalve kilometer lang, de hele rondwandeling om de Zandmeren is 4,5 km.

Voor routekaart en informatie: www.adriverhoeven.nl onder Actueel.

© Brabant Cultureel 2022