Brabant Cultureel zet dit najaar in een serie de schijnwerper op kleine en middelgrote theaters in Noord-Brabant. Ze staan wat in de schaduw van de theaters in de grote steden, maar zijn in hun eigen gemeente of regio het hart van het (sociaal-) culturele leven. Vandaag deel 8, Cultureel Centrum Elckerlyc in Hilvarenbeek. Een gesprek met algemeen directeur Hans van der Sanden.
door JACE van de Ven
Sinds de eerste helft van de vorige eeuw kent Hilvarenbeek een Elckerlyc, aanvankelijk een parochiehuis met eenvoudige toneelfaciliteiten, sinds vier jaar een door Bedaux de Brouwer Architecten ontworpen Cultureel Centrum met een theater, een bibliotheek, een muziekschool, appartementen en een publieksruimte. De uit Oisterwijk afkomstige Hans van der Sanden (57) is er algemeen manager: “Ik heb het geluk te werken in een van de cultureelste dorpen van Brabant”, is zijn overtuiging.
Van der Sanden: “Toen het nieuwe Elckerlyc er moest komen, is daar lang over gesproken en nagedacht. Er waren voorstanders en sceptici, maar toen de prachtige nieuwbouw er eenmaal stond, reageerden de sceptici positief: nu het er dan toch gekomen is, gaan we ervan gebruik maken ook. Daardoor, en nog door vele factoren meer, is er in dit pand een ziel gekomen”.
Ziel
“Een gebouw neerzetten kan iedereen, maar een ziel erin krijgen, dat doen de mensen, de bezoekers en de medewerkers. Je weet dat cultuur geld kost, daarom moet je een draagvlak hebben bij die mensen die dat geld op moeten brengen en met hen participeren. Dat lukt prima. Er is in dit pand bijvoorbeeld geen expositie of hij is door Hilvarenbekenaren speciaal voor Elckerlyc gemaakt. Hilvarenbeek is een wij-dorp, een samen-dorp. Moeten er onder een of ander evenement de schouders gezet worden, dan levert één telefoontje makkelijk 25 vrijwilligers op”.
Hans van der Sanden is van oorsprong commercieel horecaondernemer. “Je moet ervoor zorgen dat de gasten zich thuis voelen”, is zijn devies. “Ik heb hier gesolliciteerd omdat ik ook culturele interesses heb en alle medewerkers selecteer ik op dezelfde kwaliteiten, niet op diploma’s maar op dienstbaarheid en culturele interesse”.
“Voor wat er in Elckerlyc kan plaatsvinden, hanteren we een lage drempel, we luisteren naar iedereen die een plan heeft en kijken dan of dat mogelijk is, zonder vooraf hindernissen te plaatsen. Het doorgaan van iets gaat bijna altijd over geld, maar op een eerste gesprek praten we daar niet over, dan komt alleen het idee aan de orde. Als een goed plan moeilijk financieel rond te krijgen is, zoeken we bijvoorbeeld naar een datum dat de zaal toch leeg staat. Die hoeft dan niet per se geld te kosten. Van juni tot en met september is er geen regulier programma, dan bijvoorbeeld heb je de kans iets anders te doen”.
Hartelijkheid
“We programmeren nogal wat eigen Hilvarenbeekse producties, maar de meeste landelijk bekende artiesten die hier optreden, staan ook in andere theaters. Dus moeten we proberen het publiek naar ons te trekken door extra sfeer te creëren, zodat de mensen de omweg naar Elckerlyc de moeite waard vinden. Je gaat ook niet alleen eten in een restaurant om het menu, maar ook om de sfeer en de hartelijkheid waarmee je ontvangen wordt. We proberen onze gasten te verwennen”.
“Cultuur kost geld en dat levert wel eens kritiek op, daarom zijn we zo transparant mogelijk wat het geld betreft, maar ook waarom we iets geprogrammeerd hebben. We hebben een programmacommissie van vier personen, dat zijn twee mensen uit het dorp, een zzp’r marketing/communicatie, en ik. Er is een filmcommissie van zes personen die tien films per jaar programmeert. Daarnaast komen er verschillende programma’s voort uit het dorp zelf, zoals de Bikse Talkshow met twee keer per seizoen een discussieprogramma rond een actueel onderwerp, er is een Hilver Jazz Festival, een PROMS concert van de Koninklijke Harmonie Concordia en een jaarlijks koffieconcert van Hilvarenbeeks eigen KlarinetNensemble. En uiteraard zijn er hier plaatselijke carnavals- en theateractiviteiten, we hebben te maken met een dorp met een stevige culturele traditie van meer dan vijftig jaar. De jeugd is daarin opgegroeid”.
Vrijwilligers
De verhouding amateur/professioneel in Cultureel Centrum Elckerlyc is volgens Hans van der Sanden 50/50. “We ontvangen subsidie voor het gebouw en subsidie voor huisvesting. De twaalf parttime-horeca medewerkers worden betaald vanuit de horeca-inkomsten. We hebben een uitstekende relatie met onze partner, de Gemeenteraad!”.
“De stichting Elckerlyc kent een onbezoldigd bestuur en 3 medewerkers. Het bestuur verantwoordt het door haar gevoerde beleid en beheer aan gemeente Hilvarenbeek. Daarnaast zijn er ongeveer 30 enthousiaste, creatieve en gastvrije vrijwilligers actief als gastvrouw of -heer, in de programmacommissie, op het gebied van PR, in de techniek en in het bestuur”.
Elckerlyc geeft onderdak aan onder andere de KBO (senioren), de Werckwinckel (amateurkunst), Muziek Dans Theater Collectief Hilvarenbeek en de Bibliotheek. Het cultureel centrum beschikt over diverse representatieve vergaderzalen. Naast de Rabotheaterzaal (260 zitplaatsen op tribune) en de Ensemblezaal (70 zitplaatsen) zijn er kleinere zalen voor maximaal 12 personen.
“Bij theater- en muziekoptredens hebben we een bezettingsgraad van tussen de 70 en 90 procent”, zegt Van der Sanden. “Het draait hier goed. Het gaat om de ontmoeting, om de mensen”.
www.cultureelcentrumelckerlyc.nl
Eem greep uit het programma van dit seizoen in Elckerlyc
CABARET
Soundos
Karin Bruers
Steven Brunswijk
De Fransse Eijkel
Piepschuim
ENTERTAINEMENT
Timon Krause
RUMAG.
Erik Krikke en 7even Bridges
Theater van de Klucht
Omdenken
MUZIEK
Queen Tribute
Karin Bloemen
Marlijn Weerdenburg
Gerard van Maasakkers
Hilverjazz Festival
LOKAAL
Maet Hout Staet
Rauwkost
KlarinetNsemble
Bikse Talkshow
Promsconcert
Beekse Opera
© Brabant Cultureel 2019