‘One’ is de titel van een dubbel-elpee (plus cd) van de groep Private Time Machine, die gezien mag worden als een overzicht van de stand van zaken van de Tilburgse contrabassist/componist Eric van der Westen. De muzikale stand van zaken wel te verstaan. Want in dit ingenieuze product vloeien alle invloeden die Eric van der Westen onderging om een groot musicus te worden, organisch samen.
door Rinus van der Heijden
Toen Eric van der Westen in de tweede helft van de jaren tachtig deel ging uitmaken van het Paul van Kemenade Quintet betekende dat het begin van een opmerkelijke carrière. Niet dat hij pas vanaf dat moment zijn eigen muzikale pad volgde; dat deed hij al toen hij als puber een eigen new-waveband had en nadien een conservatoriumstudie volgde. Maar bij Van Kemenade ontwaakte ook de avonturier Van der Westen. Hij richtte zijn eigen groep Quadrant op en ontpopte zich daarin voor het eerst als een serieuze componist. En in de jaren negentig ging hij als een van de eerste Nederlandse jazzmusici op ontdekkingstocht in Zuid-Afrika.
Alle kanten
Nadien schoot zijn – zelfgekozen – carrière alle kanten op. Hij ging zich met zijn groep A Traveller’s Tale bezighouden met blues en andere vormen van volksmuziek, ging een samenwerkingsverband aan met Martin Fondse om in modern gecomponeerde muziek harmonie en melodie te waarborgen en gleed verder de wereldmuziek in met zijn EW’s Secret Life Ensemble. Bovendien vertoefde hij grote delen van de jaren tussen 2010 en 2017 in Turkije als vaste contrabassist van zangeres Sezen Aksu.
En dan is er sinds 2015 Private Time Machine, waarin Eric van der Westen ‘riff oriented groove music’ onderzoekt, ‘gewapend’ met vooral een basgitaar. Begonnen als een trio liet de initiatiefnemer in de loop van de tijd musici toe die nauw aansloten bij zijn muzikale bagage: bij groove muziek, jazz, soul, eigentijdse composities en hiphop. In het Tilburgse muziekpodium Paradox schaafde en schaafde Van der Westen vele avonden aan zijn concept, tot daaruit het project Playgrounds ontstond, concerten van twee uur die werden afgesloten met muziek van een dj. Daaruit ontstond Private Time Machine, dat vorig jaar op Jazz in Duketown zijn première beleefde en nu zijn eerste cd uitbrengt: One.
Een lange inleiding om de dieper liggende lagen van deze bijzondere groep bloot te leggen. De muziek vliegt je vanaf de eerste noten naar de keel. Ritme is de boodschap, neergelegd door een ritmesectie die als een ijsbreker door de muzikale wateren snijdt. Achter het schip opent de wereld zich, toont zich bloot in al zijn muzikale verschijningsvormen. En mengt alle eerder genoemde invloeden van Eric van der Westen tot een nimmer gehoord amalgaam van muzikale trots. In de trant van: hier zijn wij, hier laten wij horen hoe prachtig muziek kan zijn, hoe die zich kan verweven tot iets adembenemends dat aan geen enkele leeftijd is gebonden.
Kopersectie
Je hoort de schallende kopersectie van een big band, de melodische dramatiek van Duke Ellington, de snerpende klanken van een hardrockgitarist, de avantgardistische klanken van vertegenwoordigers van Great Black Music zoals het Art Ensemble of Chicago, de artrock van Soft Machine, de hiphop van Urban Dance Squad en ja, wat al niet meer?
Als je zoals Eric van der Westen terug grijpt naar muzikale iconen als John Coltrane, Henry Threadgill en vooral Charles Mingus, dan bergt jouw muziek een boodschap in zich. Dat is bij Private Time Machine zeker ook het geval, verbaal neergelegd door de Jamaicaanse dichter en kunstenaar Jimmy Rage. Hij torent met zijn vocale bijdragen als een aartsvader van black music boven het monument Oneuit. De ene keer lijkt zijn stem op de gorgelende keelklanken van Archie Shepp, een andere keer op de onbeholpenheid van Robert Wyatt, maar altijd is er zijn onvermijdelijke scherpte met teksten als
No more talks about talks
About talks
About peace
Peace is a piece of pie nobody gets
Kom daar tegenwoordig nog maar eens om.
One eindigt met Orange Is The New Black, waarin Jimmy Rage de idioot die Amerika bestuurt, op de korrel neemt.
Sound bites, bomb fights
Deadly idiots
Hooded politicians
(murderers)
Dead in their tired factory of AMERI.K.K.K.A
Screaming
Make Amerikkka great again
Rape Again
Life is so
Make Amerikkka great again
Rape again
And orange is the new
black
One is een mijlpaal die stilletjes en zonder poeha op de Nederlandse markt is verschenen. De muziek is ondergebracht op een dubbel-elpee met daarbij gevoegd een cd met dezelfde inhoud. Smaakvol vormgegeven zonder toeters en bellen. Daardoor bewijst One niet alleen de vaderlandse markt een dienst, maar kan dit album zeker ook net als de wereldmuziek van Eric van der Westen, over de hele aardbol uitzwermen.
(Dit artikel verscheen eerder in een gewijzigde versie op www.jazznu.com.)
Private Time Machine – One
EWM
Eric van der Westen– basgitaar en zang
Jimmy Rage– gedichten en declamatie
Guido Nijs– tenorsaxofoon
Donald Simoen– altsaxofoon
Koen Smits– trompet
Joël Botma– trompet
Efe Erdem– trombone
Aron Raams– gitaar
Jeroen van Vliet– Fender Rhodes
Martin Fondse– synthesizers
Marc Schenk– slagwerk
© Brabant Cultureel 2019