Festival Cement in ’s-Hertogenbosch geeft jonge makers de ruimte om de grenzen van de theaterkunst te verkennen. De King Sisters benutten in de voorstelling ‘Rebuilding a voice’ volop die geboden kans. Zij trekken de klankregisters helemaal open.
door Emmanuel Naaijkens
Bij klassieke concerten is het gebruikelijk om te applaudisseren als de dirigent en de eventuele solist het podium opkomen. Waarom die gewoonte is ontstaan, geen idee. Bij een theatervoorstelling wacht het publiek doorgaans in stilte op wat er komen gaat. Bij aanvang van Rebuilding a voice door de King Sisters worden de toeschouwers verzocht om de acteurs met een warm applaus welkom te heten.
Het blijkt de openingszet van een performance te zijn. De drie actrices nemen het applaus over en houden dat eindeloos durende minuten lang vol, ook nadat het publiek allang is afgehaakt. Heel langzaam ontstaat er iets van ritme in het geklap waarna de actrices overgaan in het uitstoten van klanken. In het begin lijkt dat heel erg op het gakken van ganzen, maar allengs komen er allerlei klanken voorbij; de King Sisters trekken alle registers open.
Vanaf het begin is duidelijk dat dit geen conventionele voorstelling is. Maar dat mag je ook niet verwachten op Festival Cement, want dat biedt jonge acteurs, schrijvers, choreografen immers de kans om de grenzen van de theaterkunst te verkennen en vooral te verleggen. Rebuilding a voice past naadloos in dat festivalconcept. Bijna vijftig minuten lang komt er een baaierd van klanken uit de monden van de King Sisters. De zinnen zijn op de vingers van één hand te tellen. Het geluid combineert met fysiek spel, soms ingetogen dan weer uitbundig en overdreven. Aanvankelijk zijn de gezichten van de spelers uitdrukkingsloos, alsof het robots zijn. In de loop van het spel zien we emoties verschijnen en ontplooien de spelers zich als individuen.
Het valt je als toeschouwer niet meteen op, maar gaandeweg de performance blijkt er in die schijnbare kakafonie wel degelijk een lijn te zitten. Hierin zit ook de boodschap verpakt, een pleidooi voor een meerstemmige samenleving. In de klanken, soms zang, zijn muziekstijlen te ontdekken zoals Gregoriaans, opera, harde rock-‘n-roll, metal en soul. Vooral met dat laatste genre ontpoppen de drie spelers zich als soulsisters die hun eigen, verrassende versie van In the Mood (Glenn Miller, Andrew Sisters) vertolken.
Samenzang
Rebuilding a voice is een performance waarvoor je je als toeschouwer wel moet openstellen. Misschien is ondergaan een beter woord. Aan het slot is er nog een rol weggelegd voor het publiek als de King Sisters de toeschouwers proberen te leiden tot een samenzang op basis van een palet aan klanken. Dat gaat wat aarzelend, want de vervreemdende effecten in de performance hebben ook een afstand gecreëerd tussen spelers en publiek. Maar door het enthousiasme van het drietal geven de meeste toeschouwers zich toch gewonnen.
Misschien ongebruikelijk, maar tot slot nog een woord over de conditie van de King Sisters, die in het echte leven ook zussen zijn. Het is bewonderingswaardig hoe zij bijna vijftig minuten lang onafgebroken klanken uitstoten en zich fysiek in allerlei bochten wringen. Het was dan ook niet vreemd om na afloop buiten op het parkeerterrein van de Verkadefabriek een van de speelsters hijgend aan te treffen die probeerde te recupereren, zoals een wielrenner na een zware bergetappe.
‘Rebuilding a voice’ in het kader van Festival Cement. Spel: King Sisters (Joske, Annelie and Marthe Koning). Gezien: Verkadefabriek ’s-Hertogenbosch , woensdag 23 maart 2022.
© Brabant Cultureel 2022