DichterBijWaalwijk wil poëzie dicht bij de mensen brengen. Dat lijkt aardig te lukken, met dichtersbijeenkomsten die voor iedereen toegankelijk zijn, een tweejaarlijkse gedichtenwedstrijd en een poëzieroute die zich door de gemeente Waalwijk slingert. Esther Verschure, zelf dichter en sinds kort bestuurslid, is enthousiast: “Waalwijk wordt er mooier van.”
door Corien Ligtenberg
Aan de Hooisteeg in Waalwijk, met zicht op de Sint-Jan, staat een fraai Cortenstalen blad met daarop een gedicht van Hans Branderhorst over die kerk. Het paneel vormt onderdeel van de poëzieroute die in het leven is geroepen door stichting DichterBijWaalwijk. Langs deze route, die loopt vanuit de kernen Sprang-Capelle, Waspik en Waalwijk, staan nu elf gedichten. Dit jaar komen daar nog elf gedichten bij. Het streven is om uiteindelijk in tien jaar tijd op zo’n vijftig gedichten uit te komen.
De stichting DichterBijWaalwijk bestaat sinds december 2016. Het is een initiatief van de dichters Marian Mahieu-Stokwielder en Thieu Mertens die vonden dat er in de gemeente Waalwijk wel iets meer mocht gebeuren op dichtgebied. Het idee was om dichters bij elkaar te brengen en een te podium bieden en om mensen zo breed mogelijk bij DichterBijWaalwijk te betrekken. Marians echtgenoot, Jozef Mahieu, zelf geen dichter maar beeldhouwer, schreef het projectplan voor de stichting en is inmiddels voorzitter. Hij zegt daarover: “DichterBijWaalwijk had behoefte aan wat structuur. Het projectplan is met de bibliotheek verder ontwikkeld. Ik ben bij de club blijven hangen.” De samenwerking tussen DichterBijWaalwijk en de Openbare Bibliotheek in de persoon van Rianne de Bie is belangrijk. Mahieu: “De bibliotheek is laagdrempelig, een plek waar iedereen terecht kan. We zijn hier altijd welkom.”
De wens bij de oprichting van DichterBijWaalwijk was om een gedichtenwedstrijd te houden en vervolgens een poëzieroute aan te leggen. De eerste wedstrijd trok maar liefst vijfenveertig deelnemers. De finale, in maart 2017 in Theater De Leest, leverde de eerste elf gedichten voor de poëzieroute op. Die zijn van de tien finalisten en de publiekswinnaar, gekozen uit de gedichten die de finale niet hadden gehaald.
Mahieu: “Dat was het begin. Sindsdien komt DichterBijWaalwijk elk kwartaal samen. De bijeenkomsten zijn openbaar en hebben elk een eigen thema. Meestal komen er zo’n twintig tot vijfentwintig belangstellenden. Iedereen mag meedoen. Doel van de bijeenkomsten is om je verder te brengen. Degenen die voordragen, geven ook een inleiding op hun gedicht zodat je als lezer weet je wat erachter schuilt.”
Onlangs, op 15 juni 2019, kwam in de bibliotheek weer een groep van ongeveer twintig dichters bij elkaar. Het thema die dag was Oude en Nieuwe Tonge. Na elke bijeenkomst worden de gedichten die zijn geschreven gebundeld. Er zijn zo inmiddels zes bundels gemaakt en er staan zo’n zestig dichters in het bestand.
Tussen de bijeenkomsten door kunnen de dichters elkaar online treffen; DichterBijWaalwijk wordt steeds digitaler, met een eigen Instagramaccount en Facebookpagina. Sinds kort is het mogelijk om in de Facebookgroep gedichten te posten en daar desgewenst opbouwende feedback op te krijgen.
De dichtersclub treedt ook op tijdens evenementen, bijvoorbeeld op 25 augustus 2019 tijdens de Uitmarkt Waalwijk. Daarbij werkt DichterBijWaalwijk samen met de bieb. Esther Verschure: “We gaan kindergedichten schrijven en zo de kinderen met poëzie in aanraking laten komen.” DichterBijWaalwijk zet zich ook in om poëzie op basisscholen te promoten, bijvoorbeeld tijdens de Nationale Poëzieweek. Verschure: “Het is leuk om kinderen ermee bezig te laten zijn.”
Eind oktober staan de dichters op het podium tijdens de manifestatie Voor het voetlicht. Eerder al zetten een aantal Waalwijkse muzikanten gedichten uit de groep op muziek. Zij traden op tijdens beide finales en de voorrondes van de eerste wedstrijd. Inmiddels werkt DichterBijWaalwijk geregeld samen met de muzikanten, zoals bijvoorbeeld tijdens de Gedichtenwedstrijd.
DichterBijWaalwijk krijgt geen subsidie en heeft haar sponsoren hard nodig om de diverse activiteiten te bekostigen. Daarvoor wordt samengewerkt met het lokale bedrijfsleven. Sommige sponsors dragen financieel bij, andere leveren in natura, zoals bijvoorbeeld de borden van Cortenstaal en de platen waarop de gedichten zijn geprint. En ook de betonelementen die in de drie woonplaatsen het begin van de poëzieroute markeren. Mahieu: “Dankzij de sponsoren konden we de hele eerste fase van de route maken. Nu richten we ons op de volgende ronde. Het geeft echt een boost als het aanslaat.”
De tweede editie van de Gedichtenwedstrijd van DichterBijWaalwijk was in maart van dit jaar, met als thema Een plek om te blijven. Mahieu: “Bij de tweede editie van de wedstrijd was de helft van de deelnemers nieuw. We waren blij verrast!” De juryprijs ging naar Froukje de Vos voor haar gedicht De Muze.
DE MUZE
De Muze
Ergens verloor zij iets
wat dierbaar was, ergens
ze zocht en zocht
en vergat
totdat zij het ruisen hoorde
het ruisen van de bomen, dichtbegroeid,
het water van het wiel, dat zich langzaam
opent en weerspiegelt
ze riep en riep: “vertel mij wie ik ben”
aarzelend, zachtjes
en de geur van hout bracht beelden mee
strooide woorden in een vergeten wereld
glinsterend, laag voor laag, grenzeloos
op alle uren van de tijd
Tijdens de tweede Gedichtenwedstrijd deed ook Esther Verschure mee. Verschure: “Jozef had eerder gedichten van mij gelezen op internet en heeft mij toen aangespoord om werk in te sturen. Ik twijfelde, want ik dichtte op ‘huiselijk’ niveau. Maar poëzie heeft me altijd wel geraakt en ik vond het heel leuk om mee te doen.” Tot haar verrassing kreeg ze de publieksprijs voor haar gedicht Alles of Niets.
ALLES OF NIETS
Alles of Niets
Als je zou moeten kiezen
Tussen Alles
of Niets
Dan kies je toch voor Alles?
Of….
Niets?
Niets is de leegte
Het niet aanwezig zijn van iets
Een gapend gat
Niet merk- of voelbaar
Maar een gat
Is dat wel Niets?
Misschien is het een mooie ruimte
Waar je zorgeloos in neer daalt
Waar gedachten mogen nietsen
Terwijl de tijd je stiekem in haalt
Zit in die Niets
juist niet Alles?
Het stille punt waar in
Je veilig zou willen blijven
Of op zijn minst,
verschuilen,
misschien.
Verschure was zo enthousiast over DichterBijWaalwijk dat zij inmiddels tot het bestuur is toegetreden. Het bestuur komt elke drie weken bij elkaar en heeft ook tussendoor vaak contact. Mahieu: “De ideeën blijven opborrelen.”
© Brabant Cultureel 2019