Brabant Cultureel was zondag 28 oktober 2018 op bezoek bij Cultureel Café Tilburg, een kunstminnend treffen in de veteranencompetitie. Aanleiding was het feit dat Brabant Cultureel sinds vijf jaar digitaal is.
door JACE van de Ven
Met beide instanties heb ik te maken gehad en ik weet dus dat ze worden gerund door mensen die al heel lang meehobbelen in dit tranendal en die eindelijk zouden moeten weten hoe ze zich er zouden moeten kunnen amuseren. Maar nee, in plaats van met leeftijdgenoten nog eens te genieten van de gedichten van Wislawa Szymborska of Seamus Heaney of nog eens te luisteren naar George Brassens of Paul Robeson hoor je hen op vergaderingen steeds maar weer verzuchten: “Als we nu eens proberen wat meer jongeren te bereiken? Uche… Uche…”
Terwijl ik gewend ben te pas en te onpas te veel te praten, hou ik op zo’n moment mijn mond. Want van mij hoeven ze niet te komen, die schermkijkers. Ze noemen altijd namen die ik niet ken of niet wil kennen en zij van hun kant interesseren zich niet voor de namen waarvan ik vind dat ze gekend moeten zijn. Volkomen andere wereld die lui. Als het regent en hun mobieltje geeft dat niet aan, dan kan het volgens hen niet regenen. En doet het dat toch, dan deugt de natuur niet.
Geef mij maar een brekebeen van zeventig plus die belangstelling heeft voor wat mijn generatie te berde brengt, liever dan zo’n premature bejaarde van veertig die alleen maar komt om te netwerken, zoals dat heet. Maar nee, Brabant Cultureel en Cultureel Café willen jongeren bereiken, zelfs al hebben die jongeren daar geen enkele behoefte aan. Zij houden het bij interesse in hun eigen leven en niet in dat van mensen van vóór het digitale tijdperk.
Er bestaat een tweedeling in de maatschappij die net zo groot is als die toen de mensen die nu Brabant Cultureel en het Cultureel Café drijven zelf jong waren. De jeugd heeft het op een gegeven moment wel gehad met de ouwe knarren die voor hen staan. Dat is bij bijna alle zoogdierensoorten zo. Adolescenten lopen weg, worden door de ouwe knarren weggejaagd of verdrijven zelf de oude knarren. Momenteel tonen ze dat niet door agressie richting ouderen, maar door totale desinteresse. De revolutie van de jeugd valt niet zo op, omdat ze te lam zijn om scholen te bezetten of met borden rond te lopen waarop ‘Trump moordenaar’ staat. Maar ze hebben net zo’n negatief beeld van de generatie voor hen als de jongeren van rond 1970.
De zaak zou veel duidelijker liggen als de ouderen en jongeren van nu elkaar wat meer verrot zouden schelden. Dat komt ook nog wel, hoop ik. In de jaren zestig liet dat ook even op zich wachten, omdat er toen ook figuren waren als de Brabant Culturelers en de Cultureel Café-ers van nu. Vooral weifelende kapelaans stuurden toen de zaak in de war door het organiseren van beatmissen. Dat zou de jeugd weer aanspreken. Er ging zelfs een Belgische missionaris rond met misgezangen die hij uit de Congo had meegebracht, de Missa Luba. “Kyrie-e-e-èèèh. Kyrie-e-e-èèèh”, zongen we en de kapelaan zei dat we, mits beheerst, op de muziek mee mochten deinen.
Je had zelfs geestelijken die gitaar gingen spelen en van Bob Dylan en Joan Baez zeiden te houden en die met zalvende stem bij kampvuren zongen terwijl ze je toeknikten dat je gerust mee mocht kwelen: “Kumbaya my lord, kumbaya, kumbaya my lord, kumbaya”. Zie je nou wel, ze waren helemaal niet uit de tijd. En koop maar gewoon condooms hoor.
Het werd natuurlijk niks, want, zoals gezegd, horen de generaties elkaar af te stoten. De enige plek die ik kende waar jongeren en ouderen op organische wijze door elkaar liepen, waren de Belgische cafés van vroeger. Daar werden baby’s stilgehouden met wat likeur in hun zuigfles, speelden jongeren op flipperkasten en Russische biljartjes, dronken moeders bruin bier voor het zog en gingen vaders met elkaar op de vuist omdat ze het reglement niet hadden gelezen. Dat reglement dat in ieder Belgisch Café verplicht aan de muur hangt, maar door kerels voor wie het bedoeld was nooit ingekeken werd, de ‘Beteugeling der Dronkenschap’.
Maar een Cultureel Café is geen oudtijds Belgisch Café. Wij van Brabant Cultureel of het Cultureel Café kunnen er geen jeugd bij hebben. Waarom? Omdat we inmiddels teveel weten. Daardoor kunnen we niet meer veinzen dat we een raptekst die van rijmdwang aan elkaar hangt en die als originele boodschap ‘fuck the world’ heeft, goed vinden. Voor skateboarden zijn we te stram geworden, gamen gaat te snel en chillen vinden we eigenlijk gewoon lamlendig op de bank liggen. Probeer voor die zaken dan ook geen begrip te hebben, of nog erger, eraan mee te doen. Ooit een oud vel op een plek voor jongeren op muziek van jongeren proberen te zien dansen? Genantere aanstellerij bestaat er niet. Nee, oudjes, hier verzameld, hou je gewoon aan je taak die hoort bij je levensfase en vertel over je heldendaden van vroeger. Alles was toen toch beter en heter? Zelfs de sambal.
Want ja, jullie zijn nu zelf zo oud als die mensen die er vroeger als opa’s en oma’s uitzagen. Als jullie je nu nog denken te moeten bewijzen, dan hebben jullie vroeger kennelijk kansen gemist. Of zou u aan een kampvuur een moderne versie van ‘kumbaya’ willen gaan zingen? De zin ‘de jeugd erbij betrekken’ hoef je als bestuurder van jullie instanties alleen richting politiek te gebruiken, tegen de tijd dat u weer subsidie aan gaat vragen. En verder, vergeten graag.
Dus, ouderen van Brabant Cultureel en het Cultureel Café, ‘leave the kids alone’, om het maar eens met een frase van een muziekgroep van uw eigen generatie te zeggen. Probeer niet langer welke bevolkingsgroep dan ook te verheffen en stel u tevreden met het met uw leeftijdsgenoten genieten van uw kunsthobby, zoals minister Wiebes u al eerder dit jaar adviseerde. U zit nog mooi aan deze kant van de honderd en bent hopelijk nog net zo alert als Hendrik Groen. Geniet, ook al omdat u, dankzij uw leeftijd, over vijftig jaar het einde der mensheid op aarde niet mee hoeft te maken.
Lees meer op Brabant Cultureel
© Brabant Cultureel 2018
Alle spijkers op hun kop Jace!