Carl De Keyzer (1958) uit Gent is sinds 1992 Magnum fotograaf. Hij maakte al een aantal opmerkelijke fotoboeken met reisreportages, maar nu maakte hij een boek dat zelfs binnen die categorie als uitzonderlijk mag gelden: een fotoboek over de Democratische Volksrepubliek Korea (Democratic Peoples Republic ofwel D.P.R. Korea): Noord Korea. Dat westerlingen dat land bezoeken is weliswaar mogelijk, maar fotograferen kan er alleen onder strikte voorwaarden en professionele fotografen zijn niet welkom. Voor De Keyzer is een uitzondering gemaakt. Tijdens vier reizen in 2016 en 2017 trok hij door het land en mocht hij op ongeveer tweehonderd plekken fotograferen. Niet zomaar op eigen houtje, maar voortdurend onder begeleiding van Noordkoreaanse gidsen die nauwkeurig in de gaten hielden wat hij in beeld bracht.
Aan de foto’s is dat te zien. Althans, als Noord-Korea er werkelijk zo uitziet zoals dit fotoboek het toont, kan alleen maar worden beaamd dat het een modelland is. Niet het soort ideaal waarin je zou willen wonen, maar wel een land waarin alles keurig is geregeld, iedereen verzorgd en waar geen vuiltje aan de lucht is, laat staan op straat. Dat op zichzelf maakt de foto’s van De Keyzer al opmerkelijk, want de foto’s in het boek wekken vaak de indruk kiekjes te zijn waarop de fotograaf zich niet echt heeft uitgesloofd om er iets moois van te maken. Wie deze beelden contrasteert met de evenzogoed gekleurde informatie die de internationale nieuwsmedia over Noord-Korea geven, zal met nog meer vragen achterblijven. Hoe is het echt om Noordkoreaan te zijn? Niet prettig, lijkt het, want of nu de horrorverhalen uit het nieuws waar zijn of het ideaalbeeld dat de gidsen van De Keyzer ons tonen, gezellig gaat het er zelden toe.
Deel van een leporello uit het boek. Foto’s Carl De Keyzer
Het boek is uitgevoerd in een bijzondere vormgeving. Het is namelijk een zogenaamde ‘leporello’ of harmonicaboek waarin alle foto’s zonder enige toelichting op groot formaat zijn afgedrukt. In een afzonderlijk boekje zijn de foto’s in klein formaat afgedrukt en voorzien van korte toelichtende teksten in het Engels. Het boek oogt daarmee een beetje als een traditioneel Oost-Aziatisch boek, al is een leporello toch net weer anders dan de daar gebruikte ‘vlinderbinding’.
De foto’s zijn tot en met 2 april 2018 te zien in de Floraliënhal in het Gentse Citadelpark, waar het boek ook werd gepresenteerd. Voor wie wat geduld heeft, komt deze expositie ook naar Museum Helmond, waar al eerder exposities van spraakmakende fotografen te zien zijn geweest. In Helmond zal dit werk van Carl De Keyzer te zien zijn van 18 juni tot en met 23 september 2018. (lt)
Carl De Keyzer, D.P.R. Korea – Grand Tour. Tielt / Houten: Lannoo 2017, 528 pp., ISBN 9789401443876, hb. € 49,00.
www.lannoo.be/nl/dpr-korea-grand-tour
(c) Brabant Cultureel