Noodkreet Guido Weijers: culturele sector mist ruimte voor creatieve oplossingen

Wel drommen bezoekers naar Ikea en de meubelboulevards, maar niet meer dan dertig mensen in een theater. Cabaretier Guido Weijers en zijn collega’s in de culturele sector kunnen er met hun pet niet bij. Reden voor Weijers om zich in een brief rechtstreeks tot de minister-president te richten. Er moet ruimte zijn voor creatieve oplossingen, maar die biedt het strikte coronambeleid niet.

door Emmanuel Naaijkens

Toen twee maanden geleden minister-president Rutte bekend maakte dat de samenleving op slot zou gaan, was voor cabaretier Guido Weijers (Boxmeer 1977) meteen duidelijk dat ook voor de evenementen- en theaterwereld de consequenties groot zouden zijn. Met wat mensen uit de sector stak hij de koppen bij elkaar om alternatieven te bedenken om voorstellingen en optredens toch op een of andere manier door te kunnen laten gaan. “We zijn een creatieve sector, dus wij denken aan creatieve oplossingen.”

Een van de ideeën die Weijers, woonachtig in Breda, en de zijnen hebben bedacht is een drive-in theater, waarbij de bezoekers in auto’s een optreden bijwonen. De bedenkers gingen ermee naar gemeenten maar vingen tot nu toe overal bot. “We zijn nu acht weken verder en weten nog steeds niet of we daar toestemming voor krijgen. Maar de McDonalds mag het wel, een drive-in. Dat is toch niet uit te leggen”, zegt Weijers. En dat steekt, want drommen mensen mogen wel naar Ikea en andere winkels, terwijl plannen voor muziek- en theatervoorstellingen onverbiddelijk worden afgewezen. “Zelfs als we aan alle veiligheidsmaatregelen voldoen en we gedetailleerde protocollen overleggen, krijgen we van ambtenaren toch een nee te horen omdat het om een samenkomst gaat. En dat mag niet volgens de regels, alsof al die bezoekers in winkels niet ook bij elkaar komen. Dat doet pijn.”

Dominostenen

Premier Rutte maakte dinsdag 19 mei 2020 op een persconferentie bekend dat vanaf 1 juni bioscopen, theaters en concertzalen maximaal dertig bezoekers mogen toelaten bij een voorstelling of optreden. Dat was al een kleine verruiming, want in het oorspronkelijke plan was dat aantal inclusief artiesten en personeel. Maar dat maximum van dertig, in combinatie bovendien met anderhalve meter afstand, biedt volgens Weijers geen soelaas.

“Het zijn net dominostenen die zover uit elkaar staan dat als ze omvallen ze elkaar niet raken”, zegt hij. “Voor een klein theater als Schattelijn in Geertruidenberg met honderd stoelen gaat dat misschien nog wel werken, maar bijvoorbeeld niet voor De Lievekamp in Oss met 650 stoelen, of het Chassé in Breda met 1420 stoelen… Met de opbrengst van de kaartjes kunnen zij bij wijze van spreken niet eens de verwarming betalen.”

Het idee van theater De Kattendans in Bergeijk om een vestzaktheater in te richten met dertig stoelen vindt Weijers sympathiek, maar voor een cabaretier geen oplossing. “Niet dat ik niet voor een klein publiek zou willen spelen. Met een try out ga ik altijd heel bewust naar kleine theaters waar ik ooit mijn carrière begonnen ben. Ik weet waar mijn wortels liggen en ik vind het ook belangrijk om die kleine theaters te steunen. Maar je moet het als cabaretier hebben van de interactie met je publiek. Een voorstelling beleef je samen, dan werkt een grap. Niet als er in een zaal dertig mensen verspreid zitten. Dat zijn dertig individuen, dertig eilandjes.”

Plexiglas

Waar hij wel wat in ziet is de oplossing die ze bedacht hebben bij Theater Markant in Uden. Met gebruikmaking van plexiglas schermen en een slimme verdeling van de bezoekers over de zaal, in combinatie met een reeks maatregelen om de veiligheid te garanderen, moet een bezetting van zeventig procent van de capaciteit mogelijk zijn. Dat maakt een min of meer rendabele exploitatie mogelijk. Maar ook dat plan krijgt onder de huidige regels geen groen licht. “Zodra het over 31 mensen of meer gaat houdt het op. Er wordt niet gekeken naar de specifieke omstandigheden.”

De cabaretier heeft er alle begrip voor dat je als overheid bij het uitbreken van een pandemie niet precies weet wat je wel en niet kunt toelaten, maar inmiddels is er zoveel ervaring en kennis opgedaan dat de overheid nu meer ruimte zou moeten geven voor niet-alledaagse oplossingen. Ook de Raad voor Cultuur dringt er deze week bij minister Van Ingelshoven (cultuur, D66) op aan om innovaties toe te laten, zodat de sector zich kan aanpassen aan de gewijzigde omstandigheden. Omdat er nog altijd weinig perspectief is, deed Weijers vorige week een brief, een noodkreet, op de post aan premier Rutte om hem ervan te overtuigen dat het dringend noodzakelijk is dat theaters de ruimte krijgen creatieve oplossingen toe te passen. De coronamaatrdegelen zijn nu te strikt voor de culturele sector.

Geachte minister-president, beste Mark, De afgelopen tijd richtte je regelmatig het woord tot ons. Met deze brief richt ik nu het woord tot jou. Namens heel theaterminnend Nederland.

Weijers wil nog niet veel kwijt over andere ideeën zoals het drive-in theater. Hij wil er eerst Rutte over spreken. Een voorbeeld wil hij wel geven van een theater in Arnhem. Voor een bepaalde voorstelling komen driehonderd kaartjes beschikbaar, en van de kopers mogen er honderd in de zaal zitten. De andere tweehonderd volgen de voorstelling via een exclusieve live stream thuis op de bank. Bovendien geeft dat kaartje recht om de voorstelling bij te wonen als de theaters weer helemaal opengaan. In dit plan wordt er vanuit gegaan dat het maximale aantal van dertig bezoekers vanaf 1 juli wordt opgeschaald naar honderd.

Zorgen

De cabaretier en zijn collega’s maken zich grote zorgen over de gevolgen van een aanhoudende lockdown voor de theaterwereld. De kans dat er theaters, vaak alleen gesubsidieerd door een gemeente, omvallen achten ze reëel. En een vermindering van het aantal podia betekent ook dat er minder speelmogelijkheden zijn, wat vooral kleinere producties zal raken. En het nieuws dat onder invloed van Forum voor Democratie de provincie Noord-Brabant stevig het mes gaat zetten in de uitgaven voor cultuur, stemt Weijers ook niet vrolijk.

Het ministerie van Algemene Zaken heeft nog niet gereageerd op een verzoek van Brabant Cultureel om een reactie van premier Rutte op de open brief van Weijers.

Lees hier de brief van Guido Weijers

Animatie oplossing Theater Markant in Uden

© Brabant Cultureel 2020