Geen theaterstoel in de zaal, maar een kunststof bankje in de gondel van een reuzenrad. Geen toneelspelers op een podium, geen applaus na afloop. En toch is Radman een volwaardige theaterbelevenis waarmee Het Zuidelijk Toneel en Schippers&VanGucht het seizoen openen.
door Anja van den Akker
Het idee is even briljant als simpel en ontstaan uit nood in coronatijd: stap af van voorstellingen in een halflege ‘anderhalve meter zaal’ en zoek het eens letterlijk buiten de deur. Op een plek waar je de wereld constant vanuit een ander perspectief ziet en die uitnodigt je gedachten eens een andere kant op te laten gaan. Coronaproof natuurlijk, ook dat nog.
Zo kwam het creatieve team van Schippers&VanGucht in samenwerking met Het Zuidelijk Toneel (HZT) op het idee van een reuzenrad waarin de bezoeker via een koptelefoon van tekst en muziek kan genieten terwijl de beelden vanzelf voorbijkomen.
Zen-moment
Het resultaat is de ronddraaiende theatrale belevenis Radman, een meditatief moment in de stadsdrukte. Noem het een sprookje, een mijmering met maatschappelijke relevantie, een zen-moment, een warme deken of gewoon alleen maar leuk. De bezoeker krijgt naast de koptelefoon ook een verrekijker mee naar boven. Radman is de torenhoge verteller die overzicht heeft over alles. Hij beschouwt de stad niet alleen met humor, maar zet je tussen de regels door ook aan het denken. Over eenzaamheid, de nietigheid van de mens en zijn jachtige bestaan. Toch wordt het nooit zwaar.
Aandoenlijk is het verhaal van de kleine jongen die elke dag met een leeg broodtrommeltje naar school komt en altijd een boterham van de leraar krijgt. Of dat van de onzichtbare man, op zoek naar contact. ‘Zou iemand vandaag naar hem hebben gezocht?’ De prachtige donkere stem van de Vlaamse acteur Jan Bijvoet spoort ons aan te luisteren naar de stad. “Zet je hart open voor mens en dier. Laat je hoofd goed uitwaaien. Wees niet bang voor veranderingen. Mondje dicht, ogen open. Teken de skyline eens na met je vinger en bedenk dat onder ieder dak een mens woont zoals jij.”
Gaandeweg, terwijl de bezoekers langzaam rondgaan, neemt Radman hen mee in zijn fantasie. Hij kent de vrouw die elke dag de wolken schildert, soms net galopperende schildpadden. “Weleens zin om in zo’n wolk te bijten? Niet doen, ze zitten vol zand en stof… Ooit nagedacht over de riolen? Dat zijn de darmen van een stad, het krioelt er van de virussen, een stad onder een stad.”
Rollators
Maar ook bovengronds is het een drukte van belang, hier op de stoep van het Parktheater in Eindhoven. Alledaagse dingen vermengen zich met taferelen waarvan je je afvraagt: is dit echt of horen ze bij Radmans verhaal? Een groepje rollators in de verte op de stoep en het witte tentje in de berm dat voor wegwerkzaamheden lijkt bestemd. Ja, de opblaaspoppen op twee daken en de kleurige petjes in de bomen, die zijn er duidelijk ingehangen… Dan brengt een ambulance met gillende sirene die beneden voorbij scheurt ons in weer een andere realiteit. In het reuzenrad zien en voelen we de wereld constant vanuit een ander perspectief. Er zijn veel verhalen voor wie wil horen en zien, zegt Radman. Iedereen heeft zo zijn eigen waarheid.
Voor we de intimiteit van de gondel verlaten, geeft Radman ons nog een positieve boodschap mee: wij zijn samen één. “Binnenin mij zit een andere jij. Ik en jij zijn samen wij. Wij en zij, ik en jij, wij samen, zij aan zij.”
De voorstelling in dit achttien meter hoge reuzenrad met tien gondels is geschikt voor alle leeftijden. De muziek komt uit de koker van het Vlaamse muziekcollectief The Colorist Orchestra. De Vlaamse acteur Jan Bijvoet leende zijn stem voor het verhaal van Radman, geschreven door auteur en illustrator Gerda Dendooven. Schippers&VanGucht en HZT werkten al eerder samen. In 2018 ging de coproductie Warnet in première op Theaterfestival Boulevard.
Na Eindhoven (Parktheater, t/m 6 september 2020) staat Radman nog op de stoep van Chassé Breda (11 t/m 13 september), Theaters Tilburg (18 t/m 20 september), De Kring Roosendaal (25 t/m 27 september), Het Speelhuis Helmond (2 t/m 4 oktober), Zuiderstrandtheater Den Haag (18 t/m 20 oktober) en Theater De Veste Delft (23 t/m 25 oktober). De kaartverkoop loopt via de theaters.
www.schippersenvangucht.com/radman
© Brabant Cultureel 2020