De gemeente Vught gaat de subsidiering van theater De Speeldoos per 1 juli 2019 beëindigen. Dat betekent vrijwel zeker dat het theater in de huidige vorm zijn deuren zal moeten sluiten. Vrienden van De Speeldoos proberen met acties het onheil af te wenden, maar het ziet er naar uit dat de gemeente voet bij stuk houdt.
Op donderdag 11 oktober 2018 verzamelden honderden sympathisanten van De Speeldoos zich voor het gemeentehuis om te protesteren tegen het intrekken van de subsidie. In gesprek met de ongeruste cultuurliefhebbers liet verantwoordelijk wethouder Toine van de Ven zich volgens het Brabants Dagblad ontvallen dat er geen sprake zal zijn van sluiten van het complex. Kennelijk wordt er gewerkt aan een andere financiering waardoor het gebouw open zal blijven.
Een cultuurliefhebber maakt een protestbord tegen de sluiting van De Speeldoos. Foto Facebook / Theater De Speeldoos.
Cultuureducatie
Volgens de Vrienden van Theater De Speeldoos zijn er vele gedupeerden door het beleid van de gemeente: de gebruikers, tientallen amateurkunstverenigingen, sociaal-culturele instellingen, scholen en 1100 leerlingen die gebruik maken van het programma van cultuureducatie (zoals muziek- en danslessen). Bovendien raken ongeveer vijfendertig docenten en twintig medewerkers hun baan kwijt. Kortom, grote zorgen bij de Vughtse cultuurliefhebbers.
Theater De Speeldoos – met onder meer een grote zaal met ongeveer 320 stoelen – kreeg tot nu toe elk jaar een budgetsubsidie van de gemeente om amateurkunst te kunnen faciliteren. Voor dit jaar is dat een bedrag van ongeveer 360.000 euro, volgend jaar wordt dat bedrag gehalveerd en na 1 juli gaat de subsidiekraan dicht. Daarnaast krijgt De Speeldoos ongeveer 260.000 euro om onder de noemer StarsOnStage muziek-, dans-, musical- en theaterlessen te kunnen aanbieden. Dat is een voorzetting van activiteiten die eerder onder de vlag van MIK werden verzorgd. Deze organisatie kwam in 2015 echter in financieel zwaar weer en ging failliet. In overleg met de gemeente nam De Speeldoos toen de buitenschoolse cultuureducatie van deze instelling over. De Speeldoos stelt zich nu op het standpunt dat het eerder afgesproken subsidiebedrag van 260.000 euro niet toereikend is. Maar in plaats van een verhoging van dat bedrag is door de gemeente besloten om de subsidie voor StarsOnStage volgend jaar te verlagen tot ongeveer 215.000 euro.
Verwijten
Er is afgelopen tijd veel overleg geweest tussen De Speeldoos en de gemeente, maar zonder resultaat. De gemeente verwijt het theater dat het niet transparant is in de besteding van de overheidsgelden. Geld dat is bedoeld voor cultuureducatie en amateurkunst zou voor een deel worden gebruikt om financiële tekorten in de exploitatie van de commerciële theateractiviteiten (zoals professionele voorstellingen) te dekken. Bestuur en directie van De Speeldoos wijzen deze beschuldiging categorisch van de hand. Het theater verwijt op zijn beurt de gemeente dat ze afspraken uit het verleden niet nakomt.
Oproep om de actie tegen sluiting van theater De Speeldoos in Vught te steunen.
Een ander argument van de gemeente is dat de tijd rijp is om het subsidiebeleid ten aanzien van de cultuureducatie over een andere boeg te gooien. Het beschikbare budget van ongeveer 470.000 wordt nu anders verdeeld over drie organisaties die in Vught op dit terrein actief zijn: MusiCare, Onze Musical en StarsOnStage. Voor de laatste pakt de herverdeling dus nadelig uit. In het besluit van de gemeenteraad wordt opgemerkt dat de indirecte kosten van de drie organisaties enorm verschillen. Bij StarsOnStage zou dit 69 procent zijn, bij de andere twee respectievelijk 18 en 27 procent. De wethouder stelt zich op het standpunt dat de gemeente per saldo evenveel subsidie uittrekt voor amateurkunst en cultuureducatie.
Het bestuur van Theater De Speeldoos heeft bij de gemeente een bezwaarschrift ingediend tegen het schrappen van de budgetsubsidie. Of die juridische procedure het onheil nog kan afwenden, zal de tijd leren. (en)