GrensGeluiden herhaalt documentaire over schrijfster Carl Friedman

Het culturele radioprogramma GrensGeluiden herhaalt zondag een documentaire over de onlangs overleden schrijfster Carl Friedman. René Oomen maakte deze documentaire in 1992, na de verschijning van de succesvolle debuutnovelle Tralievader en bevat onder meer door Friedman voorgelezen fragmenten. 

De schrijfster werd op 21 april 1952 in een katholiek gezin geboren in Eindhoven onder de naam Carolina Klop. Na de middelbare school volgde zij een opleiding tot vertaler. Haar vader werkte als corrector bij Dagblad De Stem in Breda en had tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp gezeten. 
De gruwelen van die oorlog werden een leidend thema in het kleine oeuvre van Friedman, en dan in het bijzonder het lot van de joodse bevolking.

Tralievader beschrijft vanuit het perspectief van een jong meisje de impact op het gezinsleven van een joodse vader die is teruggekeerd uit een concentratiekamp. Friedman doet dat in een ingetogen, sobere stijl en is om die reden wel vergeleken met de joodse schrijfster Marga Minco (Breda 1920), wier debuut Het bittere kruid uitgroeide tot een klassieker in de oorlogsliteratuur.

De roman ‘Twee koffers vol’ verscheen in april 1993 bij uitgeverij G.A. van Oorschot en beleefde vele herdrukken. In 1998 is het boek door acteur en regisseur Jeroen Krabbé verfilmd onder de titel ‘Left Luggage’.

Haar tweede boek Twee Koffers Vol (1993) gaat over een orthodox joods gezin in Antwerpen dat na de oorlog probeert zo goed en zo kwaad als mogelijk de draad weer op te pakken. Dit boek is beschreven vanuit de oppas in het gezin, de filosofiestudente Chaja. Jeroen Krabbé maakte in 1998 op basis van het verhaal de film Left Luggage.

Carl Friedman was ook actief als columniste bij Trouw en later bij Vrij Nederland, waarin zij onder meer fel van leer trok tegen discriminatie en antisemitisme. Omdat ze zowel in haar boeken als in haar columns het jodendom belichtte, gingen critici en lezers ervan uit dat ze zelf ook van joodse afkomst was. Deze veronderstelling heeft zij nooit tegengesproken. In 2005 werd in HP/De Tijd onthuld dat ze niet van joodse komaf was. Ze heeft daar niet publiekelijk op willen reageren. Als gevolg van de ophef legde zij lange tijd haar pen neer. In 2013 maakte ze nog wel een bloemlezing van de mooiste Russische dierenverhalen. Carl Friedman overleed, 67 jaar oud, op 27 maart 2020 in haar woonplaats Amsterdam. (en)

De uitzending van GrensGeluiden is op zondag 5 april van 11 tot 12 uur. Op www.grensgeluiden.nl meer over het programma.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *