PLAN Brabant is een essentiële schakel voor podiumkunstenaars die na hun opleiding hun eerste stappen zetten in de beroepspraktijk. Op het gebied van dans, theater, circus en alle varianten daartussen. Maar PLAN wordt in het voortbestaan bedreigd, ondanks lovende woorden van de minister van cultuur. Alle hoop is gericht op de Tweede Kamer.
door Emmanuel Naaijkens
Eerder deze week maakte minister Van Engelshoven (Cultuur, D66) het tweede steunpakket bekend dat de culturele sector overeind moet houden in deze benarde tijden, veroorzaakt door het covid-19 virus. Het kabinet heeft 414 miljoen uitgetrokken voor de eerste helft van 2021. Uit die pot komt eenmalig 325.000 euro beschikbaar voor PLAN Brabant. Een hoop geld, maar toch niet voldoende. Het biedt namelijk maar soelaas voor zes maanden. Het is daarom erop of eronder voor deze instelling die talentvolle afgestudeerde studenten in de podiumkunsten in hun eerste jaren begeleidt om zich verder te ontwikkelen en zich een plaats te verwerven in de beroepspraktijk.
Basisinfrastructuur
Hoe PLAN Brabant, dat ook in de ogen van de minister een belangrijke taak heeft, in de problemen is gekomen is een tamelijk ingewikkeld verhaal en dat heeft alles te maken met subsidieregels en subsidiebeleid. Kort samengevat komt het op het volgende neer. PLAN Brabant heeft eerder dit jaar subsidie aangevraagd in het kader van de Basisinfrastructuur (BIS). Dat is een landelijk subsidiestelsel voor instellingen die van wezenlijk belang zijn voor het culturele leven in Nederland. Die subsidie is echter niet toegekend.
PLAN Brabant verliest zo de subsidie op rijksniveau en valt daarmee terug op enkel provinciale steun. Frascati Amsterdam, dat zich ook bezighoudt met begeleiding van talentvolle makers, bevindt zich in dezelfde hachelijke positie. De beoordelingscommissie voor de BIS had alle lof voor beide instellingen en beide aanvragen kregen een positief advies. Echter, het budget voor deze BIS-regeling was niet toereikend om alle aanvragen ook daadwerkelijk te honoreren. Aanvragen uit andere kunstdisciplines kregen prioriteit. Het subsidieverzoek van PLAN ging om een bedrag van 650.000 euro per jaar voor de periode 2021-2024. Einde verhaal, zo leek het voor PLAN en Frascati.
Steunpakket
Toen kwam er het bericht over het tweede steunpakket voor de culturele sector. Dat zou mogelijk een uitkomst kunnen bieden voor beide instellingen. Want ook minister Van Engelshoven ziet, zo schrijft zij aan de Tweede Kamer, het belang in van het behouden van talent door ervoor te zorgen dat de plekken waar dit talent zich kan ontwikkelen niet verdwijnen. PLAN Brabant ontwikkelde samen met Frascati een plan dat volgens coördinator Andrea van Wingerden de steun kreeg van de Raad voor Cultuur, de kunstvakopleidingen in Tilburg, Maastricht, Amsterdam, Utrecht en Arnhem en van de sector zelf.
Maar groot was de teleurstelling deze toen deze week de invulling van het steunpakket bekend werd gemaakt. “We hebben alleen een overbruggingssubisidie gekregen voor een half jaar, dat wil zeggen 325.000 euro. We hadden goede hoop dat we voor vier jaar steun zouden krijgen. Nu blijft de onzekerheid, want hoe moet het verder na dat half jaar? We hebben zo geen continuïteit”, aldus Andrea van Wingerden.
Alle hoop is nu gericht op de Tweede Kamer die binnenkort met de minister praat over het steunpakket. Er is een stevige lobby op gang gekomen, ook vanuit de sector, om PLAN Brabant en Frascati te behouden voor het Nederlandse podiumkunstenveld. Fractiespecialisten zijn van informatie voorzien en volgens Van Wingerden reageren die welwillend.
PLAN Brabant
PLAN is een samenwerkingsverband van tien culturele partners in Brabant, waarbij met zorg geselecteerd jong podiumkunsttalent wordt geholpen om de eigen artistieke signatuur en werkwijze te ontwikkelen. Dat kan op het gebied van dans, theater, circus en alle interdisciplinaire tussenvormen. PLAN biedt op twee niveaus ruimte aan jonge makers: op locatie in zogeheten broedplaatsen en in meerjarige trajecten.
De tien betrokken instellingen zijn: Festival Cement, Theaterfestival Boulevard, DansBrabant, Het Zuidelijk Toneel, Festival Circolo, De Nieuwe Vorst, Podium Bloos, Parktheater Eindhoven, United Cowboys en Theater Artemis. De hoop is nu gericht op de Tweede Kamer die zich nog over het steunpakket moet uitspreken.
Noodfonds
Eerder deze week kondigde PLAN een noodfonds aan van 140.000 euro aan voor het ondersteunen van dertig jonge makers die door de crisis zonder inkomsten zitten. De theaters zijn immers zo goed als helemaal dicht. Het geld is uit solidariteit met de podiumtalenten bijeengebracht door vijf van de tien partners van PLAN.
Een overzicht van jonge makers die begeleid worden door PLAN
Crisissteun
Om de covidscrisis te kunnen doorstaan heeft het kabinet steunpakketten gemaakt voor de culturele en creatieve sector. Het rijk investeert ruim € 1,62 miljard om instellingen, ondernemingen en makers in de culturele en creatieve sector te ondersteunen. Het eerste pakket, dat gaat over 2020, had een omvang van 340 miljoen euro. Het komende steunpakket voor de eerste helft van 20201 gaat om een bedrag van 414 miljoen euro. Verder is er 68 miljoen beschikbaar om gemeenten te compenseren voor geleden schade in de regionale en lokale culturele infrastructuur in 2020. Dit bedrag komt bovenop de zestig miljoen euro die gemeenten reeds in mei ontvingen. Verder kan de sector een beroep doen op generieke steunmaatregelen, daarbij gaat het naar verwachting om een bedrag van 739 miljoen euro.
© Brabant Cultureel 2020