Elke Brabander, elke Nederlander en elke niet-Nederlander, ook als hij de Nederlandse taal niet machtig is, heeft in de media kunnen vernemen dat Noord-Brabant -dat wil zeggen de coalitiepartijen VVD, CDA, Forum voor Democratie en Lokaal Brabant -, de subsidies voor Kunst en Cultuur wil afbouwen. Deze sector moet jaarlijks 7 miljoen euro inleveren.
‘De boeren zijn de winnaars, cultuur en natuur de grote verliezers in het Brabantse bestuursakkoord,’ berichtte de Volkskrant afgelopen week.
Indien er aan cultuur en kunst in Noord-Brabant momenteel bovenmatig veel zou worden uitgegeven, zou enig begrip voor dit beleid kunnen worden opgebracht. Maar dat is niet zo. Cultuur en kunst lijden al jaren onder harde en disproportionele bezuinigingen. In de bezuinigingsronde van 2012 en 2013 werden cultuur en kunst in Noord-Brabant al hard getroffen, harder dan in alle andere Nederlandse provincies. Het dagblad Trouw meldde in 2012: ‘De provincie Noord-Brabant legt zijn kunstenaars en bibliotheken per 2012 een bezuiniging op van ruim 15 miljoen. Het plan is daar dat in 2015 nog maar een derde van het cultuurbudget van 2010 wordt uitgegeven.’
Baudet
Baudet kwalificeerde gesubsidieerde kunst als volksvijandig. Dat is een houding en een terminologie die in het verleden in totalitaire staten werd gebezigd. Waar culturele ondernemers, kunstenaars en liefhebbers van kunst en cultuur met Baudet aan toe zijn, is duidelijk. De VVD liet zich bij de bezuinigingen van acht jaar geleden niet onbetuigd. Halbe Zijlstra die de eer had de Russische president Poetin in zijn datsja in Rusland op te zoeken, nam met met verve de taak van beul op zich. We mogen ervan uitgaan dat de opvattingen van de VVD over gesubsidieerde kunst en kunst in het algemeen niet veel van die van Baudet verschillen. En dan het CDA. Deze partij zegt dat zij zich bij haar beleid laat inspireren door het woord Gods en dat de mens de Aarde moet beheren als een goede rentmeester.
En dan het CDA. Deze partij zegt dat zij zich bij haar beleid laat inspireren door het woord Gods en dat de mens de Aarde moet beheren als een goede rentmeester.
Van dit uitgangspunt in politiek beleid is bij het CDA in Noord-Brabant al heel lang geen sprake meer. De partij staat achter de boeren die niets met cultuur hebben en natuur als vijandig zien.
In het verleden heeft voormalig staatssecretaris Henk Bleker bewezen hoe het CDA tegenover natuur staat en een schade aangericht die nog lang niet hersteld is. Cultuur en natuur, in christelijke ogen vallen die onder dezelfde noemer: bestrijden tot ze zijn uitgeroeid. De schrijver Tommy Wieringa verwoordde dat voor zover het Noord-Brabant betreft als volgt: ‘De Hunnen van de Farmers Defence Force hebben het bestuursakkoord gedicteerd; CDA, VVD, FVD en Lokaal Brabant voeren het uit. Zowel op het land als in de cultuur: Roundup, zover het oog reikt. In Brabant is te zien wat Nederland te wachten staat.’
Dan blijft nog Lokaal Brabant. Aan de gedeputeerde die door die partij geleverd wordt, is de post van vrije tijd toevertouwd. Vrije tijd? Ja, daaronder vallen voortaan cultuur en kunst. Kunt u het zich voorstellen? De man die altijd trots meemarcheerde als de lokale harmonie een serenade bracht aan een plaatselijke honderdjarige en in de jury zat voor vliegerwedstrijden, mag nu het beleid voor kunst en cultuur bepalen.
Een jaar of vijftien geleden werd ik samen met een jonge, talentvolle kunstenares geïnterviewd door een tijdschrift. Op de vraag wat ze ging doen, ze was net afgestudeerd, zei ze: ‘Verhuizen.’ ‘Verhuizen?’ ‘Ja, weg uit Brabant. Hier krijgen talenten geen kans. Hier wordt niets opgebouwd.’
Veestapel
Zelf had ik de hoop dat Noord-Brabant groeide. En ja, de veestapel groeit en de verloedering en vernietiging nemen toe. Dankzij VVD en CDA. Maar ik hoopte dat ook de cultuur en de kunsten zouden bloeien, zoals Brainport Eindhoven bloeit en zoals de sport in Noord-Brabant bloeit en bloeide en Brabantse sporters bij de Olympische Spelen bijna de helft van de gouden medailles binnenhaalden die Nederland won. Maar het andere blijkt moeilijk samen te gaan: Brabant en cultuur en kunst.
Ik kan alleen zeggen: cultureel ondernemer, kunstenaar, liefhebber van kunst en cultuur, alle anderen die een band voelen met cultuur en kunst, laat het er niet bij zitten! Farmers Defence Force blokkeerde het provinciehuis. Jullie gaan het bezetten. Jullie veroveren het gebouw en de hoofden van degenen die daar werken en houden ze bezet tot cultuur en kunst weer gerespecteerd en gewaardeerd worden. Kunst is machtiger dan een leger tractoren. Bewijs dat!
Jasper Mikkers (Tilburg)