Wie de piano een warm hart toedraagt, moet eind september, begin oktober 2018 in Tilburg zijn. In drie weekenden vindt dan het festival Tilburg op Vleugels plaats, een initiatief van de Stichting Jo Sporck. Aanleiding is de vijfenzestigste verjaardag van componist en pianist Jo Sporck, die zijn passie graag deelt. De crowdfunding die het allemaal mogelijk moet maken, start 27 december 2017.
door Camiel Hamans
Al heeft hij in 2013 de Zilveren Legpenning van de stad Tilburg gekregen, zijn naam is naar eigen zeggen “veel minder bekend dan die van de plaatselijke voetballers of van lieden uit het amusement”. Aan het woord is de Tilburgse componist en pianist Jo Sporck (Heerlen 1953). Samen met de Stichting Sporck gaat hij ter gelegenheid van zijn vijfenzestigste verjaardag het komend najaar de piano, de klassieke muziek en tegelijk ook Tilburg op de kaart zetten.
Jo Sporck. Foto Piet den Blanken
Pianotalent
“We organiseren een festival van drie weekenden. De laatste zaterdag van september 2018 trekken we met karren door Tilburg, op zoek naar het pianotalent van 2018. Elke jonge pianist van tussen de acht en vijftien jaar kan meedoen. Het weekend daarna beginnen we op vrijdag met een pianomarathon in de Concertzaal. Daaraan doen zes befaamde internationale pianisten mee, onder wie Koningin Elisabeth winnaar Severin von Eckardstein. Het repertoire dat uitgevoerd wordt is even uniek als de vorm van het concert. Niet de standaardstukken, maar bijvoorbeeld etudes van Ligeti en Alkan. Werken die het verdienen repertoire te worden. De een na de andere virtuoos zal zich daar laten horen, tot minimaal middernacht.”
“In datzelfde weekend, op zondagmiddag 7 oktober, gaan we de stad in. Studenten van Jelena Bazova, hoofdvakdocente piano aan het conservatorium hier, spelen in de showroom van Van de Sande piano’s, in de Leharstraat in Tilburg-Noord. Zij spelen solo, vierhandig, zevenhandig, achthandig, alles wat men zich maar kan voorstellen. Het slotweekend is de symfonische afsluiting, weer in de Concertzaal. De Philharmonie van Antwerpen, nu Antwerp Symphony Orchestra genoemd, komt en neemt twee pianoconcerten op het programma, Mozart KV 482 en mijn pianoconcert, dat dan in première gaat. Mijn zoon Antal speelt het en mijn Oostenrijks-Russische vriend Alexei Kornienko dirigeert het. Bij Mozart is het precies andersom: Alexei is de solist en Antal de dirigent.”
Foto Piet den Blanken
Portiek
Voor wie zich een voorstelling wil maken van hoe Sporcks pianoconcert klinkt, kan op diens website Portiek beluisteren, een stuk van zes minuten voor een kamermuziekensemble met een hoofdrol voor de piano. “Portiek is bedoeld om je binnen te laten, om je bij de arm te nemen en het grote pianoconcert van vijfentwintig minuten binnen te voeren. Het is een soort ouverture, iets wat normaal ongebruikelijk is bij symfonische muziek. Het is als een Fernconcert, muziek op afstand, waarna het orkest het concert overneemt.” Portiek laat horen wat kenmerkend is voor Sporcks werk, gematigd modern, lyrisch en zeker niet bedoeld om luisteraars af te schrikken of weg te jagen. “Ik wil iets aan het bestaande toevoegen, iets veranderen, niet de zaak omverwerpen.”
Het is geen ijdelheid die Sporck drijft om zijn vijfenzestigste verjaardag groots luister bij te zetten. Hij is naast zijn werk als componist en pianodocent al jaren actief als organisator. Sporck was een van de initiatiefnemers van het Tilburgse kamermuziekpodium Link, dat hij ook twaalf jaar als voorzitter heeft geleid, hij heeft debatten en festivals geïnitieerd, in zijn eigen huiskamer een muziekcollege voor buurtgenoten opgezet en hij heeft talloze recensies geschreven.
Foto Piet den Blanken
Sporck, die zich erover beklaagt dat met het verdwijnen van de Kweekschool het gerichte muziekonderwijs uit het onderwijs verdwenen is, en daarmee de belangstelling voor muziek die meer is dan amusement, beperkt zich niet tot mopperen en klagen. “Als anderen het niet doen, moet je het zelf doen. Je hebt je verantwoordelijkheid. Amusement heeft gewonnen van de muziek. Daar verzet ik me tegen. We moeten onszelf weer op scherp zetten. Daarom organiseer ik het een en ander. Dat doe ik al jaren. In de hoop op respons. Ik heb de hoop dat ik op deze manier mensen het begrip voor de relevantie van klassieke muziek en cultuur kan bijbrengen. Dat ambtenaren en gemeentebestuurders weer begrijpen wat het voorstelt en waartegen zij deze vormen van cultuur moeten afwegen, als het gaat om beleid en subsidie.”
Beloning
“De elite zoekt nu aansluiting bij de massa. Terwijl elitair zou moeten betekenen ergens moeite voor moeten doen. Alles moet nu leuk zijn, maar dat beklijft niet. Neil Postman zei het al in 1985 met zijn boek Amusing Ourselves to Death. Mijn activiteiten en initiatieven zijn bedoeld als tegenoffensief. Net als met het klimaat gaat het met de klassieke muziek helemaal mis, als we ons niet verzetten. Kunst is net als kritisch denken, het kost inspanning, maar de beloning is navenant. Dat gun ik iedereen. Daarom neem ik mijn verantwoordelijkheid.”
Foto Piet den Blanken
“De mensen met wie ik vaak samenwerk, hebben een aantal jaren geleden bedacht dat ze beter een Stichting konden vormen. Dan heb je een aanspreekpunt en ook een formele status voor subsidies en fondsenwerving. Die stichting verzorg elk jaar een of meerdere concerten. Toen mijn vijfenzestigste verjaardag in zicht kwam, vroegen ze mij wat we nu eens zouden gaan doen. Omdat ik niet alleen de aandacht op mijzelf en op mijn eigen werk wil vestigen, zijn we op het project Tilburg op Vleugels gekomen. We willen daarmee Tilburg op de kaart zetten, de Concertzaal en misschien zelfs wel de provincie. Maar daarvoor is natuurlijk geld nodig. In totaal is een budget vereist van zo’n 45.000 euro. Daarvan proberen we 7.500 euro via crowdfunding binnen te halen via het platform Tilburg voor Cultuur. Vanuit het Cultuurfonds Tilburg wordt dit bedrag vervolgens verdubbeld. Voor de rest doen we een beroep op sponsors en bedrijven.” De crowdfunding start 27 december 2017 en duurt vijf weken.
www.sporck.nl
www.tilburgvoorcultuur.nl
www.facebook.com
Bekijk de promotiefilm op youtube
© Brabant Cultureel 2017
Reacties (1)