Wat hebben auto’s en cultuur met elkaar te maken? In autobedrijf Probaat is dat heel veel. Met enige regelmaat verandert de showroom van het bedrijf in een intiem muziekpodium. Steeds meer mensen weten de muziekoptredens tussen auto’s en engelen te waarderen. Engelen? Jawel, ook dat kan in de garage in Tilburg Noord, de garage met een engel.
door Joke Knoop
Jongens zijn ze, maar aardige jongens. En vrije jongens, die gasten van autobedrijf Probaat. Natuurlijk zijn garagisten Jos van den Biggelaar en Fred Maasen op de allereerste plaats op aarde om auto’s te verkopen en te onderhouden. Maar daar blijft het niet bij. Zij organiseren ook culturele activiteiten in hun zaak. En ze doneren aan goede doelen.
Auto’s en cultuur gaan een prettig huwelijk aan in de showroom. Foto Joep Eijkens.
Hun garage is in Tilburg een fenomeen als ontmoetingsplaats van cultuurliefhebbers, autoadepten en buurtbewoners. Probaat is bekend als de garage met de engel. Prominent voor het raam verwelkomt een beeld van Jezus met gespreide armen de bezoekers. Geen engel weliswaar, maar wie maalt daar om. Bij binnenkomst blijkt de showroom naast auto’s ook een verzameling curiosa te herbergen: vergulde stoelen, oude klokken, posters, twee piano’s, een vleugel, de oude hoeden van pa en ma Maasen. Vlak bij de bar – jawel die is er ook – staan twee theatrale engelenbeelden die bijna tot het plafond reiken. De biechtstoel dient tot kindervermaak. Waar vroeger de pastoor de zonden aanhoorde en penitentie gaf, staat nu een beeldscherm voor de kleintjes. Achter in de showroom vullen schilderijen van beeldend kunstenaar Joop Verhagen het interieur. Verhagen had recent een expositie bij Probaat. Bij de jaarwisseling kregen kopers van een auto een schilderij naar keuze cadeau. De belangstelling was matig, aldus Maasen. Met zijn compagnon mag hij graag buiten de lijntjes kleuren.
Onconventioneel
Aardige jongens dus. Jongens, want ondanks hun leeftijd zijn Jos van den Biggelaar (62) en Fred Maasen (61) jong van geest en onconventioneel. Zij profileren zich als garagisten, maar ook als De Noordmannen en als de Heren van Probaat. Onder die namen brengen zij hun culturele activiteiten naar buiten. Vaak in samenwerking met de Stichting Kunstprojecten Tilburg die in de stad huiskamerconcerten organiseert. Zoals op vrijdagavond 26 januari 2018, toen Liseth & The Lost and Found van zich lieten horen. Brabant Cultureel was er bij.
Jos van de Biggelaar (links) en Fred Maasen bij hun gestileerde bedrijfsauto: een ontwerp van Renate Reitler. Foto Joep Eijkens.
Singer-songwriter Liseth Horsten, gitarist Eric van Dijsseldonk en bassist Lucas Beukers spelen eigen werk en covers van onder andere Neil Young. Horsten is vooral thuis in folky americana songs met een country-knipoog. Tijdens hun optreden verblijdt Maassen de toehoorders met warme snacks en worstenbroodjes. Van den Biggelaar staat met zijn partner achter de bar en schenkt de glazen nog eens bij. Het publiek, een mix van buurtbewoners en muziekliefhebbers, geniet van de informele sfeer. Het plezier spat er af bij de gastheren, de muzikanten en het publiek. Het is een feestje.
De showroom is voor de gelegenheid onherkenbaar veranderd: zware gordijnen houden het buitenlicht, de inkijk en een deel van de ruimte uit het zicht. Veel auto’s zijn naar buiten gereden om plaats te maken voor vijftig stoelen, tafels met een kleedje en vier statafels met krukken. De garagisten hebben voor de optredens een professionele theaterverlichting aangeschaft, en een podium. Aan weerszijden geven de twee grote engelen een hemels accent aan het concert. Na de voorstelling begint het opruimen, want de autoshow moet ook doorgaan. Maasen: “Dat is een heel gesjouw met die hele donderse boel.” Maar wel de moeite waard, vindt hij. “Dit is een verkapte vorm van adverteren, eigenlijk een live-advertentie.”
Iedereen
Zoals gezegd: aardige en vrije jongens zijn ze. En ietwat snaaks. Daarom geen dealerschap, want dan bepaalt een hoofdkantoor de bedrijfsvoering en de inrichting. Gemoedelijkheid voert bij hen de boventoon: “Wij zijn er voor de gewone iedereen.” Het geeft ze de vrijheid om de ene keer een buurtontbijt te organiseren en dan weer een feest of concert. Als een optreden niet voldoet aan de criteria van de Stichting Kunstprojecten pakken zij het zelf op. De garagisten houden daarnaast acties voor goede doelen zoals het Inloophuis voor kankerpatiënten en een project in Sri Lanka.
Gastheer Fred Maasen zorgt dat het nergens aan ontbreekt en brengt snacks rond. Foto Joep Eijkens.
Ze willen bovendien af van de slechte naam van Tilburg Noord. Maasen: “We willen een tegengeluid laten horen. Laten zien dat er in Tilburg Noord ook goede dingen gebeuren. We hadden de Nacht van de Cultuur in huis, bij ons is Canto Ostinato uitgevoerd op vier vleugels. We noemen dat het concert dat nooit heeft plaatsgevonden, want het werd gegeven in de nacht dat de klok een uur werd teruggezet.”
Waar komt de culturele interesse van de twee automannen vandaan? Van den Biggelaar, automonteur van huis uit, drumt al vanaf zijn veertiende. Hij speelt in de PP-band (PP = puur plezier) de OB band (oude ballen) en in het straatorkest De Coup. Maasen is van het theater. Zijn liefde voor het toneel ontstond aan de toog van café De Ring, dat destijds een thuishaven was van kunstenaars, jazzmuzikanten en theatermensen. Van het een kwam het ander en toneelgroep De Bult werd geboren. Intussen is De Bult gereduceerd tot twee spelers, die binnenkort weer op de planken staan. Samen met Frans van Blitterswijk schrijft Maasen aan een ‘stukje toneel.’ In april gaat ‘Tís wè’ in première, uiteraard in garage Probaat. Drie avonden spelen Maasen en Van Blitterswijk twee overbuurmannen die veel van elkaar verschillen en toch samen moeten optrekken.
Veulpoepers
De heren van Probaat zijn inmiddels een begrip in kunstzinnig Tilburg, en dat niet alleen vanwege de podiumfunctie van de garage. Menig kunstenaar heeft er zijn/haar auto in onderhoud. Daarmee is het eigenlijk ook allemaal begonnen, met het busje van de Veulpoepers/de Fanfare van Eeuwigdurende Bijstand dat Van den Biggelaar met kunst- en vliegwerk rijdend hield, gewoon in een garagebox. Maasen sleutelde nu en dan driftig mee. Van lieverlee groeide het aantal klanten van het tweetal en verhuisde het duo naar een grotere ruimte, en nog eens naar nog meer ruimte.
Levensgrote engelen flankeren Liseth & The Lost and Found. V.l.n.r.: bassist Lucas Beukers, Liseth Horsten en Eric van Dijsseldonk. Foto Joep Eijkens.
In 2008 moesten ze met hun bedrijf weg uit de Lochtstraat (ten noorden van het station in Tilburg) en verkasten zij naar Tilburg Noord, weg uit het centrum. De vraag was hoe hun klanten naar Noord te lokken. Maasen: “Hoe krijg ik mensen op een sympathieke manier hier naar toe? De naam Probaat moet blijven rondwaren. De mensen moesten ons blijven vinden.” Dus hielden de heren van Probaat een soulparty. Er waren honderdzestig mensen binnen om feest te vieren. Het kwartje was gevallen.
De samenwerking met de Stichting Kunstprojecten is al even toevallig tot stand gekomen. Die stichting geeft huiskamerconcerten in Tilburg. Organisator Henk Verhoeven is een persoonlijke vriend van Maasen. “Ik ging naar een concert in een huiskamer en vond het jammer dat er zo weinig plaats was. Ik zei tegen Henk dat wij in de showroom gemakkelijk honderd mensen kwijt kunnen. In eerste instantie zetten we alleen stoeltjes klaar. Nu hebben we theaterverlichting en tafeltjes tussen de stoelen, want er mag bewogen worden.”
Tussen alle culturele bedrijven door zijn de aardige jongens ook commerciële jongens. Spraakmakend met hun alternatieve muziekpodium en met hun acties met en in de buurt. “Want we zijn en blijven wel een autobedrijf, maar dan wel eentje dat opvalt.”
www.facebook.com/denoordmannen
www.facebook.com/deherenvan.probaat
Een eerder artikel in Brabant Cultureel over De Coup [2013]
© Brabant Cultureel 2018