door Lauran Toorians
Er is nog steeds een Van Gogh Nationaal Park in de maak dat een flink deel van de bestaande natuurgebieden in Noord-Brabant met elkaar moet gaan verbinden. Vanuit het oogpunt van natuurbeheer een lovenswaardig plan, maar met een wat misplaatste naam. Voor zover hij in het beoogde gebied al ooit een voet heeft gezet, roofde hij er vogelnestjes. In werkelijkheid is de link tussen de geografie en de naam van het Nationaal Park in oprichting compleet afwezig. De naam is gekozen, omdat Vincent van Gogh geld in het laatje brengt, al heeft hij daar zelf nooit last van gehad.
Voor zover hij in het beoogde gebied al ooit een voet heeft gezet, roofde hij er vogelnestjes.
Nu is er een nieuwe club opgestaan die ook kansen ziet om mee te eten uit de Van Gogh-ruif: Van Gogh Homeland Experience. Nu kende Vincent Engels, maar dat lijkt ook hier de enige link te zijn, want over zijn ‘thuisland’ (Zundert en omgeving) gaat het ook hier niet. De initiatiefnemers zijn Midpoint Brabant, Libéma, de Efteling, Breda University of Applied Sciences (BUAS) en House of Leisure en de opzet is om met Van Gogh als derde topattractie naast Efteling en Beekse Bergen nog eens ‘jaarlijks circa 400.000 gasten uit binnen- en buitenland te ontvangen’.
De naam is gekozen, omdat Vincent van Gogh geld in het laatje brengt, al heeft hij daar zelf nooit last van gehad.
Met kunst (Van Gogh) of met cultuur (landschap) heeft het plan niets te maken. Daarover doet de organisatie – een stichting – niet geheimzinnig. Het gaat om ‘economisch gewin en [het] versterken het vestigingsklimaat’.
Torens
Hoe gaan we dat bereiken? ‘Het idee is om zeven torens te bouwen in het Brabantse landschap en daarmee jaarlijks 400.000 bezoekers uit binnen- en buitenland te lokken’, melden de dagbladen in de provincie. Waar die torens moeten komen, staat nog niet vast, maar dat zal niet in de binnensteden zijn. Horizonvervuiling is dus alvast verzekerd en daar zitten de ‘natuurjongens’ van het Nationaal Park vast smachtend op te wachten. Die reageren in diezelfde kranten dan ook nogal zuinig. De provincie is wat naïever en stelt 200.000 euro subsidie beschikbaar ‘voor verdere ontwikkeling en onderzoek naar de haalbaarheid’. Een aardige som voor het opkloppen van gebakken lucht.
Torens die niks te maken hebben met Van Gogh, maar wel zijn naam misbruiken voor marketingdoeleinden
Zeven hoge torens in het verder toch vrij platte Brabantse landschap, torens die met Vincent van Gogh niks te maken hebben, maar wel zijn naam misbruiken voor marketingdoelen. Torens die kleine pretparkjes worden, met horeca en – hoe ludiek – een veldje zonnebloemen op hoogte. Made in Japan?
Die 400.000 bezoekers komen natuurlijk niet allemaal op de fiets, dus op zeven locaties een forse parkeervoorziening en naar zeven locaties fikse verkeersstromen. Wat blijft er dan nog over van de landschappelijke en ecologische waarden van een Nationaal Park?
Economisch gewin
En naar wie gaat het economisch gewin? Niet naar de omgeving, dat is duidelijk. De doorsnee werknemer bij de Efteling is een oproepkracht met hooguit een vier-urencontract en werkt in de horeca of doet schoonmaakwerk. Dat zal bij de Beekse Bergen niet anders zijn. Dat levert dus geen banen op (als we tenminste aan echte banen denken waarvan iemand kan leven). Diezelfde parken dragen ook nauwelijks bij aan de economie in hun omgeving. Elke euro die buiten het park wordt besteed, is immers weggegooid geld. De winst die voor de omgeving overschiet is in beperkte mate voor de horeca en sinds enige tijd voor de B&B’s die als paddenstoelen uit de grond schieten. Toeleveranciers worden uitgeknepen en de lokale bakker zal niet profiteren.
Dat de economie in veel Brabantse dorpen een stimulans kan gebruiken, staat buiten kijf, maar daar zullen de torens van Van Gogh Homeland Experience niet aan bijdragen. Die zijn vooral leuk voor de ontwikkelaars, niet voor de gemeenschap, niet voor de natuur en ook niet voor de cultuur en het landschap.
Als het plan toch doorgaat, is misschien Jeroen Bosch Horror Experience een betere naam. De ervaring (experience) bestaat dan vooral uit hoogmoed, en die komt voor de val. Bij avond een paar brandende kerktorens kunnen dan het beeld completeren. Welkom in het Noord-Brabant van Jeroen Bosch.
Lees ook op Brabant Cultureel
Analyse: Van Gogh nationaal park is een luchtspiegeling
De cartoon van Len Munnik is getekend in 2015 maar blijft onverminderd actueel.
© Brabant Cultureel