De militaire Operatie Market Garden in 1944 was een van de grootste militaire operaties tijdens de Tweede Wereldoorlog. In het kader van de herdenking van Market Garden geeft de Koninklijke Nederlandse munt speciale herderkingsmunten uit. Het ontwerp is van de hand van Tim Breukers (Breda 1985), die zijn eerste kunstopleiding volgde aan de Fontys Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg.
Breukers liet zich inspireren door de geborduurde badges en emblemen die de militairen op hun uniform droegen. Hij ging dan ook aan de slag met textiel en een borduurmachine, materiaal dat hij net zoals in zijn andere werk – vaak keramisch – een eigen stem kan geven. Het gedrag van het materiaal leidt tot vormen die niet altijd gepland zijn, maar die wel onderdeel van het geheel worden. Dat gebeurt ook bij borduurwerk waarbij zowel de draad als de dragende stof tijdens het borduren zelf ‘werken’. De textuur en het driedimensionale aspect van het borduurwerk zijn op de munten goed herkenbaar en maken deze tot bijzondere ‘badges’. Op de keerzijde van de munt staat de tekst MARKET GARDEN tussen een parachute en ‘de’ brug. De kop van de koning op de voorzijde is ook geborduurd.
De speciale munten die de Koninklijke Nederlandse Munt uitgeeft zijn een gouden tientje, dat slechts in een beperkte oplage van duizend stuks is geslagen, en vijf-euromunten die in een oplage van 60.000 stuks in omloop worden gebracht. Hoewel het vijfje in Nederland een geldig betaalmiddel is, mag worden verwacht dat ook deze munten vooral als verzamelobject zullen worden gekocht.
De naam Market Garden is ontleend aan het doel van deze militaire operatie. De troepen zouden snel over land (Garden) en door middel van luchtlandingen (Market) doorstoten over de Rijn en vervolgens oprukken naar het Ruhrgebied en naar Berlijn. Essentieel was om de Nederlandse bruggen over de Maas, de Waal en de Rijn – die laatste bij Arnhem – intact in handen te krijgen, wat uiteindelijk na zware strijd niet lukte. Market Garden geldt daarmee ook als een pijnlijke mislukking met enorm veel slachtoffers, zowel militairen als burgers, en grote materiële schade. Wel luidde deze operatie de bevrijding in van Noord-Brabant.
Tim Breukers is geboren in Breda en groeide op in Tilburg. Hij begon zijn kunstopleiding aan de Fonty Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg en studeerde verder aan De Nieuwe Academie in Den Haag en de Rijksacademie in Amsterdam. Hij werkt met zeer verschillende materialen, waaronder ook porselein waarvan hij de fijne kneepjes leerde beheersen als ‘artist in residence’ aan het Sichuan Fine Arts Institute in Chongqing (2009). In 2011 was hij ‘artist in residence’ bij het Europees Keramisch Werkcentrum in ’s-Hertogenbosch. Hij woont en werkt in Amsterdam. (lt)
© Brabant Cultureel 2019