Dichter en tekenaar Bas Geeraets verkeert in de greep van vogels. Die tekent hij bij voorkeur, nauwkeurig met pen en inkt op geduldig papier. Zijn gedichten sluiten daar soms direct bij aan, bevatten ook wel eens losse verwijzingen of lijken helemaal niet over vogels te gaan. Dat maakt niet uit, want ze zijn goed. Een mooi debuut van Geeraets als dichter-tekenaar.
door Lauran Toorians
Een vogelaar ben ik niet, maar vogels zijn om meerdere redenen fascinerende wezens. Die fascinatie deel ik blijkbaar met velen, want ‘vogelen’ is in en ook in de kunsten zijn vogels tegenwoordig volop aanwezig, opgezet, als inspiratiebron of rechtstreeks als onderwerp. Dat laatste is ook het geval bij Bas Geeraets die zijn dichterschap combineert met het maken van tekeningen en nu met dit dubbeltalent debuteert met vogels.
Geeraets (’s-Hertogenbosch 1979) groeide op in Vught en werd in 2012 de eerste stadsdichter van de gemeente Veghel. Hij was toen al actief als freelance tekstschrijver en dichter en won een dichtwedstrijd in het kader van het Slokdarmfestival. Tegenwoordig woont en werkt hij in Nijmegen. Als dichter en schrijver is hij een actief twitteraar via @AtelierGeeraets. Na de middelbare school begon hij aan de lerarenopleiding Nederlands in Utrecht van waaruit hij overstapte naar de Academie Voor Beeldende Kunst St. Joost in Breda. Daar studeerde hij in 2005 af als beeldend kunstenaar die zich vooral toelegde op tekenen, ‘analoog tekenen’ om precies te zijn, dus met potlood en pen op papier. Vogels vormen zijn geliefde onderwerp en voor wie het nog niet weet: twitteren betekent ‘tjilpen’.
Vaardigheden
In de bundel Met inkt uit de veren combineert hij beide vaardigheden voor het eerst op grotere schaal. Op elke dubbelpagina staat links een gedicht en rechts een tekening van een vogel. De tekeningen zijn nauwkeurig, alsof ze uit een biologieboek komen. Zij getuigen zowel van liefde voor vogels als van ambachtelijk vakmanschap dat in de beeldende kunsten weer helemaal terug lijkt te zijn. Toch blijven het in dit geval heel erg illustraties en een expositie met alleen deze tekeningen zou mij niet lang weten te boeien. Maar ik ben dan ook geen vogelaar. De vogels op de tekeningen hebben ook geen naam, dus vaak weet ik niet meer dan dat ik een vogel zie. Dat vind ik dan weer jammer.
Soms verwijzen de gedichten op de tegenoverliggende pagina’s rechtstreeks naar de vogel ernaast, zoals bij het voorlaatste gedicht Mus (maar die vogel kende ik al). Mooi gedicht, dat wel, en dat geldt voor de meeste gedichten in de bundel. Het treffendst is het kortste gedicht, IJsvogel, met daarnaast een getekende ijsvogel:
Flitsen
en dan eeuwen wachten
tot ik je weer tref
Andere gedichten verwijzen slechts zijdelings naar een vogel, of helemaal niet. Het zijn wel allemaal treffende gedichten, zonder clichés en nodeloze uitwijdingen. Ze roepen een verrassend beeld op of zetten aan tot mijmeren of uit het raam staren. Dat doet de dichter ook meermaals, onder meer vanuit de trein. En waarom vogels? Die vraag stelt hij zichzelf in het titelgedicht van de bundel: Met inkt uit de veren
Waarom teken jij vogeltjes? vroeg het kind
Ik overzag mijn lijst, overwoog mijn woorden:
Er zijn er meer dan een leven vol tekenen;
Graag wil ik een vogel zijn zodat ik hoog en hoger hoogtevrees verlies;
Ik zet graag talloze streepjes.
Alles bezijden de waarheid.
In de ochtend de lokroep al
vogels in mijn volle kooi
als ze te lang bij me zijn
vrees ik de gekte.
Op de tekening daarnaast een uil – een steenuil, vermoed ik – met een dode muis in zijn klauw. Gevangen door de vogel. Gefascineerd.
‘Met inkt uit de veren’
door Bas Geeraets
Tekeningen en gedichten.
Groningen: Palmslag 2019, 124 pp.,
ISBN 978-94-930-5914-6, hb., € 19,95.
Uitgeverij Palmslag ‘Met inkt uit de veren’
© Brabant Cultureel 2019