Zoals voorzien heeft het debat in Provinciale Staten over het nieuwe bestuursakkoord weinig helderheid verschaft. Het protest tegen de bezuinigingen op cultuur had, althans nu, geen effect. De coalitie deed aan het eind van een urenlang debat wel een symbolische handreiking. De gedeputeerde gaat toch cultuur in de titel voeren. En vrije tijd en sport.
Door Emmanuel Naaijkens
Op de livestream-beelden op Facebook zag het protest er indrukwekkend uit. Een grote berg theatermeubilair gedeponeerd voor het provinciehuis, als symbool voor de afbraak van de cultuursector. Hoewel misschien niet zo bedoeld, verbeelden het meubilair in twee opzichten hoe de cultuur in de knel zit. Enerzijds door de sluipmoordenaar die corona heet, en anderzijds door een aangekondigde bezuiniging op de provinciale subsidies.
Maar de theaterstoelen hadden niet het beoogde effect, althans op de coalitie van CDA, VVD, Forum voor Democratie en Lokaal Brabant die de komende drie jaar de provincie Noord-Brabant gaat besturen. De betrokken fractievoorzitters gaven nauwelijks een krimp, ondanks een spervuur van vragen van de linkse oppositie. De rechtse oppositie in de persoon van Alexander van Hattem van de PVV, was ook kritisch, maar vooral omdat de bezuiniging op cultuur, ‘een linkse hobby’, niet ver genoeg gaat.
De enige toegeving van de coalitie kwam, na herhaald verzoek vanuit de linkse oppositie, 50Plus en ChristenUnie/SGP, om ‘cultuur’ toch aan de titel van nieuwe gedeputeerde Wil van Pinxteren toe te voegen. Weliswaar een symbolisch gebaar erkende statenlid Vreugdenhil (CU/SGP), maar het geeft uitdrukking aan het belang van cultuur: “Het is de ziel van de samenleving”.
VVD-fractievoorzitter Suzanne Ottens-Bruijen ging uiteindelijk overstag als ‘vrije tijd’ en ‘sport’ eveneens benoemd zouden worden.
Bezuinigingsmes
De kaarten waren inhoudelijk al voor aanvang van het debat al geschud, en dat betekent dat de strijd voor het behoud van de cultuur een lange adem vergt. Wat het debat in de staten ook niet gebracht heeft is helderheid over de omvang van de bezuinigingen, en het tijdstip waarop het bezuinigingsmes zijn werk gaat doen. Is het al deze bestuursperiode (tot 2023) zoals SP-statenlid, en oud-gedeputeerde voor cultuur, Henri Swinkels opmerkte. Of worden de besparingen pas na 2023 zichtbaar, als een nieuwe bestuursperiode aanbreekt. En gaat het dan om zeven miljoen euro, zoals de sector zelf berekend heeft, of is het minder. Het antwoord kwam er niet tijdens het debat.
De coalitie beloofde daarna wel dat in de begroting voor Vrije Tijd alle uitgaven, dus ook voor cultuur, worden uitgesplitst, zodat duidelijk is waar de discussie over gaat.
In het debat viel vaak de term ‘draagvlak’. Besluiten moeten gedragen worden door de bevolking, vindt de nieuwe coalitie. De linkse oppositie vond dat niet geloofwaardig, omdat bij de voorbereiding niet is gesproken met de ‘stakeholders’ in de cultuursector. Maar voor CDA-fractievoorzitter Ankie de Hoon zijn dat ook niet de vertegenwoordigers van de culturele sector. Subsidies zijn er in de eerste plaats voor de cultuurmakers, niet voor organisaties met veel overhead, is haar stelling. En daarmee gaf De Hoon ook een inkijkje over de koerswijziging in het nieuwe cultuurbeleid: het is bedoeld voor de Gewone Brabander.
Correctie: In een eerdere versie werd in de portefeuille van gedeputeerde Van Pinxteren ook ‘veiligheid’ genoemd als taak. Dat was aanvankelijk ook aangekondigd, maar is bij de definitieve taakverdeling verdwenen. Officieel is Van Pinxteren gedeputeerde voor vrije tijd, cultuur en sport.
Foto boven: Hoewel was opgeroepen om, vanwege het coronavirus, niet te gaan demonstreren bij het provinciehuis, waren er toch mensen met spandoeken.
Lees meer in het dossier corona en bezuinigingen
Philharmonie zuidnederland
In het debat werd één culturele instelling met naam genoemd, philharmonie zuidnederland. Dat ontvangt jaarlijks anderhalf miljoen euro subsidie van de provincie, maar blijft dat ook in de toekomst? De linkse oppositie attaqueerde met name het CDA. Die partij heeft zich vijf jaar geleden hard verzet tegen een verlaging van de subsidie van twee miljoen naar anderhalf miljoen. Omdat het orkest ook geld van het rijk krijgt, moet voor 1 juni de zekerheid worden gegeven dat die anderhalf miljoen de komende jaren is veiliggesteld. Die duidelijkheid kwam er nog niet. Een motie die dat moest bewerkstelligen werd verworpen.
(c) Brabant Cultureel 2020