Muurkranten waarin actiegroepen de burger informeren en oproepen tot verzet behoren tot het verleden. Nu hebben we Avaaz en vinden we gelijkgestemden in onze eigen bubbel in de digitale media. Zelfs voor een symposium over de ‘aksiekultuur’ van de jaren tachtig bleek te weinig publiek, maar het Regionaal Archief Tilburg laat het er niet bij zitten en maakt dit actieverleden zichtbaar.
door JACE van de Ven
‘GEEN CENSUUR OP DE MUUR! Muurkranten en aksiekultuur in Nederland’ is de naam van een manifestatie met een symposium die in 2017 werd voorbereid door Regionaal Archief Tilburg (RAT) in samenwerking met de Tilburgse Anarcho Sociëteit (TAS), Loesje (van de posters met ludieke teksten) en de Stichting Blik en Veger. Bij gebrek aan belangstelling van het publiek ging het niet door. Dat is jammer, want er is ook tegenwoordig heel wat om je ontevredenheid over te uiten. Maar de jongeren van nu komen in tegenstelling tot die van de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw niet of nauwelijks in actie.
In die tijd werden in enkele steden, waaronder Tilburg, regelmatig grote affiches tegen de gevestigde orde op de muren geplakt, de zogenaamde muurkranten waarin gevoeld onrecht aan de kaak werd gesteld en vaak acties werden aangekondigd. Mogelijk gebeurt zoiets tegenwoordig op internet, maar dat neemt lang niet zo’n prominente plaats in de maatschappij in als in de jaren zeventig en tachtig. Het bereik is ook veel selectiever en dus beperkt.
-
- Geen pasjeswetten, maar gelijke rechten, Utrecht 1982Foto Joop Wever
-
- Studenten bezetten Lijnsheike.. Foto Joop Wever
-
- Omsingeling atoombasis Woensdrecht met oude brandweerwagens. 1984 Foto Joop Wever
-
- Vrijheid van drukpers is voor diegene die de pers bezitten, 1979 (Grondwet artikel 7: Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.) Foto Joop Wever
-
- Steun de staking. Werkweek van 36 uur; vakantiedagen gelijk aan schoolvakantie. Twee eisen van de 49 vrouwen in staking bij voddenfabriek Kalfus aan de Lovense kanaaldijk, 1990. Foto Joop Wever
-
- De Lindeboom op Heuvel wordt gekapt voor ondergronds fietsenrek; conflict stadsbestuur en bevolking, april 1994. Foto Joop Wever
-
- Betaalbare huren, leefbare binnenstad. Fanfare eeuwigdurende bijstand ondersteunt Tuinstraat- fietsstraat actie van bewoners Binnenstad. 1982. Foto Joop Wever
-
- Atoomstroom, boze droom. Doodewaard 1984. Foto Joop Wever
-
- Protest voor politieburo Noordhoekring tegen de ontruiming en sloop van kraakpanden Stationsstraat, 1979 Foto Joop Wever
-
- Werk, opleiding en werkervaringsplaatsen voor jongeren, Amsterdam 1988. Foto Joop Wever
-
- Gevolgen crisis niet afwentelen op bewoners en huurders, 1981. Foto Joop Wever
Klik hierboven voor de beelden van de fotowand in de studiezaal van het Regionaal Historisch Archief.
Het geplande symposium mag dan niet zijn doorgegaan, de aankleding van de Studiezaal van het RAT met een foto-actiewand door de Tilburgse ontwerper en fotograaf Joop Wever is dat wel. Tegen die wand zijn nu elf op doek geprinte zwart-witfoto,s van 2,25 bij 1,25 meter aangebracht. Met andere woorden: vijfentwintig meter actie in beeld. Daarbij komen acties aan bod voor betaalbare huren en betere arbeidsomstandigheden. Eén foto toont een omsingeling van atoombasis Woensdrecht met oude brandweerwagens, een andere demonstranten tijdens ‘Atoomstroom, boze droom Doodewaard’. Beiden uit 1984. Uiteraard is er een foto van een studentenbezetting en zien we de legendarische Fanfare van de Eeuwigdurende Bijstand toeteren voor een leefbare binnenstad. En uitstapje naar de jaren negentig van de vorige eeuw vormt de kap van de eeuwenoude Lindeboom op de Heuvel in Tilburg in 1994.
Het Regionaal Archief Tilburg is gevestigd aan het Kazernehof. De Studiezaal is geopend op dinsdag en vrijdag van 09.30-17.00 uur. De foto-actiewand blijft zeker nog een jaar hangen.
www.regionaalarchieftilburg.nl
© Brabant Cultureel 2018