De Nuenense fotografe Marie Louise Nijsing werkt al twaalf jaar aan haar project ‘Oorspronkelijke interieurs’. In het Heemhuis van de plaatselijke heemkundekring zijn momenteel interieurfoto’s van haar te zien die zij maakte in boerderijen uit Nuenen en omgeving.
door Joep Eijkens
Zoals zoveel fotografen is Marie Louise Nijsing (Arnhem 1966) via diverse omwegen in de fotografie terechtgekomen. Zij studeerde Taal en Cultuur van Latijns Amerika in Leiden en vertrok na haar afstuderen naar Chili om in Santiago te gaan werken als importeur van luxegoederen. Een jaar later terug in Nederland werd zij inkoper bij V&D, ontmoette haar man en ging in Parijs wonen waar hun dochter geboren werd. “Na een tijdje zijn we vanwege het werk van mijn man naar Krakau verhuisd”, vervolgt Nijsing haar verhaal, “En daar ben ik echt begonnen met fotografie. Ik heb er een opleiding gevolgd aan de kunstacademie.”
Interieur van woning uit 1935 te Eindhoven. Foto Marie Louise Nijsing.
Fotovakschool
Eind 2007 keerde het gezin terug naar Nederland en kort daarna zette Nijsing haar studie voort aan de Fotovakschool in Amsterdam, met name om de techniek beter onder de knie te krijgen. “Maar ik heb het niet afgemaakt en ben voor mezelf begonnen.” Sindsdien fotografeert ze in opdracht van uiteenlopende bedrijven en instellingen. “Van gemeentes tot notariskantoren.”
Daarnaast werkte zij aan een langjarig fotoproject dat ze ‘Oorspronkelijke interieurs’ heeft gedoopt. “Het gaat me om het vastleggen van oude interieurs van huizen die al minstens een halve eeuw door dezelfde familie bewoond worden.” De fotografe spreekt dan ook van ‘levend cultureel erfgoed’.
“Eigenlijk ben ik er in Polen al mee begonnen”, vertelt ze. “In de winter is het daar erg koud en als ik voor de academie opdrachten moest doen, had ik geen zin om bij een temperatuur van min twintig buiten te werken. Dus koos ik voor onderwerpen binnen en ben ik interieurs van huizen op het platteland gaan fotograferen. Ik bekijk interieurs op een antropologische manier – ze zeggen veel over hoe mensen leven.”
Boerderij uit 1928 te Gerwen. Zitkamer. Foto Marie Louise Nijsing.
Duizenden
Nijsing vindt het op de eerste plaats historisch van belang om interieurs vast te leggen voordat ze verdwijnen, niet op de laatste plaats interieurs van boerderijen. “Duizenden boerderijen zijn in Nederland al verdwenen doordat kleine boeren plaats maakten voor gespecialiseerde, grote agrarische ondernemingen. Maar het gaat me niet alleen om het historische belang, want ik vind die interieurs ook mooi. Polen niet meegerekend heb ik nu zo’n veertig interieurs vastgelegd, voornamelijk in Nederland: van gewone huizen, landhuizen, boerderijen en grachtenpanden.”
Je hebt uiteraard toestemming nodig van de bewoners. Hoe pak je dat aan?
“Op verschillende manieren. Sommige mensen melden zich via een oproep in de media. DSM (Dutch State Mines ofwel De Staatsmijnen; red.) gaf me de opdracht om huizen van oud-mijnwerkers te fotograferen. En bij boeren ben ik zelf het erf opgestapt. Dat was nog best moeilijk, want niet iedere boer zit erop te wachten. Wat Nuenen en omgeving betreft ben ik overigens maar twee keer weggestuurd. Soms kreeg ik toestemming om het hele interieur vast te leggen, soms voor een gedeelte.”
Boerderij uit 1928 te Gerwen. Keuken. Foto Marie Louise Nijsing.
De huidige expositie in het Heemhuis was eerder ook al te zien in het Vincentre, het aan Vincent van Gogh gewijde Nuenense museum. De boeren die meegewerkt hadden aan Nijsings project waren toen eregasten bij de opening. Dat was niet de enige tegenprestatie, want de fotografe maakte en passant ook diverse portretten van bewoners zonder dat zij daarvoor hoefden te betalen. “Je moest eens weten hoeveel bidprentjes met mijn portretfoto’s in het land rondzwerven. Ze zeggen: we hebben nog nooit zo’n mooie foto van ons Pa gehad.”
Auvers-sur-Oise
Terugkomend op Vincent van Gogh, die van 1883 tot 1885 in Nuenen woonde en werkte, zegt Nijsing: “Wat ik hier heb gedaan met die boerderijinterieurs zou ik ook graag willen doen in Auvers-sur-Oise waar Van Gogh overleed.”
Een deel van de interieurfoto’s die Nijsing tot nog toe gemaakt heeft, is opgenomen in de beeldbank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), een ander deel staat op de site Brabants Erfgoed. Ooit hoopt zij haar interieurfoto’s nog eens te boek te kunnen stellen, maar ze weet nog niet in welke vorm. In elk geval is ze op het onderwerp nog lang niet uitgekeken. “Ik ben nu 53 en ga er zeker nog een jaar of tien mee door.” En daarbij wil ze zich beslist niet beperken tot Nederland. “Ik heb een Stichting Europe Heritage opgericht en een website laten bouwen die eind mei online komt.”
Huis uit 1935 te Helmond. Zitkamer. Foto Marie louise Nijsing.
Marie Louise Nijsing: Nu in Toen. Historische boereninterieurs, tot augustus te zien in het Heemhuis van Heemkundekring De Drijehornick. Papenvoort 15A, Nuenen. Zie de website voor de openigstijden: www.heemkundekringnuenen.nl
www.marielouisephotography.com
© Brabant Cultureel 2018